Chodzi o zmiany w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 13 marca 2020 r. w sprawie czasowego zawieszenia lub ograniczenia ruchu granicznego na określonych przejściach granicznych. Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek jest nimi zaniepokojony.
Czytaj też: Drutem, nie chlebem i solą
- Regulacja ta która teoretycznie nie odnosi się wprost do osób, które deklarują zamiar ubiegania się o ochronę międzynarodową, de facto uniemożliwia im przekroczenie granicy RP, a osobom, które dokonały już tego w sposób niezgodny z przepisami prawa, odbiera szansę na skuteczne złożenie wniosku o udzielenie ochrony mimo, że mają do tego prawo na podstawie przepisów ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium RP - uważa Rzecznik.
Jego zdaniem, obecna sytuacja na granicy polsko-białoruskiej pokazuje, że dostęp do procedury uchodźczej w wielu przypadkach jest fikcyjny.
Rzecznik Praw Obywatelskich przypomina, że w maju 2020 r. przedstawił Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji wątpliwości co do tego, czy istnieje podstawa prawna, która upoważnia Ministra do wprowadzenia w drodze rozporządzenia ograniczeń w ruchu granicznym, polegających na określeniu kategorii osób zachowujących w warunkach pandemii COVID-19 prawo przekroczenia granicy RP i jednoczesnym pozbawieniu tego prawa tych osób, które nie należą do żadnej z wymienionych w rozporządzeniu kategorii, mimo że ich prawo do wjazdu na terytorium Polski wynika z przepisów rangi ustawowej.
Zdaniem RPO uwagi przedstawione w tamtym wystąpieniu są nadal aktualne.
- Wątpliwości nadal wzbudza nieuwzględnienie wśród kategorii podmiotów, które zachowały prawo wjazdu do Polski, cudzoziemców poszukujących ochrony przed prześladowaniami w kraju pochodzenia, zamierzających przekroczyć lub przekraczających granicę po to, aby ubiegać się w Polsce o ochronę międzynarodową. Nawet w obecnych warunkach osoby te zachowują bowiem prawo do ubiegania się o taką ochronę. Osoby poszukujące ochrony powinny mieć gwarancje możliwie najszybszego złożenia stosownego wniosku i skutecznego dostępu do właściwych procedur - twierdzi Rzecznik. - Pominięcie tej kategorii osób w rozporządzeniu z 13 marca 2020 r., zwłaszcza po zmianach wprowadzonych rozporządzeniem z dnia 20 sierpnia 2021 r., prowadzi do naruszenia wspomnianych tych gwarancji, a tym samym pozostaje w sprzeczności z przepisami Karty Praw Podstawowych i Konstytucji RP oraz postanowieniami Konwencji Genewskiej - dodaje.
Wprowadzona 20 sierpnia zmiana w rozporządzeniu jeszcze w większym stopniu może utrudniać cudzoziemcom dostęp do procedur udzielenia ochrony międzynarodowej. Już dzień po jej wprowadzeniu do Biura RPO dotarły pierwsze sygnały o nieprzestrzeganiu przez funkcjonariuszy Straży Granicznej konstytucyjnego prawa o ubieganie się w Polsce o status uchodźcy i próbach zawracania cudzoziemców na granicę polsko-białoruską.
Rzecznik Praw Obywatelskich prosi Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji o szczegółową analizę przedstawionego stanowiska i podjęcie działań w celu realnego zagwarantowania cudzoziemcom prawa do ubiegania się w Polsce o ochronę międzynarodową.
To już IV edycja kongresu dla liderów świata finansów
