Trzeba pomóc Grecji

Rz: Czy obawia się pan zaostrzenia kryzysu w Europie?

Lord Peter Mandelson:

Musimy zrobić wszystko w interesie własnym oraz reszty świata, aby ten kryzys zakończyć. Europa stara się wyhamować jego rozlanie od ponad półtora roku, także by umożliwić strefie euro efektywne działanie w przyszłości, ale efekty tych wysiłków nie są wystarczające. Najsłabsi członkowie strefy euro otrzymali wprawdzie pomoc, ale to nic nadzwyczajnego i zbyt mało. Pomoc trzeba nie tylko utrzymać, ale i pomóc tym krajom w gospodarczej transformacji. To zadanie na lata.

Świat przygląda się wydarzeniom w Grecji, prezydent Francji narzeka, że Brytyjczycy zajmują się jedynie ratowaniem City, protesty wybuchają w całej Europie. Czy  to sytuacja przejściowa, czy też tworzy zagrożenie?

Rozumiem rozgoryczenie Greków – ludzi utalentowanych, którzy od dziesięcioleci widzą, że ich kraj jest źle zarządzany przez elity. Przy tym członkowie tych elit zamiast wziąć na siebie odpowiedzialność za popełnienie błędów, teraz zachęcają Greków, aby za kłopoty winili Niemców i Brukselę. To jest nie do zaakceptowania. Musimy odpowiedzieć na zaniepokojenie Greków i postawić wyzwanie greckim politykom i przywódcom, aby wzięli na siebie większą odpowiedzialność za rozwiązanie sytuacji, która dzisiaj ma miejsce w Grecji. Naszym obowiązkiem jest również pokazanie Grekom solidarności, która razem z odpowiednimi środkami wyprowadzi ten kraj z kryzysu.

Wierzę, że i Francois Hollande, i Angela Merkel wspólnie dostosują obecną strategię wychodzenia z kryzysu, bo tego chcą i oczekują Europejczycy

Jeśli chodzi o Francję, to wierzę, że Francois Hollande stanie na czele nowego europejskiego konsensusu, który nie odrzuci zasad fiskalnych i dyscypliny zawartych w pakcie fiskalnym, i znajdzie dodatkowe możliwości pobudzenia wzrostu gospodarczego. Ostatnie, czego dzisiaj potrzebuje Europa, to  aby Francja i Niemcy zaczęły się spierać. Wierzę, że i Hollande, i Angela Merkel wspólnie dostosują obecną strategię wychodzenia z kryzysu, bo tego chcą i oczekują Europejczycy.

Chciałbym widzieć Wielką Brytanię w centrum tych wysiłków, bo są one zgodne z brytyjskimi interesami. Ale widzę, że w obecnym brytyjskim rządzie jest napięcie pomiędzy tym, co myśli głowa, a tym, czego chciałoby serce. Nasze serce nie wierzy, że przyszłość zależy od sukcesu Europy, chociaż głowa mówi, że tak jest.

Jak pan ocenia pomysł wprowadzeniu w Europie podatku od transakcji finansowych?

Wprowadzenie podatku w jakiejś formie ma już wielu zwolenników w Europie i przy wsparciu rządów Niemiec i Francji zostanie on wprowadzony. Obawiam się jednak, że jeśli nie zostanie on wprowadzony globalnie, ucierpi na tym Europa. City zaś, protestując, wcale nie zabiega jedynie o własne interesy. To centrum europejskich finansów, więc w naszym własnym interesie leży utrzymanie jego potęgi. Nie powinno podejmować się działań, które zmniejszą jego konkurencyjność w skali światowej.

Podobnie jest z wprowadzeniem podatku od emisji CO2 w lotnictwie. Jak pan sądzi, dlaczego w tak trudnych czasach Bruksela podejmuje decyzje ograniczające konkurencyjność gospodarki?

Czasami trzeba poświęcić się dla globalnych korzyści. Europejczycy chcą dowieść, że są odpowiedzialnymi obywatelami świata i liderami przemian rynkowych. Jednak takie decyzje nie powinny oznaczać zmniejszenia konkurencyjności. Europa musi robić to, co powinna, ale i zadbać, by inni postępowali tak samo.

Czy jest to właściwy czas, aby walczyć z resztą świata?

Pomysł włączenia lotnictwa do handlu CO2 zrodził się, kiedy byłem unijnym komisarzem ds. handlu. Odradzałem wprowadzenie tej propozycji w życie, ponieważ nie była ona przygotowana wspólnie ze Światową Organizacją Handlu. Daliśmy sobie czas do 2013 roku na projekt opracowany wspólnie z WTO. Od tego czasu żadna ze światowych potęg nie zrobiła kroku w tym kierunku.

Podczas kryzysów gospodarczych zazwyczaj słyszymy nawoływania do protekcjonizmu. Czy obawia się pan powstania nowych barier handlowych?

Na razie Europa może być z siebie dumna, że uchroniła się przed protekcjonizmem. Tylko w ten sposób możemy nadal zwiększać swój udział w światowych rynkach. Nie uda się to, jeśli będziemy się chować za wysokimi cłami. Jeśli jednak kryzys się przedłuży, nie pojawi się wzrost gospodarczy, z pewnością pojawi się społeczna presja na ochronę rynków. Ale nie pomoże to Europie w powrocie do dawnej siły.

Był pan komisarzem unijnym. Potem ministrem w brytyjskim rządzie. Teraz przeszedł pan do sektora prywatnego. Czy sądzi pan, że UE robi wystarczająco dużo, aby pomóc firmom wyjść z kryzysu?