Różnorodność siłą. Sienkiewicz zapowiada celowe wydatki i zmiany legislacyjne

Minister Bartłomiej Sienkiewicz prowadzi audyt systemu kultury. Wyniki za tydzień. Ustawę medialną powinna stworzyć sejmowa komisja.

Publikacja: 16.02.2024 03:00

Bartłomiej Sienkiewicz, minister kultury i dziedzictwa narodowego

Bartłomiej Sienkiewicz, minister kultury i dziedzictwa narodowego

Foto: PAP/Piotr Nowak

Pierwszy raz po objęciu stanowiska Bartłomiej Sienkiewicz spotkał się z dziennikarzami.

– Ostatnie dwa miesiące rządów PiS były kompulsywnym wydawaniem publicznych pieniędzy, wyłącznie w celach politycznych – powiedział minister. – Pod szczytnymi szyldami i historycznymi nazwiskami poprzednie władze stworzyły system gwałtownego wypychania budżetu do swoich ludzi. Prowadzimy audyty. W ciągu tygodnia opublikujemy raport ze szczegółami – dodał.

Czytaj więcej

Chorosińska była ministrą dwa tygodnie. Wydała w tym czasie 500 milionów złotych?

Będzie liczyć 120 stron i zilustruje, na czym polegało transferowanie pieniędzy publicznych przez Zjednoczoną Prawicę „do swoich”.

Jako przykład minister podał próbę przekazania 280 mln zł na instytucje w Chełmie i w Otwocku, gdzie samorządem rządzi PiS.

– Nie będziemy tego finansować, nie będą to już ministerialne instytucje. Również kościelni biznesmeni nie będą żerować na publicznych pieniądzach na kulturę – powiedział minister.

Ustawa o artyście

Wiceministra Joanna Scheuring-Wielgus ujawniła, że między 15 października a 13 grudnia minister Piotr Gliński podjął 29 decyzji personalnych, wiele dotyczyło podwyżek dla dyrektorów oraz powołań dyrektorskich lub przedłużenia umów nawet na kolejne 7 lat.

W związku z tym, z troską o celowe wydatkowanie pieniędzy lub innymi powodami związanymi z łamaniem regulaminu instytucji bądź brakiem realizacji programu – minister Sienkiewicz zmienił m.in. zarząd spółki Pałac Saski, odwołał dyrektora Zachęty Janusza Janowskiego, dyrektora Muzeum Narodowego w Warszawie Łukasza Gawła oraz dyrektora Filmoteki Narodowej Roberta Kaczmarka.

Ministerstwo zapowiada likwidację dublujących się instytucji i audyty

Wiceministra Bożena Żelazowska mówiła, że za poprzednich rządów działalność Narodowego Instytutu Konserwacji Zabytków została zdublowana przez Narodowy Instytut Dziedzictwa z budżetem 36 mln zł i 37 etatami. Teraz konserwacja zabytków będzie znowu pod kuratelą jednej instytucji. Trwają zmiany na stanowiskach wojewódzkich konserwatorów.

Wiceministra Marta Cienkowska poinformowała o rozpoczętych audytach. Wobec ich wyników zdecydowano o połączeniu Biura Niepodległa – powołanego do obchodów stulecie odrodzenia RP, z Instytutem Adama Mickiewicza, któremu wstrzymano dotację 40 mln zł.

Czytaj więcej

Filmowcy przeciw szefowi PISF. "Cenzura, arogancja, nacisk"

Wiceminister Andrzej Wyrobiec zapowiedział priorytety legislacyjne. Projekt ustawy o statusie artysty zawodowego, w tym ubezpieczeń dla ok. 67 tysięcy twórców, będzie gotowy w połowie marca. Koszt realizacji był oceniany na 130 milionów mln rocznie, co jest weryfikowane wraz z dostosowaniem do prawa unijnego. Źródłem finansowania mają być opłaty reprograficzne – to będzie wymagało porozumienia z organizacjami zbiorowego zarządzania, oraz część pieniędzy z Funduszu Kościelnego. Uproszczone ma być kryterium przyznawania statusu artysty, by uniknąć chaosu prawnego.

Jeśli chodzi o wprowadzenie dyrektywy Parlamentu Europejskiego w sprawie prawa autorskiego na jednolitym rynku cyfrowym (DSM) projekt będzie gotowy za dwa tygodnie. Polsce grożą bowiem dzienne kary z powodu zwłoki poprzedniego rządu. Usunięto osobną repartycję dla organizacji wykonawców, przywrócono możliwość utworzenia przez premiera zespołu do spraw przeciwdziałania naruszeniu prawa autorskiego. Minister Sienkiewicz zapowiedział szybkie wprowadzenie ochrony praw autorskich związanych ze streamingiem muzyki i filmu.

Naprawa rynku wydawniczego

Sienkiewicz stwierdził, że konkursy są najbardziej oczywistym sposobem wyłaniania dyrektorów instytucji, a poza audytem instytucji będzie też przegląd planowanych inwestycji. Wiadomo już, że nie powstanie nowa siedziba Opery Królewskiej. To wynik konsultacji ze służbami konserwatorskimi i dyrekcją Łazienek Królewskich.

Minister odniósł się do listu otwartego księgarzy o ochronienie czytelnictwa.

– Potrzebujemy nowego programu dotyczącego czytelnictwa, możliwości utrzymywania księgarń i przeciwdziałania monopolizacji rynku wydawniczego. Teraz zakupy biblioteczne idą według schematu, co klienci chcą czytać, a to właściwie zawęża zainteresowanie literaturą. Trzeba to zmienić. W związku z tym powołujemy w Krakowie nową organizację z połączenia instytutów Literatury oraz Książki, której zadaniem będzie naprawa całego rynku. Spadek czytelnictwa jest bowiem najbardziej wstydliwym elementem partycypacji w kulturze. Ale pojawili się młodzi czytelnicy i to jest najcenniejsza rzecz, jaka się nam mogła zdarzyć i obowiązkiem nowej instytucji będzie zaopiekowanie się tą nową falą czytelniczą.

Media publiczne. „Jesteśmy w fazie przejściowej”

– Jesteśmy w sytuacji przejściowej. Najwłaściwszym jest powołanie nadzwyczajnej komisji sejmowej w sprawie nowego ładu medialnego – powiedział Sienkiewicz. Dodał, że jest świadomy możliwości weta prezydenta. Wobec obecnej blokady przepływu pieniędzy na media publiczne – rząd Donalda Tuska ma inne sposoby przekazywania dotacji.

Minister podkreślił, że instytucje kultury mają zagwarantowaną autonomię artystyczną, wolność artystyczna jest fundamentem, polityka resortu zaś skupi się na tworzeniu programów.

– Po uporządkowaniu systemu kultury, który był podporządkowany wizji jednej partii, chcielibyśmy tak organizować pracę instytucji, żeby żadne środowisko w Polsce, łącznie z naszymi przeciwnikami politycznymi, nie mogło powiedzieć, że zostało wykluczone z możliwości prowadzenia działalności kulturalnej. Różne punkty widzenia wzmacniają siły polskiej kultury, a nie osłabiają – mówił minister.

Pierwszy raz po objęciu stanowiska Bartłomiej Sienkiewicz spotkał się z dziennikarzami.

– Ostatnie dwa miesiące rządów PiS były kompulsywnym wydawaniem publicznych pieniędzy, wyłącznie w celach politycznych – powiedział minister. – Pod szczytnymi szyldami i historycznymi nazwiskami poprzednie władze stworzyły system gwałtownego wypychania budżetu do swoich ludzi. Prowadzimy audyty. W ciągu tygodnia opublikujemy raport ze szczegółami – dodał.

Pozostało 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Kultura
Powrót strat wojennych do Muzeum Zamkowego w Malborku
Kultura
Decyzje Bartłomieja Sienkiewicza: dymisja i eurowybory
Kultura
Odnowiony Pałac Rzeczypospolitej zaprezentuje zbiory Biblioteki Narodowej
Kultura
60. Biennale Sztuki w Wenecji: Złoty Lew dla Australii
Kultura
Biblioteka Narodowa zakończyła modernizację Pałacu Rzeczypospolitej