ETS orzeknie jak rozliczyć faktury korygujące obniżające obrót

Wystawca faktury korygującej zmniejszającej obrót jest pozbawiony możliwości skorygowania należnego VAT, jeżeli nie posiada potwierdzenia jej odbioru przez nabywcę

Publikacja: 26.01.2012 08:35

ETS orzeknie jak rozliczyć faktury korygujące obniżające obrót

Foto: www.sxc.hu

Red

Tak uznała Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji z 23 grudnia 2011 r. (ILPP1/443-1288/09/11-S/AW).

Spółka prowadzi działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży wyrobów budowlanych.

Charakter prowadzonej działalności powoduje, że w przypadku niektórych transakcji konieczne jest korygowanie wielkości sprzedaży. Jednocześnie zdarzają się sytuacje, gdy pomimo starań, tj. monitów telefonicznych, e-mailowych, faksowych spółka nie otrzymuje potwierdzenia, że wystawiona przez nią faktura korygująca została odebrana przez kontrahenta. Dotychczas spółka nie pomniejszała wykazanego obrotu i wynikającego z niego podatku należnego o kwoty wykazane na fakturach korygujących, w stosunku do których nie posiadała potwierdzenia ich odbioru przez nabywcę.

We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej spółka wniosła o potwierdzenie, że samodzielną podstawą do obniżenia podatku należnego jest faktura korygująca. Swoje stanowisko uzasadniła tym, że art. 29 ust. 4a ustawy o VAT, narzucający obowiązek posiadania takiego potwierdzenia w celu obniżenia podatku należnego, jest sprzeczny z dyrektywą 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej („dyrektywa”) oraz orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej („ETS”).

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu nie zgodził się z zaprezentowanym przez spółkę stanowiskiem. Argumentował, że wprowadzona przez ustawodawcę konieczność posiadania w takich przypadkach potwierdzeń odbioru faktur korygujących prowadzi do zapewnienia prawidłowości rozliczeń VAT, a treść art. 29 ust. 4a ustawy o VAT nie pozostaje w kolizji z prawem Unii Europejskiej.

Michał Januszewski konsultant w dziale prawnopodatkowym PwC

Komentuje Michał Januszewski, konsultant w dziale prawnopodatkowym PwC

Artykuł 90 ust. 1 dyrektywy mówi, że w przypadku anulowania, wypowiedzenia, rozwiązania, całkowitego lub częściowego niewywiązania się z płatności, lub też w przypadku obniżenia ceny po dokonaniu dostawy, podstawa opodatkowania jest stosownie obniżana na warunkach określonych przez państwa członkowskie. Na podstawie tego przepisu obniżenie podatku należnego w Polsce jest możliwe pod warunkiem posiadania potwierdzenia odbioru faktury korygującej przez nabywcę.

Wymóg ten, początkowo zawarty rozporządzeniu ministra finansów z 25 maja 2005 r., został zakwestionowany przez Trybunał Konstytucyjny, który uznał, że jest on niezgodny z ustawą o VAT.

Stwierdzono także niezgodność z Konstytucją. To dlatego, że rozporządzenie określało istotny element stanu podatkowego, a zgodnie z Konstytucją tego typu przepisy mogą być zawarte jedynie w ustawach. Wymóg posiadania potwierdzenia otrzymania faktury korygującej dla celów obniżenia podatku należnego został więc, począwszy od 1 grudnia 2008 r., przeniesiony do ustawy o VAT.

Nie zmienia to jednak faktu, że sam przepis nadal budzi wiele kontrowersji. Nie pozwala on bowiem na obniżenie podatku należnego nawet wtedy, gdy pomimo dołożenia wszelkich starań otrzymanie potwierdzenia odbioru faktury korygującej nie było możliwe (np. w sytuacji likwidacji działalności przez nabywcę).

Jakkolwiek trudno nie zgodzić się z wnioskiem Izby Skarbowej w Poznaniu, że wprowadzony wymóg zapewnia prawidłowość rozliczeń w podatku VAT, to jednak niewątpliwie brak elastyczności przepisu prowadzi do sytuacji, gdy działający w dobrej wierze wystawcy faktur korygujących są obciążani dodatkowymi kosztami VAT.

W składanych do ministra finansów wnioskach o wydanie interpretacji indywidualnej podatnicy często argumentują zatem, że narzucony przez art. 29 ust. 4a ustawy o VAT wymóg jest zbyt rygorystyczny w porównaniu do celu, jaki ma osiągnąć, czyli uniknięcia nadużyć związanych z obniżaniem obrotu.

Art. 90 ust. 1 dyrektywy mówi wprawdzie, że to państwa członkowskie powinny określić warunki, na jakich można obniżać podstawy opodatkowania, ale często stawiany jest zarzut, że wymóg posiadania potwierdzenia odbioru faktury korygującej stoi w kolizji z tym przepisem.

Spory na tym gruncie z organami podatkowymi doprowadziły do wystąpienia przez Naczelny Sąd Administracyjny z pytaniem prejudycjalnym do ETS w sprawie (I FSK 104/10, sygn. sprawy przed ETS: C-588/10 Kraft Foods Polska). Jak wynika ze sprawozdania z rozprawy przed ETS, Komisja Europejska uważa, że art. 90 ust. 1 dyrektywy nie sprzeciwia się w zasadzie warunkowi ustanowionemu w art. 29 ust. 4a ustawy o VAT. Wyrok ETS w tej sprawie ma zostać ogłoszony dziś.