– W 2015 roku Ukrainie udało się uniknąć gospodarczej, politycznej i finansowej katastrofy, a niebezpieczeństwo całkowitej dezintegracji państwa zapoczątkowało reformy gospodarcze, prawne i te w zakresie bezpieczeństwa – mówił Viktor Zamiatin, główny ekspert w dziedzinie programów politycznych i prawnych Centrum im. Razumkowa, prezentujący raport.
Zamiatin podkreślał, że ukraiński rząd musiał równolegle mierzyć się z kryzysem na wschodzie Ukrainy, koniecznością powstrzymania rosyjskiej agresji, separatyzmem i terroryzmem, a jednocześnie wprowadzać trudne – z punktu widzenia rządzących i społeczeństwa – reformy. Ekspert Centrum im. Razumkowa zwrócił uwagę, że Unia Europejska wskazała cele do zrealizowania, ale nie powiedziała, w jaki sposób je osiągnąć. Ale zapewnił, że mimo problemów współczesna Ukraina nie waha się, w którym kierunku ma iść: tym kierunkiem jest Europa.
1 stycznia weszła w życie umowa stowarzyszeniowa Ukrainy z UE, która nie gwarantuje przyjęcia tego kraju do Unii, ale wymusza reformy i daje szansę na modernizację Ukrainy. Dostosowanie do norm unijnych ułatwi firmom dostęp do europejskich rynków, a podniesienie standardów produkcji zachęci do współpracy odbiorców spoza UE. Ukraina będzie musiała zadbać o przejrzystość ogólnych zasad prowadzenia biznesu i zwiększenie efektywności energetycznej, co będzie bardzo trudne z uwagi na to, że gospodarka ukraińska należy do najbardziej energochłonnych na świecie. Umowa z Unią ma też negatywne aspekty, takie jak koszty, pogorszenie stosunków handlowych z Rosją czy niebezpieczeństwo, że ukraińskie firmy nie poradzą sobie z zagraniczną konkurencją.
O stanowisku Zachodu wobec konfliktu na wschodzie Ukrainy mówił Philip Karber, prezes Photomac Foundation z Waszyngtonu. Podkreślił, że sankcje Zachodu wobec Rosji nie będą w stanie powstrzymać Putina przed dalszą agresją, zwłaszcza że w UE wciąż dyskutuje się o ich zniesieniu. Według eksperta od spraw bezpieczeństwa międzynarodowego dalsza zachowawcza retoryka i polityka może mieć katastrofalne skutki dla UE i Zachodu.
Na zakończenie panelu otwarcia Forum Andrzej Raczko, członek zarządu Narodowego Banku Polskiego, mówił o reformach fiskalnych, jakie musi przeprowadzić Ukraina. Według Raczki ukraiński rząd musi się skupić na usprawnieniu mechanizmów wolnorynkowych, m.in. przez stabilizację hrywny. NBP i Narodowy Bank Ukrainy otworzyły tzw. linię swapową, dzięki której Ukraina ma dostęp do waluty łatwo wymienialnej na każdą walutę światową, co pomoże jej wesprzeć import. – Polska jest najbliższym sąsiadem Ukrainy i sytuacja gospodarcza tego kraju rzutuje na postrzeganie Polski, poza tym promujemy w ten sposób naszą walutę na rynkach międzynarodowych i zachęcamy do inwestycji na Ukrainie – wyliczał polskie zyski z umowy swapowej Andrzej Raczko.
