Wciąż ograniczamy zakupy, tracą głównie małe sklepy

Rynek rośnie wyłącznie dzięki coraz wyższym cenom, ilościowo jednak nadal kupujemy mniej niż rok wcześniej – podaje NielsenIQ.

Publikacja: 10.08.2023 03:00

Wskutek inflacji kupujemy mniej, nawet artykułów spożywczych

Wskutek inflacji kupujemy mniej, nawet artykułów spożywczych

Foto: shutterstock

Według danych NielsenIQ wartość koszyka FMCG (produkty spożywcze i chemiczne) za skumulowane 12 miesięcy do końca czerwca 2023 r. wyniosła 263,5 mld zł, co oznacza 15,2 proc. wzrostu wartościowego r./r. Firma podkreśla, że całość tego wzrostu wynika ze wzrostu cen. Jeśli chodzi o sprzedaż ilościową, ogólnie dla koszyka FMCG widać stagnację. Natomiast dla kategorii spożywczo-napojowych widać spadek o 1,3 proc.

Potwierdzają to inne badania. Według analizy przeszło 78 tys. cen detalicznych autorstwa UCE Research oraz Uczelni WSB Merito w czerwcu koszt codziennych zakupów wzrósł średnio o 18,1 proc. w ujęciu rocznym. Dynamika podwyżek spada kolejny miesiąc z rzędu: w maju były one niemal 20 proc. wyższe, zaś szczyt przypadł na marzec z 23,7-proc. dynamiką wzrostu cen r./r. Ale to marna pociecha.

Czytaj więcej

Nastroje gastronomów słabe, ale lokali przybywa. Skąd ta reaktywacja?

Duży może więcej

– Sytuacja na rynku faworyzuje sieci handlowe, które mogą pozwolić sobie na oferowanie atrakcyjnych promocji – co pogłębia konsolidację rynku, przede wszystkim kosztem najbardziej niezależnego handlu, który nie zawsze był w stanie oprzeć się rosnącym kosztom prowadzenia biznesu – mówi Karolina Zajdel, dyrektor zarządzająca NielsenIQ w Polsce. – Spodziewamy się w niedługim czasie powrotu na ścieżkę wzrostu pod kątem sprzedaży wolumenowej, konsumenci bardziej optymistycznie patrzą na obecną sytuację, niż miało to miejsce pół roku temu – dodaje.

Spadki ilościowo szczególnie widoczne są w kategorii piwa (aż 4 proc.) i wódki (6 proc.). Kurczą się takie kategorie jak cukier, ze spadkiem o 12 proc., mąka – o 8 proc. czy oleje (7 proc.), co związane jest z odniesieniem do wysokiej bazy sprzed roku, gdy kupowaliśmy tego typu produkty, pomagając uchodźcom z Ukrainy. W koszyku chemiczno-kosmetycznym przede wszystkim można zaobserwować spadek ilościowy w kategorii chemii domowej (ścierki i mopy – 5 proc., środki do czyszczenia toalet – 8 proc., detergenty – 8 proc., produkty do zmywarek – 6 proc.).

– Większość prognoz zakładała, że po marcu ceny dalej będą rosły, ale coraz mniej. Zgodnie z przewidywaniami ten trend ma się utrzymać przez najbliższe miesiące – mówi dr Grzegorz Górniewicz, współautor badania z Uniwersytetu WSB Merito Toruń. – Jeżeli nie pojawią się nieprzewidywalne zjawiska, takie jak katastrofy, wojny czy pandemie, to stopa inflacji powinna się zmniejszać. Obawy mogą tworzyć nowe programy społeczne, potęgujące popyt, jak 800+ czy „Pierwsze mieszkanie” – dodaje.

Małe sklepy w dołku

ASM Sales Force Agency zauważa, że lipiec okazał się trzecim miesiącem z rzędu, w którym zanotowano spadek inflacji. Nie oznacza to jednak, że w sklepach obserwujemy niższe ceny. – Z naszych danych wynika, że już w 10 na 14 badanych sieci średnia cena koszyka zakupowego przekroczyła barierę 300 zł. Zestaw analizowanych produktów spożywczych jest o jedną piątą droższy niż przed rokiem – mówi Zbigniew Sierocki, dyrektor zarządzający ASM Sales Force Agency. – Niektóre sieci są coraz bardziej zdeterminowane, by nawet kosztem marży utrzymać zainteresowanie klientów i przyciągnąć nowych. To odpowiedź na zmianę nastawienia kupujących, którzy ograniczają liczbę produktów w koszyku lub szukają tańszych wersji – dodaje.

Nielsen podaje, że jeśli chodzi o znaczenie kanałów sprzedaży, to dla obydwu koszyków widać wzrost istotności dyskontów: +2,6 pkt proc. w koszyku spożywczym oraz 1,2 pkt proc. w koszyku chemiczno-kosmetycznym, co w obydwu przypadkach oznacza nieznaczne przyspieszenie dynamiki w stosunku do odczytów za pierwszy kwartał 2023 r. Trend taki wynika z faktu, iż w czasach kryzysu, trudnych okresów finansowych dla konsumentów, następuje mocny zwrot ku tańszym produktom, w szczególności ku marce własnej. Według raportu NielsenIQ Shopper Trends 2023, 34 proc. badanych deklaruje, iż kupuje więcej produktów pod marką własną sieci handlowej niż w roku poprzednim. To przekłada się na wzrost wydatków w kanale dyskontów – 67 proc. respondentów deklaruje, że wydaje na zakupy najwięcej właśnie w dyskontach (60 proc. rok wcześniej).

W efekcie widać konsekwentny spadek znaczenia sklepów o małej powierzchni sprzedaży. Szczególnie w kategorii spożywczo-napojowych, gdzie spadek znaczenia sklepów małego formatu dla wartościowej sprzedaży całego koszyka wyniósł 2,6 proc. w okresie rocznym kończącym się na czerwcu 2023 r.

Wynika to nie tylko z przenoszenia zakupów do sieci dyskontowych, ale także z malejącej liczby placówek małoformatowych, a przede wszystkim małych sklepów spożywczych, kiosków oraz sklepów alkoholowych – w ciągu roku (od stycznia 2022 r. do stycznia 2023 r.) z rynku zniknęło prawie 2,3 tys. małych sklepów spożywczych.

Według danych NielsenIQ wartość koszyka FMCG (produkty spożywcze i chemiczne) za skumulowane 12 miesięcy do końca czerwca 2023 r. wyniosła 263,5 mld zł, co oznacza 15,2 proc. wzrostu wartościowego r./r. Firma podkreśla, że całość tego wzrostu wynika ze wzrostu cen. Jeśli chodzi o sprzedaż ilościową, ogólnie dla koszyka FMCG widać stagnację. Natomiast dla kategorii spożywczo-napojowych widać spadek o 1,3 proc.

Potwierdzają to inne badania. Według analizy przeszło 78 tys. cen detalicznych autorstwa UCE Research oraz Uczelni WSB Merito w czerwcu koszt codziennych zakupów wzrósł średnio o 18,1 proc. w ujęciu rocznym. Dynamika podwyżek spada kolejny miesiąc z rzędu: w maju były one niemal 20 proc. wyższe, zaś szczyt przypadł na marzec z 23,7-proc. dynamiką wzrostu cen r./r. Ale to marna pociecha.

Pozostało 83% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Handel
Moskwa i Pekin próbują osłabić dolara. Juan ma być walutą międzynarodową
Materiał Promocyjny
Podróżuj ekologicznie! Program Fundusze Europejskie dla zrównoważonej mobilności
Handel
Hipermarkety są teraz tańsze od dyskontów
Handel
Babie lato popsuło start sezonu. Buty i ubrania czekają na ochłodzenie
Handel
Południowoafrykański gigant chce sprzedać sklepy w Polsce
Materiał Promocyjny
„Skoro wiemy, że damy radę, to zróbmy to”. Oto ludzie, którzy tworzą Izerę
Handel
Francuzi oszczędzają na wszystkim. "Niektórzy mniej jedzą i rzadziej się kąpią"
Handel
Twarde rozmowy UE-Chiny. Zaskakująco pozytywne wyniki