Kryształy nie z tej Ziemi

Niezwykłe kwazikryształy odnalezione w Górach Koriackich na Kamczatce prawdopodobnie są pochodzenia pozaziemskiego

Aktualizacja: 03.01.2012 18:35 Publikacja: 03.01.2012 18:32

Kryształy nie z tej Ziemi

Foto: commons.wikimedia.org

Jeszcze zaledwie kilka lat temu naukowcy sądzili, że kwazikryształy (w których atomy układają się w pozornie regularną, lecz niepowtarzalną strukturę) można wyprodukować tylko w laboratorium. Jednak materiał taki odkryto dwa lata temu w Górach Koriackich. Najnowsze badania chemików publikowane w piśmie „PNAS" sugerują, że materiały te dostały się na Ziemię z kosmosu.

Kwazikryształy odkrył na początku lat 80-tych Daniel Shechtman. Zaobserwował kryształy z regularnymi koncentrycznymi kręgami złożonymi z dziesięciu elementów. To przeczyło prawom krystalografii, wcześniej uznawano istnienie takich struktur za niemożliwe. Środowisko naukowe odniosło się sceptycznie do odkrycia, a Shechtmana wyśmiano. Zarzucano mu popełnienie błędu metodycznego, pomylenie ciała stałego z obrazem powstałym z nałożenia się na siebie dwóch różnych kryształów.

Dopiero późniejsze eksperymenty potwierdziły niezwykłą teorię naukowca. Sam Daniel Shechtman w 2011 roku otrzymał za swoje odkrycie Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii.

Dziś, ze względu na swoje właściwości fizyczne kwazikryształy wykorzystywane są m.in. do produkcji warstw ochronnych.

Do niedawna sądzono, że takie materiały można wytwarzać wyłącznie w laboratorium. W 2009 roku naukowcy z Uniwersytetu we Florencji odkryli jednak kwazikryształy w minerałach z gór na Kamczatce. Dokładne badania próbek wykonane przez specjalistów z Uniwersytetu Princeton wykazały jednak, że nie przypomina on żadnego minerału na Ziemi. Do jego powstania niezbędne było wysokie ciśnienie. Skład izotopów przypominał ten, spotykany w meteorytach — chondrytach węglistych. Prawdopodobnie wysokie ciśnienie to efekt uderzenia meteorytu o powierzchnię planety.

Dla naukowcy to zaskoczenie — nietypowy materiał, w istnienie którego nikt jeszcze niedawno nie chciał uwierzyć, nie tylko może powstawać w warunkach naturalnych, ale jeszcze zachowuje się w takiej formie dość długo.

Jeszcze zaledwie kilka lat temu naukowcy sądzili, że kwazikryształy (w których atomy układają się w pozornie regularną, lecz niepowtarzalną strukturę) można wyprodukować tylko w laboratorium. Jednak materiał taki odkryto dwa lata temu w Górach Koriackich. Najnowsze badania chemików publikowane w piśmie „PNAS" sugerują, że materiały te dostały się na Ziemię z kosmosu.

Kwazikryształy odkrył na początku lat 80-tych Daniel Shechtman. Zaobserwował kryształy z regularnymi koncentrycznymi kręgami złożonymi z dziesięciu elementów. To przeczyło prawom krystalografii, wcześniej uznawano istnienie takich struktur za niemożliwe. Środowisko naukowe odniosło się sceptycznie do odkrycia, a Shechtmana wyśmiano. Zarzucano mu popełnienie błędu metodycznego, pomylenie ciała stałego z obrazem powstałym z nałożenia się na siebie dwóch różnych kryształów.

Nauka
Najkrótszy dzień i najdłuższa noc w 2024 roku. Kiedy wypada przesilenie zimowe?
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Nauka
Pełnia Księżyca w grudniu. Zimny Księżyc będzie wyjątkowy, bo trwa wielkie przesilenie księżycowe
Nauka
W organizmach delfinów znaleziono uzależniający fentanyl
Nauka
Orki kontra „największa ryba świata”. Naukowcy ujawniają zabójczą taktykę polowania
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Nauka
Radar NASA wychwycił „opuszczone miasto” na Grenlandii. Jego istnienie zagraża środowisku