Reklama

Aleksandra Ptak-Iglewska: Biznes celowo gra z kaucjami

System kaucyjny rozwija się w Polsce wolno, bo taka jest decyzja producentów napojów i sieci handlowych. Butelki z symbolem kaucyjnym wchodzą do sklepu powoli, bo wszyscy się o to starają.

Publikacja: 17.10.2025 04:11

Aleksandra Ptak-Iglewska: Biznes celowo gra z kaucjami

Foto: Adobe Stock

Cieszę się, że tym razem mogę napisać subiektywny komentarz na temat systemu kaucyjnego, a nie oparty jedynie na faktach i liczbach artykuł. Odnoszę bowiem wrażenie, opisując ten temat od trzech lat, że jeśli biznes w ogóle walczy o coś w temacie kaucji, to szczególnie o maksymalne spowolnienie tego procesu.

Piszemy dziś, że w ciągu dwóch tygodni z systemu kaucyjnego skorzystało jedynie 12 proc. Polaków. Mało. A to i tak jest niesamowity sukces, biorąc pod uwagę, że większość dużych producentów mówiła mi nieoficjalnie tuż przed startem systemu, że nie mają nawet butelek z symbolem kaucji w magazynach, a ktoś nawet nazwał system „wirtualnym”. Nie było więc szans, żeby ten towar obficie pojawił się na półkach od 1 października i by łatwo było kupić okaucjowane napoje. Jak te 12 proc. Polaków zdobyło wobec tego butelkę z kaucją? Sama chciałabym wiedzieć.

Od trzech lat handel twierdzi, że nie jest gotowy. Za to ekonomiści związani z handlem, a nawet lobbyści przyznają, że jeśli ktoś wie o systemie od trzech lat, to może faktycznie nie jest gotowy, ale to już nie wina ustawodawcy, że się nie przygotował. Podobnie jak nie jest winą ustawodawcy, że kierowca przekroczył prędkość, skoro zna przepisy i widział znaki drogowe.

Co można zarzucić ustawodawcy? Jeśli w październiku, gdy ten system rusza, sklepy na prowincji dalej mają całą listę pytań albo niemal nic nie wiedzą, podobnie jak konsumenci pytają, czy można oddać słoik – to jest to katastrofalne niedoinformowanie. I nie wystarczy umieścić materiałów informacyjnych na stronie resortu klimatu, żeby zameldować wykonanie zadania. Plakat w wersji cyfrowej na mało odwiedzanym portalu to nie plakat papierowy na każdym przystanku w Polsce.

Reklama
Reklama

Przypomnijmy, że wprowadzamy ten system nie dla samej satysfakcji zbudowania kosztownego systemu dodatkowych podróży opakowań. Chodzi o odpowiedzialność biznesu za zasoby środowiska naturalnego, które ten właśnie biznes eksploatuje w celu zarabiania pieniędzy. Próbujemy uniknąć amerykańskiej wersji gospodarki, gdzie firmy przerzucają koszty na społeczeństwo, ale czerpią zyski. Ten model – zarabiamy na napoju, ale za recykling butelki będą płacić dodatkowo konsumenci – działa dziś w Polsce i, niespodzianka, nie sprawdza się. Konsumenci i samorządy coraz głośniej mówią o poczuciu bycia wykorzystywanym. Od systemu kaucyjnego i rozszerzonej odpowiedzialności producenta będzie zależało, jakie będą losy tego plastiku, szkła i aluminium, czy będą one krążyć jako surowce wtórne, czy też wyrzucimy je na wysypiska śmieci lub do lasu.

Opinie Ekonomiczne
Prof. Chłoń-Domińczak: Dlaczego ekonomiści rozmawiają o demografii
Opinie Ekonomiczne
Andrzej Krakowiak: Regulacje nie są lekiem na wszystko
Opinie Ekonomiczne
Witold M. Orłowski: Bułgaria, czyli o znaczeniu sprawnych instytucji
Opinie Ekonomiczne
Piotr Skwirowski: Twarda składka (zdrowotna) do zgryzienia
Materiał Promocyjny
Startupy poszukiwane — dołącz do Platform startowych w Polsce Wschodniej i zyskaj nowe możliwości!
Opinie Ekonomiczne
Prof. Beata Javorcik: Stary wspaniały świat?
Materiał Promocyjny
Jak rozwiązać problem rosnącej góry ubrań
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama