Czy i ile za hałas z lotniska. Najnowsza uchwała SN

To sedno najnowszej uchwały Sądu Najwyższego, które rozstrzyga część spornych od lat kwestii rekompensaty dla posiadaczy nieruchomości w strefie ograniczonego użytkowania, w szczególności wokół lotniska.

Odpowiedzi i pytania

Jednocześnie sąd ten, w składzie: Joanna Misztal-Konecka, prezes Izby Cywilnej, oraz Marcin Krajewski i Marcin Łochowski, skierował do szerszego, siedmioosobowego składu Sądu Najwyższego następujące pytanie prawne: czy właścicielowi nieruchomości, której wartość zmalała na skutek wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania, jednak bez związku ze szczegółowymi ograniczeniami wynikającymi z art. 135 ust. 3a prawa ochrony środowiska, przysługuje odszkodowanie na podstawie art. 129 ust. 2 tej ustawy? Pierwszy z tych przepisów mówi, że sejmik lub rada powiatu, tworząc obszar ograniczonego użytkowania, określają jego granice, ograniczenia w przeznaczeniu terenu, wymagania techniczne dotyczące budynków oraz sposób korzystania z terenów.

Drugi z kolei, że w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną stratę, która obejmuje również zmniejszenie wartości nieruchomości.

Czytaj więcej

Nieruchomości

Kiedy płacić za hałas przy lotnisku

– Nie ma odpowiedzialności za wszystkie niekorzystne zmiany otoczenia wokół nieruchomości – wskaz...

Kwestie te wyłoniły się w trzech sprawach, w tym przeciwko portowi lotniczemu Poznań-Ławica, w których miejscowy sąd rejonowy częściowo uznał roszczenie i zasądził na rzecz powoda odszkodowanie, które według sądu należy się za uciążliwości akustyczne w pobliżu lotniska.

Rozpatrując apelację, poznański Sąd Okręgowy powziął wątpliwości i zapytał Sąd Najwyższy, czy powodowi przysługuje roszczenie o naprawienie szkody, jeżeli nie poniósł żadnych kosztów zapewnienia odpowiedniej akustyki budynku. Zgodnie z ustaleniami biegłego w związku z przekraczaniem poziomu hałasu budynek powoda wymaga dokonania konkretnych czynności mających na celu zapewnienie odpowiednich właściwości akustycznych.

Były podobne wątpliwości

Podobne wątpliwości pojawiły się w połączonych do wspólnego rozstrzygnięcia sprawach (sygn. III CZP 136/22 i III CZP 138/22).

– Uchwała Sądu Najwyższego jest zgodna z treścią i celem przepisów dotyczących obszarów ograniczonego użytkowania (OOU). Warunkiem zaistnienia szkody jest poniesienie kosztów ustanowionych w uchwale o OOU podwyższonych wymagań technicznych dla budynków, co powoduje uszczerbek w majątku właściciela, i dopiero wtedy powstaje szkoda – komentuje prof. Magdalena Habdas z Uniwersytetu Śląskiego. – Zadając pytanie Sądowi Najwyższemu, SO w Poznaniu błędnie przyjmuje, że każde wprowadzenie OOU powoduje automatyczne zmniejszenie wartości nieruchomości. Biegli nie wykazują utraty wartości spowodowanej tylko wejściem w życie uchwały o OOU, ale różnicę wartości między nieruchomościami położonymi bliżej i dalej od lotniska, ale to nie oznacza, że wartość tej pierwszej się zmniejszyła – dodaje.

Uchwała o OOU może interesować sąd tylko z punktu widzenia wprowadzonych w nim zakazów lub nakazów. Tylko one są prawnie relewantne w świetle art. 129 ust. 1 i 2 prawa ochrony środowiska, a ich negatywny wpływ na wartość nieruchomości podlega kompensacji.

Sygnatura akt: III CZP 100/22

Opinia dla "Rzeczpospolitej"