Jako pisarz ma swoją wyraźną, rozpoznawalną poetykę, a głęboko osadzony w historii, będąc znawcą przede wszystkim epoki romantycznej, żywo reaguje też na bieżące wydarzenia polityczne.
Szerokim echem odbiło się jego bezwarunkowe poparcie dla lidera PiS w 2007 roku („Wszystko, co robi, jest dobre dla Polski”), jak również niedawne opublikowanie w „Rz” wiersza „Do Jarosława Kaczyńskiego”, w którym apelował do niego o wzięcie udziału w wyborach prezydenckich. Warszawsko-krakowski salon zawył z oburzenia, gdy autor utworu napisanego tuż po tragedii smoleńskiej przeciwstawił sobie dwie Polski („... jedna chce się podobać na świecie/ I ta druga – ta którą wiozą na lawecie”).
Nie pierwszy to raz zbulwersował JMR poprawną politycznie opinię publiczną; dość przypomnieć jego książkę „Wieszanie” odebraną jako wyrzut za nierozliczenie się Polaków z komunistycznymi zdrajcami.
Jest autorem m.in. świetnych tomów poetyckich: „Co to jest drozd?”, „Ulica Mandelsztama”, „Zachód słońca w Milanówku”, takich utworów scenicznych jak „Król Mięsopust”, „Dwór nad Narwią” czy nazwanych imitacjami, bo nie były to wierne przekłady z Calderona – „Księżniczki na opak wywróconej” i „Życie jest snem”, całej serii znakomitych książek eseistycznych z pogranicza historii literatury („Aleksander Fredro jest w złym humorze”, „Juliusz Słowacki pyta o godzinę”, „Żmut”), wreszcie książek odnoszących się bezpośrednio do naszej historii najnowszej i współczesności: „Rozmowy polskie latem 1983”, „Umschlagplatz”, „Kinderszenen”.
Od połowy lat 70. związany z opozycją demokratyczną, w 1976 r. podpisał „Memoriał 101” przeciw planowanym poprawkom w konstytucji, swoje utwory publikował w drugim obiegu. W 1985 roku z powodów politycznych zwolniono go z pracy w Instytucie Badań Literackich, by przywrócić po czterech latach, już w wolnej Polsce. W 1994 r. otrzymał tytuł profesorski. Laureat wielu nagród literackich, w tym Nagrody Fundacji im. Kościelskich, Radia Wolna Europa, londyńskich „Wiadomości”, Fundacji im. A. Jurzykowskiego, „Solidarności”, Nike i Nagrody im. Józefa Mackiewicza.
