Nie złożysz skargi, jeśli nie wezwiesz organu

Często podatnik, po otrzymaniu interpretacji prawa podatkowego w swojej indywidualnej sprawie, nie zgadza się z przedstawionym w niej stanowiskiem organu podatkowego. W jakim trybie może się od niej odwołać? Tego przepisy ordynacji podatkowej nie wyjaśniają. Nie ma ona bowiem zastosowania do odwołań od interpretacji podatkowych.

[b]Podatnik może jednak zaskarżyć otrzymaną interpretację do wojewódzkiego sądu administracyjnego z powodu jej niezgodności z prawem. Nie może tego jednak uczynić od razu po otrzymaniu interpretacji. Warunkiem wniesienia skargi do WSA jest wcześniejsze wyczerpanie przez podatnika środków zaskarżenia[/b], jeżeli przysługiwały mu one w postępowaniu przed organem podatkowym. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi przewiduje bowiem, że [b]w takim przypadku wniesienie skargi do sądu administracyjnego musi być poprzedzone wezwaniem organu podatkowego do usunięcia naruszenia prawa[/b].

[srodtytul]Mamy 14 dni na przygotowanie pisma[/srodtytul]

Zgodnie z prawem o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, jeżeli ustawa nie przewiduje środków zaskarżenia w sprawie dotyczącej pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, skargę na interpretację można wnieść po uprzednim wezwaniu na piśmie właściwego organu – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący (podatnik) dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o wydaniu interpretacji – do usunięcia naruszenia prawa. Pojawia się jednak pytanie, co należy rozumieć przez stwierdzenie „od dnia, w którym dowiedział się lub mógł się dowiedzieć”. Ustawodawca nie precyzuje tego sformułowania. Spróbujmy zatem to zrobić.

[srodtytul]Pole do nadużyć[/srodtytul]

Z uwagi na niejasne sformułowanie organy podatkowe mogą dokonywać pewnych nadużyć, próbując dostarczać podatnikom interpretacje w sposób, który nie został określony w ordynacji podatkowej. Takie sytuacje mogą mieć miejsce szczególnie w przypadku wydania przez organ niekorzystnej dla podatnika interpretacji. W interesie organu podatkowego byłoby, jak najwcześniejsze rozpoczęcie biegu terminu do złożenia wezwania do usunięcia naruszenia prawa. Upływ tego terminu odbiera bowiem podatnikowi możliwość zaskarżenia do sądu administracyjnego otrzymanej interpretacji.

Organ podatkowy może, niezależnie od podjęcia czynności mających na celu doręczenie interpretacji podatkowej zgodnie z ordynacją podatkową, przykładowo wysłać interpretację faksem bądź poinformować podatnika o jej treści telefonicznie. Takie poinformowanie może być traktowane przez fiskusa jako spełnienie warunku z art. 52 § 3 prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, a zarazem początek terminu do złożenia wezwania do usunięcia naruszenia prawa. Z kolei podatnik, nieświadomy biegu terminu, oczekiwałby na doręczenie interpretacji podatkowej. W momencie składania przez niego wezwania organ podatkowy mógłby twierdzić, że zostało ono złożone z naruszeniem ustawowego terminu, argumentując to faktem, że podatnik został przed formalnym doręczeniem interpretacji poinformowany o jej treści.

Moim zdaniem takie działania organów podatkowych nie będą jednak wywoływać skutków prawnych. Winny być one traktowane jako nadinterpretacja przepisów prawa oraz przejaw naruszenia zasady zaufania obywateli do państwa i prawa. Z uwagi na nieprecyzyjne sformułowanie dokonane przez prawodawcę podatnik, mimo zachowania się zgodnie z treścią przepisu, może być narażony na negatywne skutki swoich działań. Składając wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, kierowałby się ogólnie przyjętymi zasadami dotyczącymi doręczania wszelkich pism w sprawach podatkowych – uważając, że tylko takie doręczenie będzie wyznaczało początek biegu analizowanego terminu.

[srodtytul]Dowie się, gdy dostanie [/srodtytul]

[b]Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 12 czerwca 2007 r. (III SA/WA 4192/06)[/b] stwierdził, że: „aby można mówić o udzieleniu pisemnej interpretacji, to postanowienie wydane w tej sprawie musi zostać wnioskodawcy doręczone. Tylko ta interpretacja, która dociera do wnioskodawcy jest wiążąca”.

Wyrok ten potwierdza, że jedyną możliwością zaznajomienia się podatnika z wydaną w jego sprawie interpretacją prawa podatkowego jest jej doręczenie zgodnie z przepisami ordynacji podatkowej. Tylko doręczenie interpretacji podatkowej w sposób przewidziany we wspomnianym akcie prawnym będzie prawnie skuteczne.

Z kolei art. 14i ordynacji podatkowej mówi, że indywidualne interpretacje podatkowe są przekazywane niezwłocznie właściwym organom podatkowym ze względu na zakres spraw będących przedmiotem interpretacji oraz właściwemu organowi kontroli skarbowej wraz z informacją o dacie doręczania. Z brzmienia wspomnianego przepisu można wywnioskować, że ustawodawca wspominając o dacie doręczenia, ma na uwadze wyłącznie doręczenie w rozumieniu ordynacji podatkowej. W przeciwnym razie, w niniejszym przepisie powinien znajdować się także zapis o dacie, w której podatnik mógł się dowiedzieć w jakikolwiek sposób o treści interpretacji. Jest to zatem kolejny argument potwierdzający prawidłowość rozumowania, że zwrot „od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć” należy utożsamiać wyłącznie z dniem, w którym doręczona została interpretacja – w myśl ordynacji podatkowej.

Jedynym zatem sposobem zaznajomienia się podatnika z interpretacją wydaną w jego indywidualnej sprawie jest jej doręczenie na zasadach przewidzianych w ordynacji podatkowej. A zatem, początek biegu terminu do złożenia wezwania do usunięcia naruszenia prawa rozpoczyna wyłącznie skuteczne doręczenie interpretacji podatkowej.

[ramka] [b]Uwaga [/b]

Bieg terminu do złożenia wezwania powinno rozpoczynać tylko skuteczne doręczenie interpretacji podatkowej w myśl przepisów ordynacji podatkowej.[/ramka]

[ramka] [b]Zasady doręczania pism[/b]

Zgodnie z art. 14h ordynacji podatkowej indywidualne interpretacje podatkowe powinny być doręczane przez organy podatkowe na takich samych zasadach, co wszelkie inne pisma w postępowaniu podatkowym.

Ordynacja podatkowa przewiduje doręczanie pism za pokwitowaniem przez pocztę, za pośrednictwem pracowników organów podatkowych lub przez inne osoby uprawnione na podstawie odrębnych przepisów. Dopuszczalne jest również doręczanie pism na adres poczty elektronicznej.

Wszelkie pisma powinny być doręczane co do zasady stronie. W przypadku ustanowienia przedstawiciela, pełnomocnika bądź przedstawiciela ds. doręczeń pisma winny być doręczane tym osobom. Pisma skierowane do osób fizycznych doręcza się tym osobom w ich mieszkaniu lub miejscu pracy. Pisma mogą być również doręczane w siedzibie organu podatkowego oraz w miejscu pracy adresata (osobie upoważnionej przez pracodawcę do odbioru korespondencji). W razie niemożności doręczenia pisma w żaden wymieniony sposób, a także w innych uzasadnionych przypadkach pisma doręcza się w każdym miejscu, gdzie się adresata zastanie.

W przypadku nieobecności adresata w mieszkaniu pisma doręcza się za pokwitowaniem pełnoletniemu domownikowi, sąsiadowi lub dozorcy domu, gdy osoby te podjęły się oddania pisma adresatowi. Zawiadomienie o doręczeniu pisma sąsiadowi lub dozorcy domu umieszcza się w oddawczej skrzynce pocztowej lub na drzwiach mieszkania adresata lub w widocznym miejscu przy wejściu na posesję adresata. Z kolei pisma skierowane do osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej doręcza się w lokalu ich siedziby lub w miejscu prowadzenia działalności osobie upoważnionej do odbioru korespondencji. Organ podatkowy doręczając pisma, zobowiązany jest posiadać potwierdzenie dokonania doręczenia. W pewnych sytuacjach, mimo braku faktycznego doręczenia, przyjmowana jest fikcja prawna, że doręczenie zostało skutecznie dokonane. Ordynacja przewiduje taką możliwość gdy:

- strona postępowania podatkowego (oraz jej przedstawiciel lub pełnomocnik) nie poinformowała organu o zmianie adresu,

- mimo ciążącego na stronie obowiązku nie ustanowiła ona pełnomocnika ds. doręczeń,