[srodtytul]Spadek w kredycie[/srodtytul]
[b]Co robić, jeśli nieruchomość należąca do masy spadkowej została kupiona na kredyt? Czy spadkobierca musi porozumieć się z bankiem w sprawie dalszego spłacania rat?[/b]
>> Zgodnie z art. 922 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=70928]kodeksu cywilnego[/link] na spadkobierców przechodzą prawa i obowiązki majątkowe zmarłego. Wobec powyższego zarówno spadkobiercy, jak i bank będą związani postanowieniami umowy kredytu, m.in. w zakresie harmonogramu spłat kredytu, chyba że w umowie kredytowej postanowiono, iż wraz ze śmiercią kredytobiorcy umowa kredytu wygaśnie lub spłata kredytu stanie się natychmiast wymagalna.
>> Niezależnie od tego spadkobierca powinien poinformować bank o śmierci spadkodawcy.
>> Bank nie może żądać spełnienia świadczenia przed ustaleniem kręgu zobowiązanych w drodze sądowego stwierdzenia nabycia spadku lub aktu poświadczenia dziedziczenia.
>> Dopiero po ustaleniu kręgu spadkobierców dopuszczalne będzie wszczęcie egzekucji wierzytelności banku, np. przez wystawienie bankowego tytułu egzekucyjnego przeciwko spadkobiercy, w przypadku uzgodnienia, iż kredyt wygasa lub będzie natychmiast wymagalny w związku ze śmiercią kredytobiorcy.[/ramka]
[ramka][srodtytul]Kiedy dochodzi do dziedziczenia[/srodtytul]
[i][b]Zmarł ojciec czytelnika, nie ma testamentu (przynajmniej nic o nim nie wiadomo). Po zmarłym ojcu pozostało mieszkanie, dom na działce rekreacyjnej i dwie, trzy niezabudowane działki pod miastem. Od czego zacząć podział spadku? Jakie formalności są niezbędne do podjęcia działań w tym zakresie? [/b][/i]
[b] Marcin Jasiński, radca prawny w kancelarii Gide Loyrette Nouel specjalista prawa nieruchomości:[/b]
– Do dziedziczenia dochodzi z chwilą otwarcia spadku, tj. z chwilą śmierci spadkodawcy, z mocy samego prawa, czyli bez konieczności wydania w tym celu jakiegokolwiek orzeczenia.
W przypadku, gdy spadkodawca nie pozostawił testamentu, testament jest nieważny albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą, następuje tzw. dziedziczenie ustawowe (na podstawie przepisów kodeksu cywilnego). W przypadku takiego dziedziczenia w pierwszej kolejności należy określić krąg spadkobierców, którzy są na podstawie odpowiednich przepisów kodeksu cywilnego powołani do dziedziczenia (spadkobiercy ustawowi). Krąg spadkobierców ustawowych wyznaczają więzy pokrewieństwa, małżeństwa, przysposobienia. Spadkobierców ustawowych można podzielić na następujące grupy:
(i) małżonek oraz zstępni spadkodawcy (w tym przysposobieni),
(ii) małżonek i rodzice spadkodawcy, z tym że w braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom w częściach równych, a gdy jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy oraz ich zstępnym,
(iii) dziadkowie oraz ich zstępni,
(iv) dzieci małżonka spadkodawcy (pasierbi),
(v) gmina albo Skarb Państwa.
Uwaga, przepisów o powołaniu do dziedziczenia z ustawy nie stosuje się do małżonka spadkodawcy pozostającego w separacji.
W sytuacji, gdy udało się ustalić krąg spadkobierców i dysponujemy już aktem zgonu spadkodawcy, dwa rozwiązania są możliwe do przyjęcia. Mianowicie, możemy albo złożyć w odpowiednim sądzie wniosek o stwierdzenie nabycia spadku, albo sporządzić przed notariuszem akt poświadczenia dziedziczenia.
Notariusz będzie mógł sporządzić akt poświadczenia dziedziczenia w przypadku, gdy będą spełnione określone przesłanki, m.in.:
– nie będzie istniał spór co do osoby (osób) spadkobiercy i wysokości przypadającego na niego udziału,
– nie zostanie wydane wcześniej sądowe postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku lub nie będzie się toczyć takie postępowanie,
– w czynności notarialnej będą brali osobiście udział wszyscy spadkobiercy, zarówno ustawowi, jak i testamentowi.
Niezwłocznie po sporządzeniu aktu poświadczenia dziedziczenia notariusz dokonuje jego wpisu do rejestru aktów poświadczenia dziedziczenia utworzonego przez Krajową Radę Notarialną.
W celu sądowego stwierdzenia nabycia spadku należy złożyć odpowiedni wniosek w sądzie właściwym ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy, a jeżeli jego miejsca zamieszkania w Polsce nie da się ustalić, sąd właściwy dla miejsca, w którym znajduje się majątek spadkowy lub jego część (sąd spadku). W przypadku gdy właściwego sądu spadku nie można ustalić w sposób wskazany powyżej – właściwym sądem do stwierdzenia nabycia spadku będzie Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy (art. 628 kodeksu postępowania cywilnego). Po złożeniu wniosku sąd wyznacza rozprawę, na którą wzywa wnioskodawcę oraz osoby, którym może przysługiwać status spadkobierców ustawowych.
W postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku sąd wskazuje spadkobierców oraz przysługujące im udziały w spadku.
Uwaga, stwierdzenie nabycia spadku przez sąd nie może nastąpić przed upływem sześciu miesięcy od otwarcia spadku, chyba że wszyscy znani spadkobiercy złożyli już oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku.
Po uzyskaniu aktu poświadczenia dziedziczenia lub postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku można przystąpić do działu spadku. Dział spadku może być przeprowadzony w dwojaki sposób, albo sądownie, w tym celu należy złożyć odpowiedni wniosek do sądu o dział spadku, albo w drodze umownego działu spadku, czyli umowy zawartej pomiędzy spadkobiercami przewidującej, jakie składniki majątkowe, wchodzące w skład całości spadku, mają przypaść poszczególnym osobom w ramach przyznanych im udziałów. W przypadku, gdy którykolwiek ze spadkobierców sprzeciwia się przeprowadzeniu podziału spadku w sposób ustalony przez pozostałe osoby, wówczas jedyną możliwością jest sądowy dział spadku.
Odnośnie do formy, w jakiej powinna zostać sporządzona umowa o dział spadku, należy wskazać, iż w przypadku, gdy w skład spadku wchodzi nieruchomość, umowa taka powinna zostać sporządzona w formie aktu notarialnego. W pozostałych przypadkach umowa taka może zostać zawarta w zwykłej formie pisemnej.
W przypadku sądowego działu spadku do wniosku skierowanego do sądu należy powołać postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku albo akt poświadczenia dziedziczenia oraz dołączyć spis inwentarza (w jego braku należy wskazać majątek, który ma być przedmiotem działu). Sąd będzie przede wszystkim dążył do jak najbardziej sprawiedliwego podziału masy spadkowej w stosunku do udziałów przypadających każdemu ze spadkobierców, co może się wiązać z wyrównywaniem poprzez spłaty pieniężne między spadkobiercami.
Podstawą wpisu nowego właściciela nieruchomości (spadkobiercy) do księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości będzie akt notarialny obejmujący umowę o dziale spadku albo postanowienie sądu o dziale spadku.
[b]—oprac. gb [/b][/ramka]
