Wojna wróciła na nasz kontynent i zmienia Unię Europejską. Unijną agendę, zdominowaną wcześniej przez Zielony Ład i zwalczanie skutków pandemii, uzupełniły od roku 2022 rozmaite inicjatywy o militarnym charakterze. Rosja Putina wymusiła gwałtowną rewizję oryginalnej, pacyfistycznej natury wspólnoty europejskiej.
Demokratyczna Europa Zachodnia odrodziła się ze zgliszczy II wojny światowej z pomocą planu Marshalla, pod parasolem bezpieczeństwa NATO. Po upadku muru berlińskiego, a zwłaszcza po upadku ZSRR, nasz Stary Kontynent wypełniła wiara w ostateczny triumf liberalnej demokracji. Ale już wówczas optymistyczna dekada lat 90. skażona była przez dramat rozpadającej się Jugosławii. Odmrożenie napięć narodowych i etnicznych skutkowało w roku 1992 krwawą wojną. Ujawniła się bezradność ówczesnej Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej i „niebieskich hełmów” ONZ wobec ludobójstwa. Trzeba było amerykańskiej interwencji, by w roku 1995 ocalić Sarajewo i wymusić pokój na naszym kontynencie.