Gaz i koktajle Mołotowa na krakowskich ulicach

Pierwsza monografia Konfederacji Polski Niepodległej znalazła się w finale konkursu „Książka historyczna roku"

Publikacja: 08.10.2012 10:21

Mirosław Lewandowski, Maciej Gawlikowski, Gaz na ulicach, Dar-Point Leszek Jaranowski, MHP, Fundacja

Mirosław Lewandowski, Maciej Gawlikowski, Gaz na ulicach, Dar-Point Leszek Jaranowski, MHP, Fundacja Wolności, Kraków 2011.

Foto: Rzeczpospolita

„Gaz na ulicach. KPN w Krakowie. Stan wojenny 1981–1982" Mirosława Lewandowskiego i Macieja Gawlikowskiego liczy prawie prawie tysiąc stron. Autorzy przypominają wydarzenia od 13 grudnia 1981 r. do 31 grudnia 1982. Piszą o KPN i niepodległościowej konspiracji w Krakowie i Małopolsce.

Osobny rozdział poświęcają temu ugrupowaniu w całej Polsce, w tym procesowi jego politycznego kierownictwa w Warszawie (8 października mija 30. rocznica ogłoszenia wyroku).

Prezentują nie tylko liderów, ale i mało znane środowiska opozycyjne, m.in. krakowskich hipisów prowadzących działalność pacyfistyczną, zanim powstał Ruch Wolność i Pokój. I patriotyczną młodzież szkolną i akademicką, współorganizatorów KPN-owskich akcji.

Manifestacje przeradzające się w walki uliczne toczyły się w Krakowie na niespotykaną skalę. – Jeśliby ich nie było, działania Zachodu przeciw Sowietom zawisłyby w próżni – twierdzi Mirosław Lewandowski. – Bez radykałów działających w KPN, Solidarności Walczącej, Federacji Młodzieży Walczącej czy Liberalno-Demokratycznej Partii Niepodległość nie byłoby niepodległej Polski w 1989.

– Do KPN przyciągnęło mnie jasne stawianie walki o niepodległość – wyjaśnia Maciej Gawlikowski. Obaj autorzy są uczestnikami tamtych zdarzeń. W stanie wojennym Lewandowski był studentem, a Gawlikowski (dziś dziennikarz) uczniem. – Nad książką pracowali ponad trzy lata.

– Przeprowadziliśmy rozmowy z ponad 70 osobami – mówią. – Nieraz były to wielokrotne spotkania, np. z Markiem Bikiem, którego zdjęcie jest na okładce.

Długo trwało, zanim podzielił  się przeżyciami z aresztu na Montelupich, gdzie opozycjonistów zamykano w celi z kapusiem, który miał ich rozpracować. – A Grzegorz Hajdarowicz, wówczas uczestnik konspiracji szkolnej – dodaje Lewandowski – opowiedział nam o walkach młodzieży z ZOMO, w których używali koktajli Mołotowa z benzyną.

Autorzy zbierają także relacje drugiej strony – esbeków i aparatczyków. Sięgnęli po informacje z prasy podziemnej i materiały SB. „Gaz" jest kontynuacją książki Lewandowskiego i Gawlikowskiego „Niepokonani. Tom I. ROPCiO i KPN w Krakowie 1977–1981". – Chcemy napisać dwa następne tomy – ujawniają. – Doprowadzić wydarzenia do początku III RP. Obaj zarazem uważają, że KPN to już historia, i są przeciwni wykorzystywaniu jej legendy i symboli do dzisiejszych działań politycznych.

W finale V edycji konkursu znalazło się 20 książek w dwóch kategoriach „Najlepsza książka naukowa poświęcona dziejom Polski i Polaków w XX wieku" i „Najlepsza książka popularnonaukowa poświęcona historii Polski w XX wieku". W tej drugiej o nagrodę ubiega się „Gaz na ulicach". Laureatów wybierze jury oraz publiczność. Głosowanie na stronie www.ksiażkahistorycznaroku.pl.

Mirosław Lewandowski, Maciej Gawlikowski, Gaz na ulicach, Dar-Point Leszek Jaranowski, MHP, Fundacja Wolności, Kraków 2011.

„Gaz na ulicach. KPN w Krakowie. Stan wojenny 1981–1982" Mirosława Lewandowskiego i Macieja Gawlikowskiego liczy prawie prawie tysiąc stron. Autorzy przypominają wydarzenia od 13 grudnia 1981 r. do 31 grudnia 1982. Piszą o KPN i niepodległościowej konspiracji w Krakowie i Małopolsce.

Osobny rozdział poświęcają temu ugrupowaniu w całej Polsce, w tym procesowi jego politycznego kierownictwa w Warszawie (8 października mija 30. rocznica ogłoszenia wyroku).

Pozostało 85% artykułu
Literatura
Stanisław Tym był autorem „Rzeczpospolitej”
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Literatura
Reiner Stach: Franz Kafka w kleszczach dwóch wojen
Literatura
XXXII Targi Książki Historycznej na Zamku Królewskim w Warszawie
Literatura
Nowy „Wiedźmin”. Herold chaosu już nadchodzi
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Literatura
Patrycja Volny: jak bił, pił i molestował Jacek Kaczmarski