Zawieszenie broni między Izraelem a Iranem utrzymuje się. USA liczą na pokój

Izrael 13 czerwca rozpoczął operację militarną „Powstający Lew”, wymierzoną w Iran, której celem było uniemożliwienie budowy przez Teheran broni atomowej. W czasie trwającej 12 dni operacji wojskowej Izrael atakował zarówno obiekty związane z irańskim programem nuklearnym, jak i obiekty wojskowe w Iranie oraz siedziby irańskich władz. W atakach zginęli naukowcy związani z programem nuklearnym, a także wysokiej rangi wojskowi – m.in. gen. Hosejn Salami, dowódca Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej, i szef Sztabu Generalnego Iranu gen. Mohammad Bagheri. Iran w odwecie prowadził ostrzał Izraela przy użyciu pocisków balistycznych – atakowane były m.in. Tel Awiw, Hajfa czy Beer Szewa.

Czytaj więcej

Konflikty zbrojne

Donald Trump atakuje CNN i „NYT”. Chodzi o skuteczność ataku na Iran

„Obiekty nuklearne Iranu zostały całkowicie zniszczone” – pisze w serwisie Truth Social prezydent...

21 czerwca siedem amerykańskich bombowców B-2, po 18-godzinnym locie z USA, zrzuciło 14 bomb GBU-57 na ośrodki w Fordo i Natanz, a jednocześnie Amerykanie ostrzelali ośrodek w Isfahanie. Bomby GBU-57 – najpotężniejsze bomby konwencjonalne, jakimi dysponuje amerykańska armia – były wskazywane jako jedyna broń zdolna uszkodzić podziemne obiekty, zwłaszcza na terenie ośrodka w Fordo. Zaraz po nalotach USA miały rozpocząć rozmowy w sprawie zawieszenia broni między Iranem a Izraelem.

Nie jest jasne, jak poważne są zniszczenia wywołane przez amerykańskie i izraelskie ataki na ośrodki wzbogacania uranu w Iranie. Według szacunków amerykańskiego wywiadu wojskowego, podważanych jednak przez Biały Dom, ataki miały opóźnić program nuklearny Iranu o niespełna sześć miesięcy (przed atakami USA i Izrael szacowały, że Teheran może zbudować bombę atomową w trzy miesiące). Izrael szacuje, że działania militarne opóźniły program nuklearny Iranu o dwa lata.

Specjalny wysłannik Donalda Trumpa liczy na „porozumienie pokojowe, które wskrzesi Iran”

Steve Witkoff, specjalny wysłannik prezydenta USA ds. Bliskiego Wschodu, który uczestniczył w negocjacjach na temat zawieszenia broni ze stroną irańską, w rozmowie z Fox News mówił, że kontynuowane rozmowy USA z Iranem są „obiecujące”, a Waszyngton liczy na zawarcie trwałego porozumienia.

Przed izraelską operacją wojskową USA prowadziły negocjacje z Iranem, których celem było zawarcie nowego porozumienia nuklearnego z tym krajem (z porozumienia zawartego przez zachodnie mocarstwa z Teheranem w 2015 roku USA wycofały się jednostronnie w 2019 roku). Rozmowy rozbijały się jednak o odrzucenie przez Teheran żądania zaprzestania wzbogacania uranu na terytorium Iranu. 

Skutki amerykańskiego ataku na ośrodek w Fordo widoczne na zdjęciu satelitarnym

Foto: PAP

Teraz Witkoff mówi, że USA i Iran prowadzą rozmowy „nie tylko bezpośrednio”, ale też przez pośredników. - Sądzę, że rozmowy są obiecujące. Mamy nadzieję na trwałe porozumienie pokojowe, które wskrzesi Iran – podkreślił specjalny wysłannik prezydenta USA. 

- Teraz należy do nas, by usiąść z Irańczykami i osiągnąć całościowe porozumienie pokojowe, jestem pewien, że to osiągniemy – dodał Witkoff. 

We wtorek na forum Rady Bezpieczeństwa ONZ USA przekonywały, że weekendowe uderzenie USA na Iran „zdegradowało” irański program nuklearny co jest określeniem słabszym niż twierdzenia o „unicestwieniu” tego programu formułowane przez Donalda Trumpa i wiceprezydenta USA J.D. Vance'a. 

Wojna Izraela z Iranem: Obie strony ogłaszają zwycięstwo, zawieszenie broni jest kruche

Zwycięstwo w 12-dniowym konflikcie ogłosiły obie jego strony. Premier Izraela Beniamin Netanjahu mówił, że operacja wojskowa Izraela usunęła zagrożenie nuklearne ze strony Teheranu. Dodał, że Izrael jest zdeterminowany, by uniemożliwić Iranowi odtworzenie utraconego potencjału.

- Usunęliśmy dwa egzystencjalne zagrożenia dla nas: groźbę nuklearnej anihilacji i groźbę anihilacji przez 20 tys. pocisków balistycznych – mówił izraelski premier. 

Z kolei prezydent Iranu Masud Pezeszkian ogłosił, że jego kraj z powodzeniem zakończył wojnę, którą określił jako „wielkie zwycięstwo”. Pezeszkian miał powiedzieć saudyjskiemu następcy tronu, że Teheran jest gotowy dojść do porozumienia z USA - informuje agencja IRNA. 

Udokumentowane miejsca ataków Izraela na Iran i Iranu na Izrael - stan na 16 czerwca (MAPA)

Foto: PAP

Porozumienie o zawieszeniu broni jest jednak kruche – 24 czerwca, już po jego wejściu w życie, Iran miał wystrzelić pociski balistyczne w kierunku Izraela, a Izrael dokonał odwetowych ataków m.in. w rejonie Teheranu. Wywołało to gniew Donalda Trumpa, który zadzwonił z pokładu samolotu Air Force One do premiera Netanjahu i nakazał mu wstrzymanie dalszych ataków. 

Minister obrony Izraela Izrael Kac zapewnił sekretarza obrony USA Pete'a Hegsetha, że jego kraj będzie szanował zawieszenie broni jeżeli Iran nie będzie go naruszał. Pezeszkian stwierdził z kolei, że Iran respektuje zawieszenie broni tak długo, jak nie narusza go Izrael.