Pieniądze i nowi ludzie – to dwie najpoważniejsze bolączki NGO

Ponad połowa NGO (organizacji pozarządowych) dostaje pieniądze z samorządów lokalnych i darowizny od osób prywatnych. Administracja centralna z współpracuje finansowo z co czwartą organizacją, a z funduszy europejskich korzysta co siódmy NGO. Tak wynika z raportu „Kondycja organizacji pozarządowych 2024” opublikowanego przez Stowarzyszenie Klon/Jawor. Organizacje jesienią zeszłego roku poinformowały o sytuacji finansowej w 2023 r. Autorki raportu Beata Charycka, Julia Bednarek, Aleksandra Belina, Marta Gumkowska uważają, że sytuacja finansowa fundacji i stowarzyszeń jest złożona. Co prawda nominalnie sektor ma więcej przychodów niż kilka lat temu i coraz mniej jest NGO, które mają do dyspozycji do 10 tys. zł, a rośnie udział organizacji z większymi, ale wciąż ponad połowa z nich nie ma żadnej rezerwy finansowej.

47 proc. organizacji zakończyło 2023 rok zyskiem, czyli miało wyższe przychody niż koszty, a 27 proc. – stratą. 

Czytaj więcej

Finanse

Tysiące organizacji społecznych pomaga uchodźcom z Ukrainy

Co najmniej pięć tysięcy organizacji pozarządowych działa na rzecz uchodźców, przede wszystkim z...

Jakie są organizacje pozarządowe w Polsce?

Autorki raportu szacują, że w Polsce aktywnie działa około 75 tys. NGO, czyli około połowa wszystkich zarejestrowanych fundacji i stowarzyszeń. Na koniec 2024 roku było zarejestrowanych 161 tys. organizacji pozarządowych, w tym 117 tys. stowarzyszeń (bez ochotniczych straży pożarnych) oraz 44 tys. fundacji (dane według rejestru REGON). Raport powstał na podstawie badania w ponad tysiącu NGO.

Większość organizacji w Polsce to stowarzyszenia, a 28 proc. – fundacje. Połowa wszystkich organizacji ma siedziby na wsiach i w małych miastach liczących do 50 tys. mieszkańców, a 36 proc. – w miastach z ponad 200 tys. mieszkańców. Im większa jest miejscowość, tym częściej można spotkać w niej fundacje, a rzadziej stowarzyszenia. Zwykle NGO mają kilka celów statutowych działalności i na wiele sposób pozyskują finanse. Działają najczęściej dla dzieci i młodzieży (70 proc.) oraz lokalnej społeczności (65 proc.). Częściej zajmują je sprawy lokalne niż krajowe (40 proc.) czy też międzynarodowe. Przeciętna fundacja działa od 7 lat, a stowarzyszenie – 13 lat.

Czytaj więcej

Finanse

Czy umiemy się dzielić z innymi?

Organizacje pozarządowe dysponują ponad 50 mld zł rocznie. Według GUS jako wolontariusze udzielał...

W porównaniu do sytuacji sprzed czterech lat więcej NGO zajmuje się rozwojem lokalnym i wsparciem inicjatyw lokalnych, a mniej edukacją, kulturą i ochroną zdrowia.

Skąd mają pieniądze?

Autorki zwracają uwagę na ewolucje źródeł finansowania. - Równolegle ze wzrostem znaczenia pieniędzy z filantropii indywidualnej oraz instytucjonalnej zauważamy spadek udziału środków publicznych (samorządowych, rządowych, unijnych) w budżecie całego sektora – napisano w raporcie. Przeciętne przychody organizacji w 2023 roku wyniosły 50 tys. zł. Fundacje mają większe przychody, które wynoszą przeciętnie 90 tys., zł, stowarzyszenia – niższe, tj. przeciętnie 37 tys. zł

Co dziesiąta organizacja dysponowała ponad 1 mln zł. Ich przychody stanowią aż 81 proc. wartości budżetu całego sektora.

Gdy porównano finanse i cele działalności, to okazało się, że najwyższe przeciętne przychody mają organizacje zajmujące się pomocą społeczną (około 200 tys. zł), na drugim miejscu są organizacje ochrony zdrowia (90 tys. zł), a branżą o najniższych przeciętnych przychodach jest rozwój lokalny (30 tys. zł).

Czytaj więcej

Biznes

Filantropia Polaków. Wolimy święta i akcje takie jak WOŚP niż systematyczność

Organizacje pozarządowe dysponują 47 mld zł przychodu, ale większość z nich nie jest zamożna. Co...