Ekonomiści o gospodarce: Kupujmy świece i lampy naftowe

Makroekonomiczny okrągły stół znów należał do najciekawszych wydarzeń Europejskiego Kongresu Finansowego w Sopocie. Kilkunastu ekonomistów i ekonomistek komentowało przy nim konsens EKF w zakresie prognozowanego na najbliższe lata tempa wzrostu gospodarki, inflacji – i innych kluczowych parametrów gospodarki.

Wyniki ankiety makroekonomicznej

Konsens bazuje na ankiecie makroekonomicznej, w której w tym roku wzięła udział rekordowa liczba ponad 60 ekspertów i ekonomistów. Średnia z ich prognoz to konsens EKF.  

Zdaniem uczestników ankiety Polska gospodarka w latach 2025 i 2026 będzie rosła o 3,5 proc. rocznie, ale wraz z wyczerpaniem środków unijnych dynamika wzrostu wyhamuje do 3 proc. w kolejnych dwóch latach. Spożycie indywidualne będzie rosnąć rocznie o ok. 3 proc., a w tym i przyszłym roku wzrost inwestycji osiągnie dynamikę 6-7 proc.

- Średnia prognoz wzrostu 3,5 proc. to blisko potencjału gospodarczego Polski. Chcielibyśmy rosnąć szybciej, ale na tle Europy to bardzo dobry wynik – ocenił prowadzący obrady okrągłego stołu Marcin Mrowiec, koordynator makroekonomiczny EKF, główny ekonomista Grant Thornton.

Ankietowani ekonomiści nie wierzą w zapewnienia rządu, że dług publiczny wprawdzie przekroczy 60 proc. PKB, ale konsolidacja fiskalna spowoduje, że w przewidywalnej przyszłości obniży się poniżej tego poziomu. Ankietowani prognozują deficyt sektora finansów publicznych w tym roku na 6 proc. PKB, a w roku przyszłym i kolejnych latach na 5 proc. PKB. To znaczy, że już w przyszłym roku dług publiczny przekroczy 60 proc. PKB, będzie rósł dalej by w 2028 roku sięgnąć prawie 65 proc. PKB.

Eksperci prognozują spadek inflacji w tym roku do 3,2 proc., a w kolejnych latach jej stabilizację w pobliżu celu Rady Polityki Pieniężnej, czyli 2,5 proc. Spadek inflacji pozwoli ich zdaniem na kolejne obniżki stóp procentowych, o 50 punktów bazowych w tym roku i o 100 punktów bazowych w roku przyszłym.

Stopa bezrobocia będzie się utrzymywać na poziomie jednym z najniższych w Unii Europejskiej w okolicach 2,8 proc. mierzona według metodologii BAEL.

Ekonomiści komentują konsens EKF

W czasie środowej debaty na EKF konsens komentowało kilkunastu ekonomistów i ekonomistek.

- To czego nam potrzeba, a czego dziś nie ma, to strategia rozwoju gospodarczego – przekonywała Monika Kurtek, główna ekonomistka Banku Pocztowego. – Strategii przygotowana ponad podziałami politycznymi – dodała.

Ernest Pytlarczyk, główny ekonomista Banku Pekao przekonywał, że duże znaczenie dla polskiej gospodarki będzie miało planowane połączenia Banku Pekao i PZU. Podmiot, który ma powstać w wyniku tej fuzji będzie dysponował m.in. większym o ok. 200 mld zł potencjałem kredytowania w porównaniu do obecnego modelu grupy. Co więcej pieniądze te będą dostępna akurat wtedy gdy kończyć się będzie zasilanie naszej gospodarki pieniędzmi z KPO.

Janusz Jankowiak, główny ekonomista Polskiej Rady Biznesu, zwrócił uwagę, że konsens EKF został przygotowany przed wyborami prezydenckimi. – Tymczasem ich wynik będzie miał znaczący wpływ na polską gospodarkę – przekonywał Janusz Jankowiak.

Policzył, że będzie się ona rozwijała w tempie nawet o 1 pkt. proc. wolniejszym niż to co zapisano w konsensie. Jeszcze szybciej niż zakładano będzie za to rósł dług publiczny i zapewne przekroczyć 65 proc. PKB.

- Dostęp do funduszy unijnych został otworzony warunkowo. Może być cofnięty. Co wtedy będzie z finansowaniem inwestycji – zastanawiał się główny ekonomista Polskiej Rady Biznesu.

Także zdaniem Sławomira Dudka, prezesa i głównego ekonomisty Instytutu Finansów Publicznych wzrost ryzyka politycznego każe zweryfikować prognozy dotyczące inwestycji. – Prywatne firmy mogą się wstrzymywać z inwestowaniem – prognozował Sławomir Dudek. W jego ocenie czeka nas dalsze rozdawnictwo pieniędzy publicznych co oznacza, że z długiem publicznym idziemy na 70 proc. PKB w 2028 r.

- Impas polityczny, w którym się znaleźliśmy będzie utrudniał  Polsce poradzenie sobie z wyzwaniami, przed którymi stoimy – uważa Piotr Bujak, główny ekonomista PKO BP.

W jego ocenie stopy procentowe mogą być wyższe niż oczekiwano przed 1 czerwca, czyli przed wyborami prezydenckimi. Zagrożeniem zewnętrznym jest fragmentacja świata i związana z nią niepewność. – Potężnym zagrożeniem wewnętrznym jest natomiast starzenie się polskiego społeczeństwa. To uderzy w finanse publiczne bardziej niż populizm – uważa Piotr Bujak.

Zdaniem Rafała Beneckiego, dyrektora Biura Analiz Makroekonomicznych ING Banku Śląskiego poważnym zagrożeniem jest pogarszająca się konkurencyjność polskiej gospodarki. – Świat nam odjechał. Polskie firmy nie chcą inwestować. Są w trybie na przetrwanie. Prawie nie biorą kredytów – mówił Rafał Benecki.