Wciąż ograniczamy zakupy, tracą głównie małe sklepy

– Większość prognoz zakładała, że po marcu ceny dalej będą rosły, ale coraz mniej. Zgodnie z przewidywaniami ten trend ma się utrzymać przez najbliższe miesiące – mówi dr Grzegorz Górniewicz, współautor badania z Uniwersytetu WSB Merito Toruń. – Jeżeli nie pojawią się nieprzewidywalne zjawiska, takie jak katastrofy, wojny czy pandemie, to stopa inflacji powinna się zmniejszać. Obawy mogą tworzyć nowe programy społeczne, potęgujące popyt, jak 800+ czy „Pierwsze mieszkanie” – dodaje.

Małe sklepy w dołku

ASM Sales Force Agency zauważa, że lipiec okazał się trzecim miesiącem z rzędu, w którym zanotowano spadek inflacji. Nie oznacza to jednak, że w sklepach obserwujemy niższe ceny. – Z naszych danych wynika, że już w 10 na 14 badanych sieci średnia cena koszyka zakupowego przekroczyła barierę 300 zł. Zestaw analizowanych produktów spożywczych jest o jedną piątą droższy niż przed rokiem – mówi Zbigniew Sierocki, dyrektor zarządzający ASM Sales Force Agency. – Niektóre sieci są coraz bardziej zdeterminowane, by nawet kosztem marży utrzymać zainteresowanie klientów i przyciągnąć nowych. To odpowiedź na zmianę nastawienia kupujących, którzy ograniczają liczbę produktów w koszyku lub szukają tańszych wersji – dodaje.

Nielsen podaje, że jeśli chodzi o znaczenie kanałów sprzedaży, to dla obydwu koszyków widać wzrost istotności dyskontów: +2,6 pkt proc. w koszyku spożywczym oraz 1,2 pkt proc. w koszyku chemiczno-kosmetycznym, co w obydwu przypadkach oznacza nieznaczne przyspieszenie dynamiki w stosunku do odczytów za pierwszy kwartał 2023 r. Trend taki wynika z faktu, iż w czasach kryzysu, trudnych okresów finansowych dla konsumentów, następuje mocny zwrot ku tańszym produktom, w szczególności ku marce własnej. Według raportu NielsenIQ Shopper Trends 2023, 34 proc. badanych deklaruje, iż kupuje więcej produktów pod marką własną sieci handlowej niż w roku poprzednim. To przekłada się na wzrost wydatków w kanale dyskontów – 67 proc. respondentów deklaruje, że wydaje na zakupy najwięcej właśnie w dyskontach (60 proc. rok wcześniej).

W efekcie widać konsekwentny spadek znaczenia sklepów o małej powierzchni sprzedaży. Szczególnie w kategorii spożywczo-napojowych, gdzie spadek znaczenia sklepów małego formatu dla wartościowej sprzedaży całego koszyka wyniósł 2,6 proc. w okresie rocznym kończącym się na czerwcu 2023 r.

Wynika to nie tylko z przenoszenia zakupów do sieci dyskontowych, ale także z malejącej liczby placówek małoformatowych, a przede wszystkim małych sklepów spożywczych, kiosków oraz sklepów alkoholowych – w ciągu roku (od stycznia 2022 r. do stycznia 2023 r.) z rynku zniknęło prawie 2,3 tys. małych sklepów spożywczych.