Powódź, czyli jak wygrać wybory samorządowe

Mieszkańcy Bogatyni przyzwyczaili się już do tego widoku: co weekend biała terenowa toyota z urzędu zajeżdża do powodzian. To burmistrz Andrzej Grzmielewicz (PiS), który ubiega się o reelekcję, sprawdza postępy prac w zniszczonych domach. A przy okazji wręcza lodówki, pralki i odkurzacze z darów, które napłynęły do miasta.

Zdaniem Jerzego Goszczyckiego, kontrkandydata Grzmielewicza popieranego przez PO, to dalszy ciąg autopromocji, którą burmistrz zaczął już pierwszego dnia powodzi. – Zamiast zająć się kierowaniem sztabem, w świetle kamer rozdawał chleb i wodę – wytyka.

– A później nie zaniedbywał osobistego rozdawania darów zgromadzonych w magazynach – dorzuca Paweł Kamiński, kandydat SLD na szefa rady miasta.

– Jako burmistrz nie tylko muszę być liderem, ale też wykazać się empatią. A może osobiste rozdawanie chleba i wody ludziom, których znam i wiem, czy byli poszkodowani, to właśnie sposób zapanowania nad chaosem? – odpowiada Grzmielewicz. – Już mam taki charakter, to dla mnie przyjemność, że mogę pomóc.

[srodtytul]Serial pomoże[/srodtytul]

Bogatynia, Sandomierz i Wilków to symbole powodzi w Polsce. Czy ich włodarze wystartują w wyborach samorządowych 21 listopada? – A mam inne wyjście? – odpowiada bezpartyjny, ale kojarzony z lewicą Grzegorz Teresiński, wójt kilkakrotnie zalanej przez Wisłę gminy Wilków na Lubelszczyźnie.

Rządzący od ośmiu lat Sandomierzem Jerzy Borowski (Sandomierz Razem, wcześniej SLD): – Mój dom też był zalany, a ludzie widzieli, co robiłem. Teraz mają prawo do oceny moich działań.

– Niekandydowanie to tchórzostwo, a nigdy tchórzem nie byłem – zapewnia Grzmielewicz.

Borowskiemu w Sandomierzu w walce o trzecią kadencję ma pomóc kręcony tu serial „Ojciec Mateusz”. Jeden z odcinków ma być poświęcony powodzi i pokazać, jak burmistrz i jego służby pomagają mieszkańcom.

Jego konkurent, wiceszef rady miasta Maciej Skorupa, wraz ze Stowarzyszeniem Kocham Sandomierz podczas powodzi ustawił przy moście namiot i serwował ciepłe posiłki. – Nadal pomagamy potrzebującym i ludzie sami ocenią, czy mój program jest dobry dla miasta – zaznacza.

Z kolei kandydat PiS, poseł Marek Kwitek, już w lipcu wysłał apel do premiera Donalda Tuska. Żądał raportu oceniającego, czy władze Sandomierza we właściwy sposób poinformowały mieszkańców o ewakuacji.

Jan Gil, szef rady gminy Wilków, też rozważa start w wyścigu o fotel wójta z poparciem PiS. Jego kapitał? Podczas powodzi był jednym z najbardziej aktywnych radnych. – Było widać, że Jasiu przejmuje się naszym losem. Przyjeżdżał do nas, organizował spotkania, mówił, gdzie i jakie dokumenty mamy składać – opowiada jeden z mieszkańców.

[srodtytul]Ciszej nad potopem[/srodtytul]

Kandydaci zapowiadają, że kampanie będą skromne. – Wystartuję z marszu. Nie zamierzam robić żadnej kampanii – zarzeka się wójt Teresiński z Wilkowa.

– Byłoby to niestosowne teraz, gdy każdy się zastanawia, czy zdąży z remontem przed zimą, za co przeżyje kolejny rok – tłumaczy jego konkurent Gil.

Grzmielewicz z Bogatyni: – Zero billboardów i plakatów. Zamiast kampanii będą kontynuowane spotkania z powodzianami. I żadnych debat, szkoda czasu na jałowe dyskusje.

Ale opozycja mu nie odpuszcza. – Jeśli dojdzie do drugiej tury, on na pewno nie zostanie burmistrzem – zapowiadają zgodnie Kamiński z SLD i Goszczycki popierany przez PO. Obaj uważają, że szef MSWiA Jerzy Miller, który dzień po katastrofie odwiedził Bogatynię i skrytykował jej PiS-owskiego włodarza, przeciwstawiając mu burmistrza Zgorzelca z PO, niepotrzebnie upolitycznił powódź, ale w gruncie rzeczy miał rację: Grzmielewicz nie panował nad chaosem.

– Burmistrz boi się otwartej dyskusji z opozycją, bo wie, jak bardzo zawalił sprawę – twierdzi Kamiński. – Ale to nie będzie osią kampanii SLD, bo burmistrza trzeba rozliczyć za wiele innych spraw. Rządził w myśl zasady po nas choćby potop. A ten dopadł go pod koniec kadencji.

W Wilkowie nie mają wątpliwości, że temat kampanii będzie jeden. – Nie będzie się liczyło, co władza zrobiła przez 3,5 roku, lecz to, co się zdarzyło po 21 maja – uważa Jan Gil. Wtóruje mu Teresiński: – Powódź zdeterminowała życie ludzi na wiele lat, trudno się dziwić, że przez jej pryzmat będę oceniany.

W Sandomierzu niewygodne pytania dla burmistrza już szykuje Marek Kwitek z PiS. – Wiele zrobił dla rozwoju miasta, ale jeśli chodzi o powódź, pewne pytania muszą paść – uważa.

Burmistrz jest przygotowany na ataki. Winą za dwukrotne zalanie prawobrzeżnego Sandomierza obarcza odpowiedzialnych za wały ludzi podległych marszałkowi województwa. – Po mieście krąży wiele plotek i podczas spotkań z mieszkańcami będę na nie odpowiadał – zapowiada.

[srodtytul]Fotoreportaż z puentą[/srodtytul]

W Wilkowie i Sandomierzu kampania dopiero się rozpędza. W Bogatyni według burmistrza konkurencja już od dawna rozgrywa powódź politycznie. Jak? Grzmielewicz opowiada, że na ostatniej sesji był problem z przyjęciem od rządu 10 mln zł na odbudowę infrastruktury w mieście. Jego zdaniem opozycja chciała to zablokować, by potem ewentualne problemy wynikające z braku tych pieniędzy złożyć na karb nieudolności burmistrza.

Inną scenę z tej sesji zapamiętał Goszczycki. Burmistrz informował na niej, że jeśli ktoś wynajmie do osuszenia firmę, to koszty można pokryć z rządowego zasiłku na remont domów po powodzi (do 20 tys. zł). – Zaapelował do nas: mówcie to swoim wyborcom. I tu ugryzł się w język – uśmiecha się kandydat PO.

Kamiński przypomina, że wielkie ciężarówki z pomocą dla powodzian miały problemy z zakrętem przed miastem, bo Grzmielewicz nie chciał usunąć baneru o najlepiej zarządzanej gminie w Polsce, który zasłania widoczność. To według niego pokazuje, jak burmistrz ogrywa propagandowo powódź.

Co na to Grzmielewicz? Podaje przykład, w jaki sposób oddziela powódź od polityki. Na ostatnie spotkanie z powodzianami nie wpuszczono Kamińskiego z SLD, który prowadzi lokalny portal Bogatynia24.pl krytykujący burmistrza. – On nie był poszkodowany, chciał nagrywać spotkanie i umieścić relację na swoim portalu. Przewodniczący zebrania zapytał, czy zgromadzeni chcą polityki. Domyśla się pan, jaka była reakcja sali – mówi Grzmielewicz.

Kamiński tydzień później opublikował na portalu zrobiony z ukrycia fotoreportaż ze służbowego pobytu Grzmielewicza w stolicy: przelot, luksusowy hotel, knajpy, sklepy, wypady za miasto. – A wszystko to na kilka dni przed powodzią – puentuje polityk SLD.

– Jestem, nie ukrywam, wkurzony – mówi Grzmielewicz.

Kamiński przyznaje, że powodziową konkluzję doklejono „może trochę na wyrost”.

[srodtytul]Politycy w kaloszach[/srodtytul]

Na początku września w Bogatyni zjawił się lider SLD Grzegorz Napieralski. Zbierał informacje, jak wygląda sytuacja miesiąc po powodzi, i zapowiadał, że przygotuje raport dla premiera. Grzmielewicz, nie doprosiwszy się spotkania, pojawił się z lodówkami w pobliżu szefa SLD. – A Napieralski rozdawał wtedy laptopy – opowiada burmistrz.

Lider SLD dwa razy (ale bez laptopów) odwiedzał Wilków. Podczas kampanii prezydenckiej także działacze PO chętnie pojawiali się u boku wójta Teresińskiego. Na rozpoczęcie roku szkolnego przyjechała szefowa MEN Katarzyna Hall. Niedawno Wilków drugi raz gościł prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego.