Kraje Europy Środkowo-Wschodniej poddane były przez ostatnie 25 lat wielkiemu eksperymentowi. Transformację od ustroju, w którym totalitarne państwo tłamsiło prywatną inicjatywę w gospodarce i zajmowało się wszystkim – od produkcji czołgów i wydobycia węgla po sprzedaż papieru toaletowego i organizację wczasów pracowniczych, do kapitalizmu aspirującego ku zachodnioeuropejsko-amerykańskim wzorcom.
Transformacja ta przebiegała w poszczególnych krajach regionu w różny sposób, ale w każdym z nich miała kilka cech wspólnych, z których najważniejszą jest to, że ogromny majątek przeszedł z rąk państwowego właściciela w ręce prywatnych inwestorów. Można więc powiedzieć, że rola państwa w gospodarkach Europy Środkowo-Wschodniej mocno się zmniejszyła. W wielu przypadkach wciąż pozostaje jednak znacząca, o czym traktuje raport CEED Institute Ile państwa w gospodarce.