Marek A. Cichocki: Piątkowe skrajności

Jeśli ktoś chce uchwycić stan ducha współczesnej Europy, powinien zestawić ze sobą dwa wydarzenia ogniskujące ostatnio coraz większą społeczną i medialną uwagę: Black Friday i Fridays for Future.

Publikacja: 28.11.2021 18:45

Marek A. Cichocki: Piątkowe skrajności

Foto: Archiwum Prywatne

Doskonale ilustrują one skrajności, w jakich dzisiaj żyją ludzie Starego Kontynentu, i pozwalają zrozumieć naturę lęków, które nimi rządzą.

Z jednej strony mamy święto – symbol kapitalizmu jako rogu obfitości i niepohamowanej konsumpcji. Nigdy niezaspokajalnej potrzeby posiadania i gromadzenia rzeczy krótkiego użytku oraz kupowania jako sposobu i sensu naszego życia. Paradoksalnie dzisiaj ten pęd do posiadania zbiega się z nową falą pandemii w Europie, a wraz z tym z rosnącym poczuciem niepewności i zagrożenia. To jednak tylko wzmaga gwałtowne pragnienie zaspokajania materialnych potrzeb.

Ekonomiści i politycy powiedzą zapewne, że to bardzo dobrze, gdyż w ten sposób konsumpcja pobudza nasze stłumione przez kryzys gospodarki. To prawda, jednak oprócz przywrócenia gospodarczego wzrostu w czasach kryzysu nie mniej ważne dla przyszłości Europy staje się pytanie o jej etyczną i cywilizacyjną kondycję.

Jednak akurat w tej kwestii ze strony klimatycznych aktywistów i ruchów gromadzących się pod hasłem Fridays for Future płynie radykalnie odmienne przesłanie niż to, które napędza masowych klientów Black Friday. To przesłanie wzywa do potępienia grzechów kapitalizmu, żąda od nas wszystkich generalnej pokuty, nawołuje do nawrócenia się i do maksymalnego samoograniczenia, a w przypadku niesubordynacji wieszczy apokalipsę i sąd ostateczny.

Czytaj więcej

Piątek dla Przyszłości na świecie: strajkowało 80 krajów

Te dwie zupełnie skrajne postawy społeczne i idee pokazują, jak bardzo cywilizacyjnie rozdarta jest dzisiaj Europa. Ideałem byłoby spróbować zneutralizować te skrajności poprzez jakiś nowy model zielonego, demokratycznego kapitalizmu, który pozwoliłby ludziom uwierzyć w lepszą, mądrzejszą przyszłość. Obiektywnie rzecz biorąc, nic nie stoi bowiem na przeszkodzie, aby nad takim właśnie nowym społecznym i gospodarczym modelem Europy mogli współpracować katoliccy konserwatyści, liberałowie i lewica, niezależnie od dzielących ich na innych polach różnic.

Aby jednak stało się to możliwe, współczesna Europa musiałaby wpierw wyjść z obecnego stanu skrajności, utrzymywanego przez nasze wewnętrzne lęki oraz niechęć do wzięcia odpowiedzialności za własną przyszłość.

Autor jest profesorem Collegium Civitas

Doskonale ilustrują one skrajności, w jakich dzisiaj żyją ludzie Starego Kontynentu, i pozwalają zrozumieć naturę lęków, które nimi rządzą.

Z jednej strony mamy święto – symbol kapitalizmu jako rogu obfitości i niepohamowanej konsumpcji. Nigdy niezaspokajalnej potrzeby posiadania i gromadzenia rzeczy krótkiego użytku oraz kupowania jako sposobu i sensu naszego życia. Paradoksalnie dzisiaj ten pęd do posiadania zbiega się z nową falą pandemii w Europie, a wraz z tym z rosnącym poczuciem niepewności i zagrożenia. To jednak tylko wzmaga gwałtowne pragnienie zaspokajania materialnych potrzeb.

Opinie polityczno - społeczne
Michał Szułdrzyński: Dlaczego Hołownia krytykuje Tuska za ministrów na listach do PE?
Opinie polityczno - społeczne
Dubravka Šuica: Przemoc wobec dzieci może kosztować gospodarkę nawet 8 proc. światowego PKB
Opinie polityczno - społeczne
Piotr Zaremba: Sienkiewicz wagi ciężkiej. Z rządu na unijne salony
Opinie polityczno - społeczne
Kacper Głódkowski z kolektywu kefija: Polska musi zerwać więzi z izraelskim reżimem
Opinie polityczno - społeczne
Zuzanna Dąbrowska: Wybory do PE. PiS w cylindrze eurosceptycznego magika