Nauka w 2015 r.

W grudniu czeka nas przesilenie zimowe. Który dzień w 2024 roku będzie najkrótszy?

W najbliższą niedzielę (15 grudnia) na niebie pojawi się ostatnia w tym roku pełnia Księżyca. Grudniowy Księżyc w pełni nazywa się często Zimnym Księżycem. Jak to się stało, że dawne indiańskie określenia są do dziś w powszechnym użyciu? Kiedy dokładnie wypada grudniowa pełnia Księżyca w Polsce? I dlaczego będzie wyjątkowa?

W organizmach delfinów, które żyją w Zatoce Meksykańskiej, znaleziono fentanyl – niezwykle silny opioid syntetyczny o działaniu podobnym do morfiny, ale silniejszym – wynika z opublikowanego w czasopiśmie naukowym "iScience" badania.

Biologom udało się szczegółowo udokumentować strategię polowania orek na rekina wielorybiego. Na zdjęciach i nagraniach została utrwalona taktyka stada wymierzona w „największą rybę na świecie”.

Podczas lotu nad Grenlandią i testów radaru UAVSAR naukowcom udało się uchwycić Camp Century – opuszczone „miasto pod lodem” stworzone przez armię USA w czasie Zimnej Wojny. – Dzięki nowym danym poszczególne struktury w tajemniczym mieście są widoczne w sposób, jakiego nigdy wcześniej nie widziano” – komentuje Chad Greene naukowiec z NASA specjalizujący się w badaniu kriosfery, czyli powłoki lodowej Ziemi.

Badanie przeprowadzone przez naukowców z australijskiego uniwersytetu RMIT oraz grupę laboratoriów z Indii doprowadziło do przełomowego odkrycia – udało się wynaleźć nowy lek na bazie złota, który może wykazać się dużą skutecznością w walce z rakiem.

Niektóre leki przyjmujemy w domu w postaci zastrzyków. Są to na przykład leki przeciwzakrzepowe lub przeciwbólowe. Ze strzykawek i igieł na co dzień korzystają również diabetycy. Po ich użyciu pojawia się pytanie, gdzie wyrzucić tego typu odpady. Wyjaśnia to Główny Inspektorat Sanitarny.

Naukowcy twierdzą, że Mifepriston, stosowany także w leczeniu raka, może utorować drogę terapiom przeciwstarzeniowym. Właściwości przeciwstarzeniowe wykazał też popularny lek na cukrzycę i otyłość Ozempic.

Od 1 października pacjentów czekają zmiany. Zaczyna obowiązywać nowa lista leków refundowanych oraz nowy cennik opłat za pobyt w sanatorium. Ponadto inaczej będzie wyglądało wystawianie zwolnień lekarskich.

Na obwieszczonej 17 września liście leków, które są zagrożone brakiem dostępności na terenie Polski, znajduje się aż 241 pozycji. Nie można ich wywozić i zbywać poza terytorium kraju. Lista obowiązuje od 25 września.

Według naukowców, kobiety rzadziej otrzymują leki przeciwbólowe, mimo odczuwania silnego bólu. Badania pokazały, że kobietom zgłaszającym się na izbę przyjęć, znacznie rzadziej przepisuje się leki przeciwbólowe w porównaniu do mężczyzn, którzy zgłosili ten sam poziom bólu. Ma to być związane z uprzedzeniami ze względu na płeć.

Po tabletki „dzień po” będą mogły sięgnąć osoby od 15. roku życia.

Piłkarze, kolarze oraz rugbyści łykali go garściami, a później często mylili jawę ze snem. Dziś tramadol jest na dopingowej liście środków zakazanych, ale sportowcy muszą być czujni, bo w Polsce lekarze i dentyści stosują go powszechnie.