Mieszkam w budynku, w którym działa wspólnota mieszkaniowa. Czy to prawda, że najubożsi lokatorzy mieszkań komunalnych mają prawo do obniżenia czynszu? (nazwisko znane redakcji)
Odpowiada Janusz Gdański, Ogólnopolska Izba Gospodarki Nieruchomościami
- Obowiązujące ustawodawstwo zdecydowanie wychodzi naprzeciw oczekiwaniom najuboższych członków wspólnoty mieszkaniowej. Ustawa z 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego stanowi, że w zasobie mieszkaniowym gminy powinny być wydzielone lokale (zwane socjalnymi, zwykle o obniżonym standardzie) wynajmowane najuboższym z czynszem, który nie może przekraczać połowy najniższego czynszu obowiązującego w zasobie komunalnym. Ponadto rodziny, których dochód na osobę nie przekracza lub przekracza nieznacznie 175 proc. najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym i 125 proc. tej kwoty w wieloosobowym, mogą, na podstawie ustawy z 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych otrzymywać dodatki mieszkaniowe, zmniejszające znacząco koszty utrzymania mieszkań.
Cytowana na wstępie ustawa umożliwia także różnicowanie stawek czynszu najmu lokali mieszkalnych w zależności od dochodu rodziny. Pozwala mianowicie radzie gminy na podjęcie uchwały dającej prawo do bonifikat w wysokości czynszu rodzinom, których dochód jest niższy niż ustalony uchwałą, przy czym konieczne jest wprowadzenie widełek różnicujących wysokość bonifikaty.
Podkreślić jednak należy, że powyższa możliwość została wprowadzona nowelizacją ustawy, która jednocześnie dała gminie prawo podwyższenia stawek czynszu do poziomu równoważącego koszt utrzymania zasobu komunalnego. Wprowadzenie więc możliwości zastosowania obniżek czynszu w stosunku do niezamożnych najemców, zgodnie z duchem ustawy i zasadami racjonalnej gospodarki komunalnym zasobem mieszkaniowym, powinno być połączone z jednoczesną podwyżką czynszu w taki sposób, by udzielane bonifikaty nie spowodowały zmniejszenia się łącznych wpływów z tytułu czynszu.
