Robert Gwiazdowski: Wiedza skrywana w demokracjach

Mam złą wiadomość dla oczekujących podwyżki podatków dla najbogatszych. Podatki są przerzucalne! Tłumaczył to już Adam Smith.

Publikacja: 12.07.2016 20:20

Robert Gwiazdowski

Robert Gwiazdowski

Foto: Fotorzepa, Robert gardziński RG Robert gardziński

Podatek rolny, który zapłacić ma właściciel ziemi, przerzuca się na dzierżawcę w czynszu. Ten musi wliczyć czynsz (powiększony o podatek) w koszty działalności i dostosować do tego swoje ceny. Jeżeli zysk z produkcji rolnej jest stały, podatek rolny płacony przez dzierżawcę spowoduje zmniejszenie wysokości czynszu płaconego przez niego właścicielowi ziemi.

Z kolei czynsz mieszkalny jest w praktyce zyskiem z kapitału zainwestowanego w budowę. Przedsiębiorca budowlany/właściciel budynku nie pokrywa podatku od tego kapitału, lecz przerzuca go na najemcę w cenie najmu. Finansowanie tego podatku odbywa się więc z jakiegoś dochodu najemcy.

W przypadku opodatkowania zysków z kapitału inwestycyjnego wzrasta cena pozyskania tego kapitału. Sposób przerzucenia podatku od zysków kapitałowych zależy od przeznaczenia kapitału. Jeżeli był on zainwestowany w rolnictwie, to zwiększony przez podatek koszt jego pozyskania podwyższy ceny artykułów rolnych albo obniży czynsz dzierżawny. Jeżeli był zainwestowany w przemyśle lub handlu, to zwiększony przez podatek koszt jego pozyskania spowoduje podniesienie cen towarów.

Z kolei opodatkowanie pracy zawsze powoduje wzrost ceny siły roboczej. W pierwszej kolejności podatek od wynagrodzeń obciąża pracodawcę. Ale stara się on przerzucić ciężar podatkowy na nabywców wytwarzanych przez siebie towarów. Ostatecznie podatki od płacy najczęściej ponoszą konsumenci.

Podobnie rzecz się ma z opodatkowaniem towarów konsumpcyjnych. Tu działa jednak jeszcze jeden mechanizm. Jako że wysokość wynagrodzenia reguluje popyt na pracę i przeciętna cena towarów niezbędnych do utrzymania robotników, podniesienie tej przeciętnej powoduje konieczność podniesienia także płacy, by robotnicy mogli kupić artykuły pierwszej potrzeby w dotychczasowej ilości, o ile w tym samym czasie popyt na pracę nie wzrośnie. „W ten sposób – konkluduje Smith – podatek od artykułów pierwszej potrzeby działa dokładnie w ten sposób co bezpośredni podatek od płacy roboczej". Inaczej rzecz się ma z towarami luksusowymi.

Dlatego we współczesnych demokratycznych społeczeństwach wiedza o przerzucalności podatków jest skrywana. Do władzy dochodzą politycy przekonujący biedniejszą większość o konieczności opodatkowania bogatszej mniejszości. Zrozumiawszy, na czym polega przerzucalność podatków, biedniejsza większość mogłaby zasadniczo zrewidować swoje preferencje wyborcze.

Autor jest profesorem Uczelni Łazarskiego i adwokatem

Opinie Ekonomiczne
Witold M. Orłowski: Gospodarka wciąż w strefie cienia
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Opinie Ekonomiczne
Piotr Skwirowski: Nie czarne, ale już ciemne chmury nad kredytobiorcami
Ekonomia
Marek Ratajczak: Czy trzeba umoralnić człowieka ekonomicznego
Opinie Ekonomiczne
Krzysztof Adam Kowalczyk: Klęska władz monetarnych
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Opinie Ekonomiczne
Andrzej Sławiński: Przepis na stagnację