„Zmiana paradygmatu". Nowe badanie podważa dotychczasowe teorie o wczesnym wszechświecie

Obiekt budzący więcej pytań niż odpowiedzi

Zaobserwowane właściwości obiektu budzą wątpliwości astronomów. Trudności przysparza samo badanie tak prastarego ciała niebieskiego. Badacze sugerują także, że cechy obiektu podważają dotychczasowe teorie, dotyczące przyczyn i kolejności etapów formowania się czarnych dziur. Dotychczas uważano m.in., że czarne dziury powstają najczęściej w miejscach zapadnięcia się (pod wpływem własnej grawitacji) wczesnych gwiazd i galaktyk. Cechy QSO1 zdają się jednak zaprzeczać tej kolejności zdarzeń.

„QSO1 charakteryzuje się wyjątkowo niską zawartością tlenu (...), co czyni go jednym z najmniej rozwiniętych chemicznie układów we wczesnym wszechświecie” – wyjaśniał w lipcu prof. Maiolino na łamach portalu space.com. 

Badaczy zaskoczył również skład materii otaczającej obiekt. Jak pokazała odrębna analiza, materia wokół czarnej dziury składa się niemal wyłącznie z wodoru i helu. Te dwa pierwiastki powstały po Wielkim Wybuchu, natomiast cięższe pierwiastki formowały się w gwiazdach. Zdaniem astronomów, brak cięższych pierwiastków w otoczeniu QSO1 wskazuje na to, że w pobliżu mogły nie formować się gwiazdy. Prof. Maiolino określa wyniki badania mianem „zmiany paradygmatu”. I dodaje: „Jesteśmy świadkami powstania masywnej czarnej dziury bez znaczącej galaktyki, na ile możemy to stwierdzić na podstawie danych”.

Czytaj więcej

Kosmos

Co jest we wnętrzu Marsa? Badania NASA ujawniły prastare struktury

Struktura wnętrza Czerwonej Planety nie jest jednolita. Wyniki najnowszego badania dostarczają ci...

Eksperci: „Rozstrzygnięcie tej debaty zajmie trochę czasu”

Nowe wyniki badania QSO1 wpisują się w debatę o możliwych, teoretycznych scenariuszach, dotyczących formowania się czarnych dziur. Autorzy badania sugerują, że ze względu na nietypowe cechy obiekt może w przyszłości zostać zaliczony do tzw. pierwotnych czarnych dziur. Mowa o teoretycznej klasie obiektów, opisanej w latach 70. przez Stephena Hawkinga. Według teoretycznego scenariusza pierwotne czarne dziury miałyby formować się już w ułamku sekundy po Wielkim Wybuchu. Te prastare obiekty miały działać jak „kieszenie grawitacyjne”, gromadząc pył i gaz, które potem dały początek pierwszym galaktykom.

„Potwierdzone pierwotne pochodzenie czarnych dziur miałoby głębokie implikacje dla fundamentalnych praw fizyki” – wyjaśnia na łamach The Guardian prof. Andrew Pontzen z Uniwersytetu w Durham (kosmolog, który nie był zaangażowany w badanie). Ekspert ma nadzieję, że temat zostanie lepiej zbadany m.in. dzięki przyszłej generacji detektorów fal grawitacyjnych. Zdaniem kosmologa, na razie jest to debata, której rozstrzygnięcie „zajmie trochę czasu”.