– Zgodnie z art. 59 ust. 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=165971]prawa bankowego[/link] stronami umowy rachunku powierniczego są wyłącznie deweloper i bank – wyjaśnia Kamila Dołowska. – Bank wykonuje dyspozycje posiadacza rachunku (którym jest deweloper), nie jest natomiast związany żadnym stosunkiem prawnym z jego klientem, który wpłaca środki na ten rachunek. Co do zasady więc [b]nabywcy mieszkań nie mają kontroli, a nawet wiedzy o tym, w jaki sposób deweloper wydatkuje wpłacone przez nich środki. Nie są bowiem stronami umowy zawartej między bankiem i deweloperem, a bank odmawia im udzielenia informacji na ten temat ze względu na zachowanie tajemnicy bankowej. [/b]
Jest jeszcze art. 59 ust. 4 – 6 prawa bankowego, który stanowi, że [b]w razie wszczęcia postępowania egzekucyjnego przeciwko deweloperowi środki znajdujące się na rachunku powierniczym nie podlegają zajęciu, natomiast w razie ogłoszenia upadłości dewelopera – zostają wyłączone z masy upadłościowej.[/b] Jeżeli natomiast deweloper jest osobą fizyczną, to w razie jego śmierci zgromadzone na tym rachunku kwoty nie wchodzą do spadku.
Rzecznik praw obywatelskich wielokrotnie występował z postulatami wprowadzenia szczególnych uregulowań chroniących kupujących mieszkania. Przede wszystkim zwracał się w tej sprawie do ministra infrastruktury, ostatnie zaś swoje wystąpienie skierował do prezesa Rady Ministrów.
[srodtytul]Wołanie na puszczy[/srodtytul]
Kilkakrotnie resort infrastruktury (wcześniej jeszcze Urząd Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast) przygotowywał rozwiązania, które regulowały te kwestie. Była na przykład propozycja wprowadzenia obowiązkowych notarialnych umów przedwstępnych. Wszystkie jednak projekty trafiły do szuflad i żaden nigdy nie nabrał rangi projektu rządowego.
– Analizując rynek usług deweloperskich, nawet biorąc pod uwagę taki czynnik, jak wartość zawieranych umów, można stwierdzić, że powinny na nim działać narzędzia chroniące konsumentów – uważa Małgorzata Cieloch, rzecznik prasowy Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. – [b]Dostrzegamy konieczność ochrony konsumentów głównie w razie ogłoszenia upadłości przez dewelopera.[/b] Trudno w tej chwili mówić, jakie rozwiązania zostaną przyjęte przez ustawodawców. [b]W propozycjach pojawiały się ubezpieczenia, gwarancje, rachunki powiernicze zamknięte (z przeznaczeniem na konkretną inwestycję)[/b] – każde rozwiązanie prokonsumenckie będzie popierane przez UOKiK.
