Trzecia Droga nie tak wyboista. Program gospodarczy "należy do rozsądniejszych"

Mimo szeregu uwag i zastrzeżeń eksperci, z którymi rozmawialiśmy, raczej dobrze oceniają program gospodarczy Trzeciej Drogi.

Aktualizacja: 10.10.2023 12:17 Publikacja: 25.09.2023 03:00

Trzecia Droga nie tak wyboista. Program gospodarczy "należy do rozsądniejszych"

Foto: X/Polska 2050

– Program Trzeciej Drogi należy do rozsądniejszych – ocenia Marcin Zieliński, prezes zarządu i główny ekonomista Fundacji Forum Obywatelskiego Rozwoju. – Idzie to w dobrym kierunku, rozwojowym, miejscami nawet ambitnym – wtóruje mu Paweł Wojciechowski, ekonomista, przewodniczący rady programowej Instytutu Finansów Publicznych. – Ocena jest w zasadzie pozytywna – mówi też Łukasz Bernatowicz, prezes Związku Pracodawców Business Centre Club.

Czytaj więcej

Bezpartyjni Samorządowcy o gospodarce. Mocne „nie” w ważnych kwestiach

Akceptacja

Uznanie budzą plany dekarbonizacji. – To ten ambitny element programu Trzeciej Drogi – wskazuje Paweł Wojciechowski. – Dobrze potraktowany jest miks energetyczny – mówi Łukasz Bernatowicz.

Marcin Zieliński chwali sprzeciw wobec podwyżki świadczenia 500+ do 800+. – Zawsze byliśmy zwolennikami wprowadzenia kryterium dochodowego w programie 500+, ale jesteśmy realistami, ktoś, kto myśli o wygraniu wyborów, raczej tego nie zmieni, to stały punkt naszego krajobrazu politycznego. Natomiast podwyżka tego świadczenia do 800+ jest proinflacyjna, nie stać nas na taką podwyżkę dla wszystkich, potrzebne jest kryterium dochodowe – mówi Łukasz Bernatowicz.

Paweł Wojciechowski dodaje, że wolałby nieco ambitniejsze plany w kwestii znoszenia zakazu handlu w niedziele. – Popieram częściowe uwolnienie tego handlu. W tym kwestionariuszu tego nie ma, ale Trzecia Droga mówi o dwóch niedzielach handlowych w miesiącu. Zawsze to lepsze niż całkowity zakaz handlu – mówi Marcin Zieliński.

Jego zdaniem dobre jest też to, że Trzecia Droga nie boi się mówić, że część spółek Skarbu Państwa trzeba sprywatyzować, by je odpolitycznić.

– Kontrola parlamentu nad wydatkami powinna być przywrócona nie tylko w przypadku wydatków obronnych, ale także wszelkich innych, które w ostatnim czasie zostały spod niej wyłączone – mówi tymczasem prezes Związku Pracodawców BCC. – Podoba nam się także propozycja zawieszenia składek od firm w złej kondycji finansowej – dodaje..

Uwagi do programu

Owo zawieszenie budzi tymczasem zastrzeżenia Pawła Wojciechowskiego. – Trudno będzie skonstruować kryterium przyznawania tego zawieszenia. Poza tym trudno będzie pogodzić to rozwiązanie z jednolitą daniną, którą też chce wprowadzić Trzecia Droga, bo ta danina zakładała, że podatki i składki płaci się, gdy jest dochód. Gdy go nie ma, płaci się tylko niewielką kwotę – mówi przewodniczący rady programowej Instytutu Finansów Publicznych. – W sumie te rozwiązania są więc niespójne i komplikują rozliczenia – dodaje.

– Argument, że nie ma zgody społeczeństwa na podniesienie wieku emerytalnego, jest nietrafiony – ocenia Bernatowicz. – Nie ma tej zgody na wiele innych rzeczy, choćby na płacenie podatków. Tu potrzebne są odważne decyzje, zwłaszcza że są one pożądane gospodarczo i społecznie. Mamy najszybciej starzejące się społeczeństwo w UE i dramatyczny brak rąk do pracy, a z drugiej strony najniższy wiek emerytalny i plany wprowadzania emerytur stażowych, które jeszcze sytuację pogorszą – przekonuje.

– Trzecia Droga boi się podniesienia wieku emerytalnego. Oczywiście, w sondażach opinii publicznej wielu Polaków nie popiera takiego kroku, ale to dlatego, że pytania są źle postawione. Nie są przedstawiane koszty niepodnoszenia wieku emerytalnego, zwłaszcza kobiet, który jest najniższy w UE. A to oznacza, że będzie rósł w przyszłości odsetek osób, przede wszystkim kobiet, które będą pobierały emeryturę minimalną, do której trzeba będzie dopłacać z budżetu. Być może, gdyby te informacje były uwzględniane w pytaniach sondażowych, to okazałoby się jednak, że większość z nas jest za podwyżką – mówi Marcin Zieliński.

Jego zdaniem obecny niski wiek emerytalny jest nie do utrzymania i w ciągu dziesięciu, może kilkunastu lat, będzie musiał pójść w górę. – To, co zrobił rząd PO–PSL ponad dziesięć lat temu, miało tę zaletę, że wiek emerytalny rósł stopniowo. Odwlekanie podwyżki sprawia, że w przyszłości trzeba go będzie podnieść skokowo, a to będzie bolesne dla osób, które akurat będą się szykowały do przejścia na emeryturę – dodaje prezes FOR.

Czy Państwa Partia popiera poniższe propozycje/postulaty:

Więcej zielonej energii i atom kosztem ograniczenia paliw kopalnych

Tak.
Najpóźniej do 2040 r. Polska powinna zamknąć kopalnie węglowe, przy zadbaniu o godne życie osób, których jakość życia jest dziś uzależniona od ich istnienia. Powinniśmy dążyć do pełnej neutralności klimatycznej w 2050 r.

Utrzymanie wydatków socjalnych (programu 500+/800+, wypłaty 13. i 14. emerytury…)

Zależy.
Program 500+ powinien pozostać bez zmian, ale podniesienie do 800 zł to proinflacyjne, wyborcze rozdawnictwo. Świadczenia socjalne powinny być dla potrzebujących, a nie dla wszystkich.

Podwyższenie wieku emerytalnego

Nie.
Rząd powinien jednak robić wszystko, by zachęcać do pozostania aktywnym zawodowo. Na przykład poprzez wypłatę utraconych „trzynastek” osobom, które pozostają aktywne zawodowo po osiągnięciu wieku emerytalnego.

Zniesienie zakazu handlu w niedzielę

Tak.
I jednocześnie wypracowanie nowego, kompromisowego rozwiązania, gwarantującego wolność gospodarczą.

Dobrowolny ZUS dla przedsiębiorców

Zależy.
Proponujemy zawieszenie składek na ZUS dla małych firm w kłopotach finansowych.

Wyższe podatki/daniny dla najlepiej zarabiających/przedsiębiorców/biznesu?

Nie.
Przez pierwsze trzy lata nie podniesiemy żadnych kluczowych podatków (PIT, CIT, VAT). Proponujemy również rozwiązanie „jednolitej daniny”.

Podatek obrotowy dla firm zamiast dochodowego

Nie.
Nie zamierzamy wprowadzać tego podatku.

Opodatkowanie globalnych koncernów cyfrowych

Zależy.
Wdrożymy w tej kwestii prawo europejskie.

Wzrost wydatków na obronność (wojsko/armię)

Tak.
Ale Sejm musi mieć kontrolę nad wydatkami ponoszonymi na ten cel.

Ustawowe rozwiązanie problemu kredytów frankowych

Nie.
Ten problem musi znaleźć swoje rozwiązanie w sądach powszechnych. Państwo może jedynie, a nawet powinno, usprawniać system sądownictwa, aby sprawy frankowe były rozstrzygane sprawniej.

Otwartość na imigrantów zarobkowych ze świata

Zależy.
Polityka migracyjna przede wszystkim powinna być. Tymczasem nie ma jej od 2016 r. Powinniśmy systemowo określić zapotrzebowanie migracyjne wynikające z potrzeb gospodarki, a jednocześnie zapewnić bezpieczeństwo na polskich granicach. Sprzeciwiamy się natomiast propozycji unijnego paktu migracji i azylu w obecnej formie.

Przyjęcie euro w Polsce

Tak.
Starania o przyjęcie do strefy euro to polska racja stanu i powinny rozpocząć się jak najszybciej.

Odpolitycznienie gospodarki, w tym prywatyzacja „niestrategicznych” aktywów

Zależy.
Wszystkie spółki Skarbu Państwa powinny być odcięte od partii. Na początek należy sprywatyzować spółki niemające żadnego strategicznego znaczenia – jak fabryka cukierków czy kolejka linowa.

Porozumienie z KE celem odblokowania unijnych funduszy z KPO

Tak.
System sądownictwa trzeba naprawić zgodnie z założeniami kamieni milowych, i to nie tylko ze względu na środki europejskie, ale także sprawność polskiego wymiaru sprawiedliwości.

Metodologia

Wszystkie zarejestrowane przez PKW komitety postawiliśmy przed tymi samymi wyzwaniami i problemami dotyczącymi polskiej gospodarki. Pytania trafiły także do organizacji zrzeszających przedsiębiorców działających w Polsce i szerokiego grona ekonomistów. W ten sposób powstał „Gospodarczy kwestionariusz wyborczy”, będący esencją programów następujących partii i ugrupowań politycznych: Bezpartyjnych Samorządowców, Koalicji Trzecia Droga, Nowej Lewicy, Prawa i Sprawiedliwości, Konfederacji oraz Koalicji Obywatelskiej. W tej właśnie kolejności – tożsamej z numeracją list na kartach wyborczych, które dostaniemy do ręki 15 października – będziemy publikować stanowiska poszczególnych komitetów, a także odpowiedzi ludzi biznesu i ekonomistów. 

– Program Trzeciej Drogi należy do rozsądniejszych – ocenia Marcin Zieliński, prezes zarządu i główny ekonomista Fundacji Forum Obywatelskiego Rozwoju. – Idzie to w dobrym kierunku, rozwojowym, miejscami nawet ambitnym – wtóruje mu Paweł Wojciechowski, ekonomista, przewodniczący rady programowej Instytutu Finansów Publicznych. – Ocena jest w zasadzie pozytywna – mówi też Łukasz Bernatowicz, prezes Związku Pracodawców Business Centre Club.

Akceptacja

Pozostało 95% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Gospodarka
Europa mniej atrakcyjna w 2023 r. dla inwestycji zagranicznych
Gospodarka
Czy chińska nadwyżka jest groźna dla świata?
Gospodarka
Agencja S&P Global krytycznie o polityce finansowej Węgier
Gospodarka
20 lat Polski w Unii Europejskiej – i co dalej? Debata TEP i „Rzeczpospolitej”
Gospodarka
Jest rewizja KPO. Podatku od pojazdów spalinowych nie będzie
Materiał Promocyjny
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił