Historia jego odnalezienia w 1988 roku na podmiejskim wysypisku w Środzie Śląskiej była sensacją. Na wysypisko trafił tam wraz z ziemią i gruzem z prac rozbiórkowych na terenie Starego Miasta.
Klejnoty i monety były najprawdopodobniej bankowym depozytem zastawnym, pochodzącym ze skarbca Luksemburgów z czasów panowania Karola IV w XIV wieku. Wiadomo, że władca ten zaciągał pożyczki u żydowskich bankierów w Środzie Śląskiej. Przypuszczalnie skarb został ukryty podczas epidemii na Śląsku w XIV wieku.
Najcenniejszą częścią skarbu jest kobieca korona z XIV wieku. Prawdopodobnie jej ostatnią właścicielką była Blanka de Valois, pierwsza żona Karola IV. To wspaniałe dzieło złotnicze - musiało być zamówione z okazji ślubu, na co wskazuje motyw pierścieni – oznaka małżeńskiego zobowiązania i symbol dobrej wróżby. To jedyna korona tego rodzaju. Ozdabiają ją naprzemiennie trójlistne plakiety z barwną emalią i dużymi szafirami oraz mniejszymi granatami, akwamarynami, szmaragdami, perłami. Jej segmenty wieńczą figury orłów.
Drugim pod względem wartości klejnotem jest zapona, służąca do spinania ceremonialnych płaszczy dworskich oraz szat koronacyjnych i liturgicznych. Ozdabia ją pośrodku kamea z chalcedonu z przedstawieniem orła. Cały klejnot wysadzany jest szlachetnymi kamieniami: granatami i szmaragdami.
Wśród innych cennych klejnotów na wystawie zobaczyć można również: dwie złote zawieszki z szafirami, cytrynami, granatami i perłami z końca XII wieku, używane przez kobiety do ozdoby głowy, drugą skromniejszą parę zawieszek, złote pierścienie , sygnet z motywem półksiężyca i gwiazdy, taśmę zdobniczą przeznaczoną do okuwania cennych przedmiotów. Prezentowana jest także część odnalezionych złotych monet (moneta księcia piastowskiego Wacława I Legnickiego wybita w 1347 r. ułatwia datowanie skarbu). Wystawa czynna do 29 grudnia.
