Panie prezydencie, widzimy się na meczu

Tylko jeden prezydent został zapamiętany jako ten, którego związki ze sportem wykraczały poza konstytucyjne obowiązki. Aleksander Kwaśniewski był i jest kibicem i na stadion szedł dla przyjemności. Nim zamieszkał w Belwederze, był ministrem do spraw młodzieży i sportu oraz prezesem Polskiego Komitetu Olimpijskiego.

Do legendy przeszły jego pożegnania ze sportowcami odlatującymi na igrzyska olimpijskie. Każdego znał z imienia i nazwiska, wiedział, jakie ma rekordy życiowe, z prawie każdym rozmawiał indywidualnie i poklepywał na pożegnanie jak kolega. A potem sam jechał na igrzyska (do Atlanty), na piłkarskie mistrzostwa świata (do Korei) czy do Zakopanego, żeby kibicować Adamowi Małyszowi. Dziś także jeździ na mecze.

To w czasach prezydentury Kwaśniewskiego podjęto decyzję o wypłacaniu comiesięcznych emerytur medalistom olimpijskim. Trudno się dziwić, że sportowcy z pokolenia Orłów Górskiego stanowili zawsze trwały elektorat SdRP i SLD, a niektórzy (jak Jerzy Kulej, Grzegorz Lato czy Ryszard Szurkowski) stali się posłami i senatorami lewicy.

Bronisław Komorowski otwierał na Stadionie Narodowym w Warszawie piłkarskie mistrzostwa Europy i mistrzostwa świata w siatkówce. Potem udekorował prezesa Polskiego Związku Piłki Siatkowej Mirosława Przedpełskiego Krzyżem Kawalerskim.

Trzy tygodnie później Przedpełski trafił z zarzutami korupcyjnymi do aresztu, a prezydent dał do zrozumienia swoim doradcom, że nie będzie przyznawał orderów ludziom sportu, zwłaszcza działaczom, bo to wystawia jego autorytet na szwank. Lubił sport, jeszcze jako minister obrony narodowej wpadał na mecze, jednak futbol nie był jego żywiołem w takim stopniu jak premiera Donalda Tuska.

Najczęściej kontakt prezydentów ze sportowcami i trenerami ograniczał się do spotkań przy okazji wręczania odznaczeń po igrzyskach olimpijskich czy mistrzostwach świata w jakiejś ważnej dyscyplinie. Wyjątek stanowiły uroczystości uhonorowania Kazimierza Górskiego. Środowisko piłkarskie upominało się o nadanie mu Orderu Orła Białego, jednak te apele pozostały bez echa. Prezydent Lech Kaczyński przyznał mu z okazji 85. urodzin Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. Na uroczystości wręczenia orderu w Pałacu Prezydenckim Lech Kaczyński przez pięć minut bez kartki wygłaszał laudację na cześć Górskiego i jego drużyny. Nie popełnił ani jednego błędu merytorycznego, a mówił z pasją, o jaką w kontekście piłki nożnej trudno go było posądzać.

W rozmowie prywatnej przyznał, że w młodości był kibicem. Na pytanie, który klub jako rodowity warszawiak lubił najbardziej, odpowiedział zaskakująco. Przypuszczałem, że padnie odpowiedź: Polonię, bo najbardziej warszawska, lub Legię, bo jest w niej cząstka marszałka Józefa Piłsudskiego. Popatrzył najpierw porozumiewawczo na mnie, rozejrzał się, jakby chciał zobaczyć, kto jeszcze nas słucha, i powiedział: – Kibicowałem Gwardii, ponieważ mieszkałem najbliżej jej boiska.

Fakt, że ten właśnie prezydent w młodości był kibicem milicyjnego klubu, którego nazwa pochodzi od Gwardii Ludowej, zbrojnego ramienia Polskiej Partii Robotniczej, świadczy o sile sportu. Ta sympatia przypadała na lata 50. i początek 60., kiedy Gwardia grała dobrze, i nie myśleliśmy, patrząc na jej zawodników, że formalnie są funkcjonariuszami MO.

Lech Kaczyński z małżonką zajął miejsce w loży obok kanclerz Angeli Merkel na stadionie w Dortmundzie na meczu Niemcy–Polska podczas mundialu 2006. Może porażka skłoniła go do uwzględnienia wniosku o nadanie polskiego obywatelstwa piłkarzowi Legii, Brazylijczykowi Rogerowi Guerreiro. Dzięki temu mógł on wystąpić w naszej reprezentacji na Euro 2008 w Austrii.

Kaczyński zrobił więc to samo co Aleksander Kwaśniewski w roku 2000 wobec Nigeryjczyka Emmanuela Olisadebe. Skrócił wtedy maksymalnie procedury, by Olisadebe zdążył na eliminacje mundialu 2002. Okazało się to wyjątkowo szczęśliwym zabiegiem. Olisadebe był graczem znacznie lepszym niż Roger.

Lech Kaczyński kibicował Polakom w ich meczu z Austrią w Wiedniu podczas Euro. Nie bardzo wiedział, jak zakłada się biało-czerwony szalik. Po meczu udzielił wywiadu telewizyjnego, w którym przekręcił nazwisko Artura Boruca. Od tamtej pory Boruc stał się Borubarem.

Rok wcześniej Lech Kaczyński spotkał się w Warszawie z prezydentem FIFA Seppem Blatterem, a ich ustalenia pozwoliły rozwiązać konflikt między Ministerstwem Sportu a PZPN. Gdyby nie osiągnięto wtedy porozumienia, być może PZPN zostałby wykluczony z FIFA, a Polskę skreślono by z listy kandydatów do organizacji mistrzostw Europy 2012.

Lech Wałęsa jako prezydent w sprawach sportu nie wykraczał poza ramy protokolarne. Ale kiedy Polska starała się o organizację Euro 2012, poparcie Wałęsy dla tej idei miało dla UEFA znaczenie równie duże jak gwarancje polskiego rządu.