Kryzysowa ucieczka w szarą strefę gospodarki

Spowolnienie zmusza firmy do płacenia pracownikom pod stołem i ukrywania części wypłat przed fiskusem

Publikacja: 07.09.2009 03:35

Kryzysowa ucieczka w szarą strefę gospodarki

Foto: Fotorzepa, Darek Golik DG Darek Golik

– Mimo wzrostu bezrobocia nieoczekiwanie w II kwartale liczba osób pracujących w Polsce wzrosła. W jakiejś części można to tłumaczyć wzrostem szarej strefy – uważa Janusz Witkowski, wiceprezes GUS.

Według badań aktywności ekonomicznej ludności (tzw. BAEL), w których ankietuje się gospodarstwa domowe, a nie przedsiębiorców, w II kwartale 2009 r. w Polsce pracowało prawie 15,85 mln osób. To więcej niż w I kwartale (o ponad 0,8 proc.) i więcej niż w II kwartale 2008 r. (o 1 proc.). W tym samym czasie rejestrowane zatrudnienie w firmach spadło o odpowiednio 0,13 proc. oraz 0,5 proc.

– Sytuacja jest zaskakująca. Częściowo można to tłumaczyć pracą sezonową, ale to nie wyjaśnia wszystkiego – analizuje prezes Witkowski. Roman Rogalski, prezes Nadwiślańskiego Związku Pracodawców, uważa, że kryzys zmusza firmy do szukania oszczędności. – Najłatwiej znaleźć je w kosztach zatrudnienia. Część przedsiębiorców decyduje się na obejście przepisów, ale nie wszyscy – zastrzega.

[wyimek]200 mld zł może być warta szara strefa w Polsce pod koniec 2009 r. [/wyimek]

Nielegalne zatrudnienie to niejedyny zresztą sposób na kryzys. Firmy zaczynają też ukrywać swoje dochody przed fiskusem, głównie w sektorze usług. Właśnie w usługach ostatnio szybko przybywa pracujących (wzrost o 3,9 proc. w II kw. w porównaniu z II kw. 2008 r.). – Taka to już prawidłowość kryzysu, że w firmach łatwiej jest namówić pracownika do zmniejszenia czasu pracy czy zarobków oferowanych legalnie – przyznaje prof. Leszek Zienkowski z PAN. Jego zdaniem w tym roku szara strefa może znacznie przekroczyć 15 proc. PKB. Jeśli tak się stanie, poza oficjalnym obiegiem znajdzie się część gospodarki warta ok. 200 mld zł.

Według Michała Boniego, ministra, szefa doradców premiera, nie ma powodów do paniki. – Szara strefa nie powiększa się w ostatnich miesiącach gwałtownie – mówi „Rz”. – To, że rośnie liczba pracujących, to także efekt wzrostu samozatrudnienia oraz liczby pomagających członków rodziny.

Przyznaje jednak, że nieco większe niż dotąd może być społeczne przyzwolenie na szarą strefę w usługach. – Rynek rozwijał się dynamicznie w poprzednich latach, teraz więc łatwiej jest namówić klienta na nieopodatkowaną usługę niż rok temu – dodaje Boni.

– Mimo wzrostu bezrobocia nieoczekiwanie w II kwartale liczba osób pracujących w Polsce wzrosła. W jakiejś części można to tłumaczyć wzrostem szarej strefy – uważa Janusz Witkowski, wiceprezes GUS.

Według badań aktywności ekonomicznej ludności (tzw. BAEL), w których ankietuje się gospodarstwa domowe, a nie przedsiębiorców, w II kwartale 2009 r. w Polsce pracowało prawie 15,85 mln osób. To więcej niż w I kwartale (o ponad 0,8 proc.) i więcej niż w II kwartale 2008 r. (o 1 proc.). W tym samym czasie rejestrowane zatrudnienie w firmach spadło o odpowiednio 0,13 proc. oraz 0,5 proc.

Finanse
Polacy ciągle bardzo chętnie korzystają z gotówki
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Finanse
Najwięksi truciciele Rosji
Finanse
Finansowanie powiązane z ESG to korzyść dla klientów i banków
Debata TEP i „Rzeczpospolitej”
Czas na odważne decyzje zwiększające wiarygodność fiskalną
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Finanse
Kreml zapożycza się u Rosjan. W jeden dzień sprzedał obligacje za bilion rubli