Jak wyczarować 3,4 mld złotych

- Minister finansów porusza się po cienkiej granicy. Dodatkowe środki w przyszłorocznym budżecie znalazł dzięki interpretacji ustawy - pisze Janusz Jankowiak, główny ekonomista Polskiej Rady Biznesu

Publikacja: 02.10.2009 04:12

Jak wyczarować 3,4 mld złotych

Foto: Fotorzepa, Robert Gardziński Robert Gardziński

Jak to się stało, że w ostatecznej wersji projektu budżetu zaaprobowanego przez Radę Ministrów wzrosły o 3,4 mld zł dochody i o tyle samo wydatki, nie zmieniając wysokości deficytu? Takie rzeczy zdarzały się już w przeszłości. Tylko że tym razem nie wzrosły jednak ani dochody podatkowe, ani niepodatkowe. Skąd w takim razie wzięły się te 3,4 mld zł?

Jak wiadomo, rozliczenia unijne trafiły w tym roku do wyodrębnionej części budżetu i nie weszły do dochodów/wydatków w części krajowej. Dochodów unijnych nie powinno więc teoretycznie być w dochodach krajowych. W praktyce jednak tam się znalazły. Przynajmniej częściowo. I w pełnej zgodzie z prawem.

Chodzi o to, że nowa ustawa o finansach publicznych została skonstruowana w ten sposób, że pozwala ministrowi finansów zaliczać do dochodów krajowych rozliczenia z tytułu “pomocy technicznej i projektów gasnących” finansowanych środkami z budżetu UE (część 77. budżetu). I ta właśnie mało widoczna furtka została ostatecznie wykorzystana, kiedy okazało się, że na posiedzeniu Rady Ministrów nie da się odrzucić ponadplanowych potrzeb zgłaszanych przez kilka resortów, a deficytu nie wypadało już podnosić.

Po takie rozwiązanie sięgnąć było tym łatwiej, że “unijna” część budżetu tradycyjnie nie była jeszcze prezentowana na tym etapie prac budżetowych. Korekcie uległo więc teraz jedynie ujemne saldo rozliczeń unijnych, wstępnie szacowane na 15,3 mld, a obecnie na 14,4 mld.

Mówiąc wprost: z “unijnej” części budżetu, pod wpływem naglących potrzeb, przerzucono do dochodów krajowych te nieszczęsne 3,4 mld złotych przez bardzo wąską szczelinę, jaką stworzyła dość późna interpretacja ustawy o finansach publicznych dokonana przez rząd na ostatnim etapie prac nad projektem budżetu.

Rzeźbiąc w ten sposób dochody i wydatki państwa, minister finansów porusza się po bardzo wąskiej granicy. Z jednej strony cierpi na tym bez wątpienia przejrzystość finansów publicznych, której zwiększenie miało być jednym z celów stawianych przed nową ustawą; z drugiej jednak – wykorzystywane są do cna wszystkie sposoby trzymania w ryzach deficytu budżetu państwa i potrzeb pożyczkowych, prezentowanych inwestorom z rynku finansowego. Bo przecież sztuczka ze zwiększeniem dochodów o część rozliczeń unijnych nie jest ani pierwszą, ani – jak można sądzić – ostatnią, po którą sięgnął minister finansów. Widać też przy tym, że – przynajmniej jak do tej pory – ministrowi udaje się nieźle sterować oczekiwaniami uczestników rynku. Jak długo? Zobaczymy. W końcu w przyszłym roku trzeba będzie jednak pożyczyć te ponad 200 mld zł.

Jak to się stało, że w ostatecznej wersji projektu budżetu zaaprobowanego przez Radę Ministrów wzrosły o 3,4 mld zł dochody i o tyle samo wydatki, nie zmieniając wysokości deficytu? Takie rzeczy zdarzały się już w przeszłości. Tylko że tym razem nie wzrosły jednak ani dochody podatkowe, ani niepodatkowe. Skąd w takim razie wzięły się te 3,4 mld zł?

Jak wiadomo, rozliczenia unijne trafiły w tym roku do wyodrębnionej części budżetu i nie weszły do dochodów/wydatków w części krajowej. Dochodów unijnych nie powinno więc teoretycznie być w dochodach krajowych. W praktyce jednak tam się znalazły. Przynajmniej częściowo. I w pełnej zgodzie z prawem.

Finanse
Najwięksi truciciele Rosji
Finanse
Finansowanie powiązane z ESG to korzyść dla klientów i banków
Debata TEP i „Rzeczpospolitej”
Czas na odważne decyzje zwiększające wiarygodność fiskalną
Finanse
Kreml zapożycza się u Rosjan. W jeden dzień sprzedał obligacje za bilion rubli
Materiał Promocyjny
Przewaga technologii sprawdza się na drodze
Finanse
Świat więcej ryzykuje i zadłuża się. Rosną koszty obsługi długu
Materiał Promocyjny
Transformacja w miastach wymaga współpracy samorządu z biznesem i nauką