Ważny dla frankowiczów wyrok TSUE: jak oddzielić kredyt konsumencki od niekonsumenckiego

W mieszanym kredycie frankowym cel gospodarczy nie może dominować. To sedno czwartkowego wyroku TSUE, ważnego dla sporej grupy kredytobiorców i dla sędziów orzekających w sprawach frankowych.

Publikacja: 08.06.2023 13:38

Ważny dla frankowiczów wyrok TSUE: jak oddzielić kredyt konsumencki od niekonsumenckiego

Foto: Adobe Stock

TSUE wskazał, że pojęcie „konsumenta” w rozumieniu dyrektywy konsumenckiej obejmuje osobę, która wspólnie z innym kredytobiorcą (będącym konsumentem) zawarła umowę kredytu do użytku częściowo związanego z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. O ile cel tej działalności gospodarczej lub zawodowej był tak ograniczony, że nie dominował w ogólnym kontekście tej umowy.

Wskazówki TSUE

W celu ustalenia, czy dana osoba jest objęta zakresem pojęcia „konsumenta” w rozumieniu dyrektywy o ochronie konsumentów, w szczególności, czy gospodarczy cel umowy kredytu zawartej przez tę osobę jest tak ograniczony, że nie jest on dominujący w ogólnym kontekście tej umowy, sąd krajowy jest zobowiązany uwzględnić wszystkie istotne okoliczności towarzyszące tej umowie, zarówno ilościowe, jak i jakościowe. Takie w szczególności, jak podział wykorzystania pożyczonego kapitału na działalność zawodową i pozazawodową, a w przypadku większej liczby kredytobiorców okoliczność, że tylko jeden z nich realizuje cel gospodarczy lub że kredytodawca uzależnił udzielenie kredytu przeznaczonego na cele konsumenckie od częściowego przeznaczenia pożyczonej kwoty na spłatę długów związanych z działalnością gospodarczą lub zawodową - wskazał TSUE.

Na co poszły pieniądze

O rozstrzygnięcie tej kwestii zwrócił się do TSUE Sąd Rejonowy dla Warszawy - Woli, w osobie sędziego Michała Ciby. Rozpatrywał on sprawę małżonków S., którzy domagali się od banku zapłaty bezpodstawnie pobranych, w ich ocenie, rat w oparciu o abuzywne postanowienia umowy kredytu indeksowanego do CHF w zakresie waloryzacji wysokości rat i zadłużenia. Bank wskazywał z kolei, że umowa kredytu została zawarta w celu gospodarczym, dokładniej refinansowania wcześniejszych zobowiązań powódki zaciągniętych w celu sfinansowania jej działalności gospodarczej, w formie spółki cywilnej zajmującej się sprzedażą mebli, zarówno w chwili składania wniosku o kredyt jak i zawarcia umowy. Jej mąż (drugi powód) nie prowadził działalności gospodarczej - pracował wtedy jako ślusarz na podstawie umowy o pracę. Jako cel kredytu wskazali oni przeznaczenie 96 tys. zł na refinansowanie kredytu, a 110 tys. zl na dowolny cel konsumpcyjny, a dokładniej remont domu.

Pytania polskiego sądu

W tym stanie sprawy Sad Rejonowy zwrócił się do TSUE o wskazanie, na jakich warunkach kredytobiorca, który zawarł umowę kredytu częściowo w celach gospodarczych lub zawodowych, a częściowo dla prywatnych potrzeb konsumpcyjnych, wraz z innym kredytobiorcą działającym wyłącznie dla prywatnych potrzeb konsumpcyjnych, może być uznany za konsumenta, o którym mowa w dyrektywy 93/13 o ochronie konsumentów. Z dotychczasowego orzecznictwa wynikają bowiem dwie możliwe wykładnie, które rzecznik generalny TSUE podsumował w swej opinii jako kryterium „marginalnego charakteru” i kryterium „braku dominacji” celu gospodarczego lub zawodowego nad celem związanym z prywatnymi potrzebami konsumpcyjnymi.

Komentarz

Tomasz Niewiadomski, szef Sądu Frankowego – XXVIII Wydziału Cywilnego SO w Warszawie

Takie mieszane kredyty, zaciągane w części dla celów konsumpcyjnych, a w części prowadzenia działalności gospodarczej, stanowią ok. 10 proc. wpływających do naszego sądu spraw, i już na etapie wstępnej kontroli pozwu pojawiają się ta kwestia i rozbieżności, czy daną sprawę traktować jako konsumencką, czy gospodarczą, co nieraz skutkuje skierowaniem jej do wydziału gospodarczego SO. Wskazówki TSUE w tym zakresie, tj. gdzie jest granica oddzielająca kredyt konsumencki od zwykłego mogą ułatwić i przyśpieszyć rozpatrywania takich spraw.

Sygnatura C-570/21

TSUE wskazał, że pojęcie „konsumenta” w rozumieniu dyrektywy konsumenckiej obejmuje osobę, która wspólnie z innym kredytobiorcą (będącym konsumentem) zawarła umowę kredytu do użytku częściowo związanego z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. O ile cel tej działalności gospodarczej lub zawodowej był tak ograniczony, że nie dominował w ogólnym kontekście tej umowy.

Wskazówki TSUE

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Konsumenci
Jest nowy wyrok TSUE w polskiej sprawie. Upraszcza procesy frankowiczów
Materiał Promocyjny
Zwinny, wyrazisty i dynamiczny. SUV, który bryluje na europejskich salonach
Prawo karne
Marian Banaś składa doniesienie do prokuratury na Elżbietę Witek
Prawo dla Ciebie
Od dzisiaj możemy obniżyć rachunek za prąd. Trzeba spełnić jeden warunek
Prawo karne
Jest wyrok Sądu Najwyższego ws. symulacji zabójstwa abp. Jędraszewskiego
Materiał Promocyjny
THE FUTURE OF FINANCE
Praca, Emerytury i renty
Ogłoszono listę 10 najbogatszych emerytów w Polsce
Materiał Promocyjny
Nowe finansowanie dla transportu miejskiego w Polsce Wschodniej