Aby wygrać książkę, wyślij w czwartek (20 września) esemes o treści "ZW.01.imię nazwisko + adres do wysyłki" na nr 71601 (cena 1 zł plus VAT - 1,23 zł). Wygra pierwszy esemes nadesłany na dany kod w godz. 10-13 w dniu 20 września. Nagrodę prześlemy pocztą.
Tysiąc listów
Zadania odkrycia Malczewskiego podjęła się Dorota Kudelska i zajęło jej to prawie 20 lat. W poszukiwaniu materiałów źródłowych zjechała pół Europy i całą Polskę, do tej pory wykorzystywano ok. 30 listów od i do artysty, autorka „Obrazów i słów" znalazła ich tysiąc. Także tych pisanych przez Marię Kingę Balową, jego muzę i kochankę, których – wbrew danemu jej słowu – Malczewski nie zniszczył. Dają wgląd w ich dziesięcioletni związek, a także w nieudane małżeństwo artysty z córką zamożnego aptekarza, dla której sztuka męża pozostawała obca. Na jednym z portretów namalował ją w swojej pracowni w otoczeniu zasłoniętych lub odwróconych do ściany obrazów.
Jego przyjaciele mówili o nim: Jacuś, czarodziej, hipnotyzer. Jego zjawienie się w jakimkolwiek towarzystwie wywoływało „sensację i entuzjazm". Salony i kawiarnie były dla niego ulubionymi miejscami dyskusji i świetnej towarzyskiej zabawy. Był artystą o potrzebach klasycznie rozumianego inteligenta, cenił dialog o sztuce, literaturze, religii.
To salonowym znajomościom zawdzięcza małżeństwo. Zabiegający o pieniądze, klientów na obrazy, spłacający długi związał się w 1887 roku z Marią Gralewską. Rodzice panny młodej spodziewali się, że mąż znający arystokratów wprowadzi ją na salony, ona sama chciała podróżować po Europie.
Zamiast tego malarz stał się utrzymankiem teściów, pomagając przy administrowaniu kamienicami. „Wyporządziła mnie (teściowa – red.) należycie, mam cylindry, kurtki i wyglądam jak przeciętny filister. Ciężko płaczę nad swoim losem ciężkim i twardym" – pisze w 1887 roku. Jedyna rzecz, jaka ich łączyła, to był hazard. Malczewski był uzależniony od papierosów i kart. Nałogowo grał podobnie jak jego żona. Tylko że ona przegrywała w karty spore sumy, które on musiał regulować.
Kudelska nie pisze klasycznej biografii. Skupia się na osobach i miejscach, z którymi i w których toczyło się życie artysty: skomplikowane relacje z dominującym ojcem (nie chciał dopuścić do wyjazdu syna do Paryża, bojąc się, że ten zobaczywszy nowe tendencje w sztuce, zbuntuje się wobec swego nauczyciela Jana Matejki), po jego śmierci powinności wobec sióstr i dzieci.