Przypadkowo odkryli planetę. „Nie spodziewaliśmy się znaleźć tak spektakularnego układu”

Odkrycia dokonał międzynarodowy zespół astronomów, w skład którego weszli naukowcy z Universiteit Leiden i University of Galway. Badaniami kierowała Richelle van Capelleveen z Universiteit Leiden. Badanie towarzyszące przeprowadzono na University of Arizona pod kierownictwem Lairda Close'a. Wyniki badań opublikowane zostały 26 sierpnia w dwóch artykułach zamieszczonych w czasopiśmie naukowym „Astrophysical Journal Letters”.

Naukowcy odkryli nową planetę. Powstała zaledwie 5 mln lat temu

Nową planetę naukowcy nazwali WISPIT 2b. Szacują, że to gazowy olbrzym, który ma zaledwie 5 mln lat, a swoją wielkością przypomina Jowisza. Wykryli go na wczesnym etapie formowania się wokół młodej gwiazdy, która podobna jest do Słońca. To dopiero drugie potwierdzone wykrycie planety na tak wczesnym etapie ewolucyjnym. Pierwsze miało miejsce w 2018 roku.

Planeta WISPIT 2b, niewidoczna gołym okiem, znajduje się w odległości ok. 430 lat świetlnych od Ziemi, w kierunku gwiazdozbioru Orła. Jest tak młoda, że nadal osadzona jest w dysku macierzystym. Ten natomiast ma promień 380 jednostek astronomicznych, czyli około 380 razy więcej niż odległość między Ziemią a Słońcem.

Nowa planeta odkryta dzięki VLT Europejskiego Obserwatorium Południowego

Odkrycia nowej planety astronomowie dokonali przypadkowo w czasie pięcioletniego projektu obserwacyjnego mającego pomóc w ustaleniu, czy olbrzymie gazowe planety o szerokiej orbicie krążą wokół młodszych, czy starszych gwiazd. Odkrycie możliwe było dzięki VLT (Very Large Telescope, Bardzo Dużemu Teleskopowi) należącemu do Europejskiego Obserwatorium Południowego i zlokalizowanemu na Cerro Paranal na pustyni Atakama w północnej części Chile, które uznawane jest za jedno z najnowocześniejszych obserwatoriów na świecie.

- Wykorzystaliśmy te naprawdę krótkie, migawkowe obserwacje wielu młodych gwiazd – trwające zaledwie kilka minut na obiekt – aby sprawdzić, czy możemy dostrzec obok nich małą kropkę światła, która jest spowodowana obecnością planety. Jednak w przypadku tej gwiazdy zamiast tego wykryliśmy zupełnie nieoczekiwany i wyjątkowo piękny, wielopierścieniowy dysk pyłowy. Kiedy po raz pierwszy zobaczyliśmy ten wielopierścieniowy dysk, wiedzieliśmy, że musimy spróbować wykryć w nim planetę, więc szybko poprosiliśmy o przeprowadzenie dalszych obserwacji – powiedział Christian Ginski, współautor badania cytowany w komunikacie University of Galway.

Istnienie planety WISPIT 2b potwierdził zespół naukowców z University of Arizona. Dzięki specjalnie zaprojektowanemu instrumentowi AO MagAO-X  wykrył on, jak informuje w swoim komunikacie Europejskie Obserwatorium Południowe, „[..] gaz wodorowy opadający na planetę, co potwierdza, że ​​akreuje ona materię ze swojego otoczenia”. 

Czytaj więcej

Kosmos

To jedna z najdziwniejszych eksplozji gwiazd. Nowe era odkryć za pomocą AI

Astronomowie zaobserwowali zjawisko wyglądające na nowy typ supernowej. Eksplozję masywnej gwiazd...

Nowa planeta pomoże w lepszym poznaniu początków Układu Słonecznego?

Naukowcy podkreślają znaczenie nowego odkrycia dla dalszych badań nad najwcześniejszymi etapami formowania się planet oraz początkami Układu Słonecznego.

Jak zaznaczyła Richelle van Capelleveen cytowana w komunikacie University of Galway: - Odkrycie tej planety było niesamowitym doświadczeniem – mieliśmy niesamowite szczęście. […] nie spodziewaliśmy się znaleźć tak spektakularnego układu. Ten układ prawdopodobnie będzie punktem odniesienia przez wiele lat.