W Konsulacie RP we Lwowie gorączka wizowa zaczęła się już w styczniu. – Im bliżej sezonu ogrodniczego, tym kolejka większa, nie nadążamy – można usłyszeć w polskiej placówce, która wystawia wizy z prawem do pracy na podstawie oświadczeń polskich właścicieli gospodarstw.
– To upraszcza sprawę i otwiera drzwi do obszaru Schengen – przyznaje konsul Bartłomiej Jakubik z białoruskiego Grodna. Sadownicy czy plantatorzy potwierdzają jedynie ustnie w najbliższym powiatowym urzędzie pracy zamiar zatrudnienia cudzoziemca.
Dla ogromnej rzeszy Ukraińców czy Białorusinów praca w Polsce przez 180 dni w roku to w kryzysie kusząca, a czasem jedyna perspektywa atrakcyjnego zarobku. – Adresy pracodawców rzadko się zmieniają, widać, że gospodarze są przywiązani do sprawdzonych pracowników – obserwuje konsul Jakubik.
Po wejściu do strefy Schengen trudniej dostać europejską wizę turystyczną, podniesiono również opłaty. Ale wiz z prawem do pracy konsulaty na Białorusi wystawiają nawet siedmio – ośmiokrotnie więcej niż przed wejściem Polski do układu otwierającego granice w UE. – Na razie resort nie planuje zniesienia ułatwień w sezonowym zatrudnianiu cudzoziemców – zapewnia Bożena Diaby, rzecznik resortu pracy.
Przyjazdy te próbowali na początku roku zastopować związkowcy. – Przekonywaliśmy, że zagraniczna doraźna pomoc w gospodarstwach to nasze być albo nie być. Zbiory są raz w roku i jeśli zabraknie rąk do pracy, to plantator przegrywa, ale tracą wszyscy – mówi Tomasz Solis, wiceprezes Związku Sadowników Polskich. Na polach i w sadach jedyną oznaką kryzysu jest fakt, że zapotrzebowanie na dodatkowe ręce do pracy nie rośnie tak gwałtownie jak kiedyś.