Arcydzieła Polskiego Kina - Andrzej Wajda

Był to  wyjątkowy wieczór. Andrzej Wajda, Krystyna Janda, Wojciech Pszoniak, Daniel Olbrychski, Jerzy Radziwiłowicz, Marian Opania, Agnieszka Grochowska i Robert Więckiewicz ze  swadą dyskutowali, na czym polega fenomen współpracy reżysera z aktorami i sukces jego filmów. Przy okazji przypomniano wiele anegdot.

Zobacz galerię zdjęć

- Warto być w Polsce reżyserem – mówił Wajda - czy w filmie, czy w teatrze, czy w telewizji, bo mamy tak dużo zdolnych aktorów. I to jest piękne. Ja długo żyje i wciąż spotykam się z nowymi aktorami, a oni ciągle sprawiają mi wielką radość, że grają w moich filmach, tworząc wspaniałe role. Mają wyraziste twarze, siłę temperamentu i rozumieją, w czym biorą udział.

Zobacz na Empik.rp.pl

- Napisałem książeczkę, jak być reżyserem, zatytułowaną „Podwójne spojrzenie". Podwójne, bo reżyser patrzy jednym okiem do kamery, a drugim na to, co aktorzy robią na planie. Gdy pracowaliśmy nad „Człowiekiem z marmuru", tym „drugim okiem" zauważyłem, że Krysia Janda nerwowo pali papierosa. Nigdy nie widziałem, żeby ktoś robił to tak nerwowo. - Niech pani zapali papierosika, dokładnie tak samo – poprosiłem. Często, jak mówię  komuś „Zrób mi to samo", to on pyta: „A co ja zrobiłem". To sygnał, że nie mamy o czym dalej rozmawiać, bo jak aktor może tego nie pamiętać i nie potrafić powtórzyć. Kiedy Krysia zapaliła dokładnie tak samo, wiedziałem, że to jest artystka...

Krystyna Janda replikowała: - Zwycięstwem pana Andrzeja jest to, że jestem od 45 lat aktorką, zagrałam w około stu filmach, ma na koncie około 80 ról teatralnych, 50 w Teatrze Telewizji, a  wszyscy ciągle mówią: Agnieszka z „Człowieka z marmuru" . Nigdy się od tego nie uwolnię.

I żartem dodawała, że szczególnie zapamiętała, jak kiedyś Wajda wygłosił przemówienie na planie, o tym, jak się robi filmy. „Filmy robi się bardzo prosto – cytowała reżysera, trzeba tylko wiedzieć dwie rzeczy. Po pierwsze, że górę fotografuje się z dołu, a morze z góry. Po drugie, że aktorzy dzielą się na miejskich i wiejskich. Pierwsi to tacy, którzy grają szybko i dobrze się fotografują w mieście, drudzy grają wolno i dobrze się fotografują w zieleni. Poza tym kochaj aktora swego..."

Marian Opania przypominał, że zadebiutował u Wajdy w „Miłości dwudziestolatków". A potem zagrał redaktora Winkla w „Człowieku z żelaza" – rolę, z której zrezygnował Zbigniew Zapasiewicz

Wojciech Pszoniak opowiadał, jak zaskoczyła go decyzja Andrzeja Wajdy, aby został w „Ziemi obiecanej" Morycem Weltem, bo początkowo reżyser zaproponował mu drugoplanowa postać – zdradzanego męża Kaliny Jędrusik

Jerzy Radziwiłowicz wspominał początek realizacji „Człowieka z marmuru", kiedy przymierzał się do różnych wersji bohatera w próbnych zdjęciach prowadzonych przez Agnieszkę Holland (wykorzystanych potem w filmie).

Wajda twierdził, że nieprzewidziane sytuacje zawsze się zdarzają. Może najbardziej we „Wszystko na sprzedaż", gdzie nie wiedział z góry, jak zachowają aktorzy. - Zaangażowałem Bobka  Kobielę, bo najbardziej liczyłem, że to on opowie o Zbyszku Cybulskim, bo znał go, stał najbliżej niego. A Kobiela odwrócił się od kamery i tylko powiedział: nie, nie, nie. Zrozumiałem, że był tak wewnętrznie zaangażowany w tragiczna śmierć przyjaciela, że nie chciał grać w filmie „niby" o Zbyszku. Scenę tę wykorzystałem, ale zrozumiałem, że trzeba liczyć się z innymi. Trzeba dać aktorom wolność. Jeżeli chcesz sam być wolny, to daj wolność innym,