Postępowanie legalizacyjne dotyczy rozbiórki lub legalizacji obiektu budowlanego bądź jego części będącego w budowie albo wybudowanego bez wymaganego pozwolenia na budowę, względnie zgłoszenia, o którym stanowi art. 48 ust. 1 pkt 2 Prawa budowlanego. Postępowanie naprawcze dotyczy zaś robót budowlanych innych niż budowa obiektu budowlanego bądź jego części.
Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 11 maja 2017 r. (II OSK 2282/15), w którym oddalił skargę kasacyjną od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z 30 grudnia 2014 r. (II SA/Lu 1227/13).
Wyrok został wydany w następującym stanie faktycznym. Inwestorzy dokonali nadbudowy i rozbudowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego. Roboty te wykonali bez uprzedniego uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę. W związku z samowolnym wykonaniem robót budowlanych postępowanie administracyjne na podstawie art. 48 ustawy – Prawo budowlane (Prawo budowlane) wszczął powiatowy inspektor nadzoru budowlanego (PINB). Postanowieniem nakazał on inwestorom wstrzymanie robót budowlanych oraz nałożył obowiązek przedstawienia dokumentów wymaganych do legalizacji tych robót.
Wymagane dokumenty zostały przez inwestorów przedłożone. PINB uznał, że spełniają one wymogi określone przepisami, w związku z czym stwierdził, że inwestorzy prawidłowo wykonali nałożony na nich obowiązek. W dalszej kolejności PINB wydał postanowienie określające opłatę legalizacyjną. W uzasadnieniu postanowienia PINB podał, że zgodnie z art. 49 ust. 1 i 2 Prawa budowlanego do opłaty legalizacyjnej stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące kar, o których mowa w art. 59f Prawa budowlanego, z tym że stawka opłaty podlega pięćdziesięciokrotnemu podwyższeniu.
Opłatę legalizacyjną ustala się obliczając iloczyn stawki opłaty, współczynnika kategorii obiektu budowlanego i współczynnika wielkości obiektu budowlanego. Stawka opłaty wynosi 500 zł. Po ustaleniu stawki opłaty na 25 tys., współczynnika kategorii obiektu na 2, współczynnika kategorii obiektu na 1, opłata legalizacyjna określona została na 50 tys. zł.