Lekarze będą pracować tylko 13 godzin

Wczoraj Sąd Rejonowy w Nowym Sączu uwzględnił roszczenia 29 lekarzy z tamtejszego szpitala. Każdy otrzymał od 3 do 5 tys. zł jako wyrównanie wynagrodzenia za dyżury z ostatnich trzech lat. Sąd potwierdził tym samym, że powinni otrzymywać wynagrodzenie za ten czas jak za godziny nadliczbowe. Już w tej chwili część lekarzy deklaruje, że nie interesują ich pieniądze, które oferują im szpitale za dyżury. Od 1 stycznia dyrektorzy będą musieli uzyskać ich zgodę na dyżurowanie. Może się więc okazać, że nie będzie komu opiekować się chorymi.

Dlatego Ministerstwo Zdrowia zamierza przesunąć o trzy miesiące wejście w życie nowych przepisów. Ten czas pozwoli na niezbędne zmiany. Na dzisiejszym posiedzeniu Rady Ministrów nowa minister zdrowia Ewa Kopacz przedstawi swój pomysł na wyjście z impasu.

Zdaniem Czesława Misia, pediatry z nowosądeckiego szpitala, który jako pierwszy upomniał się o prawo do odpoczynku po dyżurach, opóźnianie wejścia w życie nowych przepisów nic nie da. Ciągle bowiem nie jest uregulowana kwestia roszczeń lekarzy za ostatnie trzy i pół roku, gdy były naruszane ich prawa. Nadal więc medycy będą musieli sami upominać się o swoje prawa przed sądem.

Wejście w życie nowych przepisów może oznaczać z kolei, że lekarze nie będą mogli pracować i dyżurować dłużej niż 13 godzin na dobę. Okazuje się, że tak właśnie jest interpretowane wprowadzenie do ustawy o zakładach opieki zdrowotnej obowiązku zapewnienia im 11 godzin wypoczynku w ciągu doby.

– Nowelizacja była zbyt pospieszna – ocenia prof. Krzysztof Rączka, który przygotował interpretację przepisów na potrzeby Naczelnej Izby Lekarskiej. – Unijne przepisy przewidują przecież odstępstwa od prawa do 11-godzinnego wypoczynku w ciągu doby, ale nie znalazły się one w ustawie o zoz.

Nie wszyscy jednak zgadzają się z takim rozumieniem tej nowelizacji.

– Czytając nowe przepisy wprost, rzeczywiście można dojść do wniosku, że lekarze nie będą mogli pracować dłużej niż 13 godzin na dobę – mówi Lesław Świstuń, adwokat, który wspomaga związkowców z OZZL. – Jednocześnie precyzują jednak, że należny lekarzowi wypoczynek musi być mu przyznany od razu po zakończeniu dyżuru. W ten sposób można więc przyjąć, że dzień pracy lekarza wraz z następującym po nim dyżurem może trwać 24 godziny, potem będzie miał prawo do 11-godzinnego odpoczynku.

Jego zdaniem liczba sprzecznych interpretacji najlepiej pokazuje, jak te przepisy są niedoskonałe. Nie wiadomo także, ile w ciągu tygodnia będą mogli pracować lekarze, którzy zgodzą się na klauzulę opt – out (czyli ponad 48 godz. tygodniowo). Resort Zdrowia w wydanej w październiku interpretacji stwierdził, że może to być 78 godzin. Z obliczeń OZZL wynika zaś, że maksymalnie 67 godzin.

– Dlatego dyrektorzy szpitali coraz głośniej namawiają lekarzy do przejścia na kontrakty – mówi Lesław Świstuń. – Jednak trzeba pamiętać, że na terenie szpitala obowiązuje absolutny zakaz prowadzenia działalności w zakresie usług zdrowotnych świadczonych przez inne podmioty.

Także tutaj przepisy nie są jednoznaczne. Zezwalają szpitalom na zlecanie wykonania usług na zewnątrz, z czego one skrzętnie korzystają. Wojciech Bigaj z Kancelarii Książek Koczur i Wspólnicy zwraca uwagę także na inną kwestię.

– W spółkach lekarskich, często wykorzystywanych w tym celu, mamy do czynienia z rzeczywistym leasingiem pracowników – zauważa. – Lekarze powinni prowadzić te spółki zgodnie z zasadami przewidzianymi dla agencji pracy tymczasowej.