Korzystna uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego dla Zabużan

W wyroku z 21 listopada 2012 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę Haliny J. Stwierdził, że zgodnie z tzw. ustawą zabużańską, z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego i orzecznictwem sądów administracyjnych prawo do rekompensaty przysługuje tylko tym, którzy spełniają łącznie wszystkie wymagania wynikające z art. 1 i 2 ustawy zabużańskiej. Repatriacja w 1958 r. nie miała bezpośredniego związku z żadną przyczyną wymienioną w tych przepisach, nie była także skutkiem innych okoliczności związanych bezpośrednio z wojną.

Należy odróżnić zdarzenia będące bezpośrednim skutkiem wojny od zdarzeń, na które miała ona jedynie pośredni wpływ – stwierdził WSA. Nie można też uznać za „nieruchomości pozostawione" mienia przejętego przez kołchoz.

Naczelny Sąd Administracyjny uchylił zarówno orzeczenie WSA, jak i decyzje wojewody pomorskiego i ministra Skarbu Państwa. Stwierdził, że włączenie do kołchozu lub nacjonalizacja z innych przyczyn nieruchomości, których dotyczy art. 1 ustawy zabużańskiej z 2005 r., samo przez się nie wyklucza prawa do rekompensaty.

W opinii NSA również tzw. późna repatriacja na podstawie umowy z ZSRR z 1957 r. powinna być traktowana jako „inna okoliczność związana z wojną rozpoczętą w 1939 r.", o której mowa w art. 1 ust. 2 ustawy zabużańskiej.