Veriko Tchumburidze wygrała XV Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu

Najmłodsza wśród uczestników finału, 20-letnia Veriko Tchumburidze zachwyciła przede wszystkim porywającym wykonaniem Koncertu skrzypcowego Dymitra Szostakowicza. Otrzymała owacje na stojąco. Taki aplauz widowni zdarzył się po raz pierwszy w 81-letniej historii konkursu.

Zwyciężczyni, po ogłoszeniu wyników, nie kryła, że największym dla niej przeżyciem była reakcja widowni w poznańskiej Auli UAM. – Nie mogłam uwierzyć – mówiła – że ta burza braw jest dla mnie. Myślałam, że to niemożliwe. Myślę jednak, że wszystkich etapach dobrze grałam i chyba to musiało się przełożyć na uznanie jurorów.

Utwór Szostakowicza wykonała także w finale i w efekcie zdobyła II nagrodę 27-letnia Koreanka, Bomsori Kim. Ten sam koncert zinterpretowała jednak inaczej niż Gruzinka, subtelniej, jak zły sen: dramatyczny, ale nie do końca realny. Obserwatorzy zauważyli, że te dwa wykonania podzieliły jurorów. Ci, którzy brawami nagrodzili grę Tchumburidze, nie klaskali Koreance.

Niejako w cieniu tej interpretacyjnej rywalizacji znalazły się pozostałe finałowe występy. Wszyscy wykonywali II Koncert skrzypcowy d-moll Henryka Wieniawskiego i żadne jego wykonanie nie wzbudziło jednoznacznego zachwytu. Największe rozczarowanie, w porównaniu do wcześniejszych prezentacji, wywołała gra Ryosuke Suho (Japonia) – zdobywcy VII nagrody. Najdotkliwszym rozejściem ocen jury z opinią widowni było „tylko” V miejsce dla Richarda Lina (USA).

Niejako osobną grupę w finałowej rywalizacji stanowili ci uczestnicy, którzy zdecydowali się na wykonanie Koncertu skrzypcowego Johanesa Brahmsa Sądząc po wynikach, w konkursowej strategii ten wybór, nie był najszczęśliwszy. Przekonał się o tym m.in. 22-letni Japończyk Seiji Okamoto (zdobywca ex aequo II nagrody) — zachwycający wcześniej w kameralistyce i najsprawniejszy technicznie skrzypek tegorocznego konkursu.

Maria Włoszczowska zdobyła VI nagrodę i chociaż po ogłoszeniu wyników okazywała radość, można było wyczuć, że bardzo krytycznie ocenia swój ostatni występ. Wcześniej nie ukrywała, że jej zdaniem, by osiągnąć w finale sukces trzeba zachować siły i koncentrację.
Mieszkająca na stałe w Londynie, 25-letnia polska Włoszczowska przez niemal wszystkie konkursowe dni wyrażała ogromne zadowolenie z możliwości gry na skrzypcach Pietro Guarneri da Mantua. Datowane są one na 1715 rok. Pochodzą z prywatnej kolekcji i zostały jej użyczone wyłącznie na czas poznańskiej rywalizacji.

Najlepsza obecnie polska młoda skrzypaczka, tak jak wszyscy z naszej reprezentacji, sama musiała zadbać o uzyskanie najlepszych skrzypiec. W finale dominowały instrumenty z XVIII wieku najczęściej wypożyczone z uznanych kolekcji (nie było jednak żadnego Stradivariego). W wyrównanej stawce liczył się przecież każdy szczegół, a właściwy wybór skrzypiec miał kapitalne znaczenie. W polskiej ekipie najbardziej popularne były instrumenty współczesne lub z XIX w. i to te, które są własnością samych uczestników. Celina Kotz (uczestniczyła w III etapie konkursu) grę na instrumencie Jacka Steczkowskiego z 2011 r. uzasadnia ogromnym zaufaniem, jakie ma do tych skrzypiec. Według niej, reprezentują poziom światowy i mają bardzo ładne brzmienie. Na krótko przed konkursem otrzymała propozycję wynajmu innego instrumentu, ale nie zdecydowała się. Nie słyszała też, by komukolwiek z polskiej ekipy pomagano w tym zakresie.

Paradoksalnie Instytut Muzyki i Tańca, w trakcie konkursu Wieniawskiego, uruchomił portal „Skrzypce w zbiorach polskich”. Pokazanych tam będzie około stu skrzypiec, głównie z kolekcji instrumentów lutniczych Ministerstwa Kultury I Dziedzictwa Narodowego. Rodzi się pytanie: dlaczego znajdują się one na portalu, a nie w rękach nadziei polskiej wiolinistyki na Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym? Uzasadnienia, chyba nie ma.

Wystawiliśmy najliczniejszą 10-osobową ekipę narodową spośród wszystkich 17 państw. W finale zagrała tylko Maria Włoszczowska. W poprzedniej edycji konkursu na tym etapie nie było już żadnego Polaka. Następna rywalizacja, która odbędzie się w 2021 r. prawdopodobnie będzie inna. Do dyskusji jest program poszczególnych etapów, a także czas trwania występów wiolinistów (tu w finale było widać ich ogromne zmęczenie).
Cały konkurs — po raz pierwszy — był transmitowana w telewizji i Internecie. Pojawił się też nowy sposób komentowania gry skrzypków. Można spojrzeć w monitor, w którym widoczna jest powtórka występu artysty. Poprzednio liczyło się tylko pierwsze, zapamiętane wrażenie.

Laureaci 15. Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. Henryka Wieniawskiego (2016):

I nagroda, 30 tys. euro – Veriko Tchumburidze, Gruzja/Turcja