Polskie autobusy jadą szybciej

Polski rynek autobusów sprawił dużą i miłą niespodziankę. Choć przez prawie cały rok sprzedaż nowych pojazdów miała tendencję spadkową, w grudniu poszybowała ostro w górę. Liczba rejestracji sięgnęła 323 sztuk – ponad trzy razy więcej niż rok wcześniej. W rezultacie cały ubiegły rok zakończył się na plusie.

Według raportu firmy analitycznej JMK oraz Polskiego Związku Przemysłu Motoryzacyjnego krajowi przewoźnicy kupili 1389 autobusów – 8,6 proc. więcej niż w roku 2012.

Na grudniowe przyspieszenie wpłynęło kilka czynników. Najważniejszy to wprowadzenie z początkiem stycznia nowej normy czystości spalin Euro 6. Pojazdy z silnikami spełniającymi jej parametry są 5–6 proc. droższe, więc firmy przewozowe koniecznie chciały kupić przed końcem roku tańsze autobusy z normą Euro 5. Większych zakupów dokonywano jednak we wszystkich segmentach rynku, a Euro 6 będzie napędzało sprzedaż jeszcze w tym roku. – Korzystając z przejściowych przepisów, część producentów dysponuje jeszcze kontyngentami pojazdów z normą Euro 5, które mogą być rejestrowane do końca roku – tłumaczą analitycy PZPM.

Wielkość tych kontyngentów jest jednak uzależniona od dotychczasowej sprzedaży. Dlatego większość tego typu pojazdów to będą autobusy miejskie.

Na dobry ubiegłoroczny wynik zapracował także reeksport. W końcu roku 80 autobusów zostało zarejestrowanych czasowo i wyjechały za granicę, bez wyrejestrowania. Sprzedaż napompowała także realizacja kontraktów na autobusy miejskie m.in. dla Łodzi, Gliwic, Katowic i Opola. W tym segmencie liderem rynku jest Solaris, który w ubiegłym roku sprzedał w kraju 296 pojazdów. Na drugim miejscu znalazł się Mercedes-Benz – 131 sprzedanych autobusów. Trzeci w rankingu MAN sprzedał 42 pojazdy.

Ubiegły rok powinien być równie korzystny dla ulokowanych w Polsce producentów. Choć 12 miesięcy zostanie podsumowanych dopiero za dwa tygodnie, dobrym prognostykiem mogą być wyniki po trzech kwartałach. W tym czasie produkcja wyniosła 2345 sztuk – zaledwie  jeden pojazd mniej niż rok wcześniej. W tym czasie o ponad 5 proc. wzrósł eksport, który sięgnął 2185 sztuk. To także efekt zwiększenia popytu przez wprowadzenie normy Euro 6.

Według prognoz JMK wzrost eksportu za cały 2013 rok może sięgnąć nawet 20 proc., co przełoży się także na dwucyfrowy wzrost produkcji.

Producenci nie ukrywają zadowolenia. – Przez cały rok fabryki w Starachowicach i Poznaniu pracowały pełną parą. Nie było przestojów, w produkcji jesteśmy liderem – podkreśla Marta Stefańska z MAN Truck & Bus Polska.

Świetnie wypadł w ubiegłym roku Solaris. Firma z Bolechowa pod Poznaniem wyprodukowała 1302 autobusy, z tego przeszło tysiąc wyeksportowała. – To nasz najlepszy rok w 18-letniej historii firmy – podkreśla Mateusz Figaszewski, zastępca dyrektora ds. PR w Solaris Bus & Coach.

Producent zwiększa zatrudnienie o 100 osób, inwestuje 14 mln zł w rozbudowę fabryki. – To zwiększy nasze zdolności, będziemy mogli lepiej dopasowywać się do potrzeb klientów – zapowiada Solange Olszewska, prezes Solarisa.

Ten rok powinien być równie dobry jak ubiegły. – Jeszcze nigdy w połowie stycznia nie mieliśmy tak dużej liczby zamówień – przyznaje Figaszewski.

W ubiegłym roku wzrosło znaczenie wrocławskiej fabryki Volvo. Szwedzi przenieśli bowiem do Polski produkcję z fabryki w rodzimym Saffle. Zadecydowały o tym niższe niż w Europie Zachodniej koszty i wysoka jakość produkcji. – Koncentrując się w jednej fabryce, możemy zredukować koszty i odwrócić negatywny trend zyskowności – wyjaśniał w 2011 r. decyzję o przenosinach ówczesny prezes Volvo Bus Corporation Hakan Karlsson.

W przyszłości fabryki autobusów ulokowane w Polsce mogą osiągnąć na europejskim rynku jeszcze silniejszą pozycję. Projekt unijnej dyrektywy dotyczący infrastruktury dla paliw alternatywnych zakłada wzrost znaczenia pojazdów zasilanych energią elektryczną. Polska należy do liderów w produkcji autobusów hybrydowych i pionierów w produkcji autobusów elektrycznych. Jak zakłada globalna firma analityczna Frost & Sullivan, hybrydyzacja i elektryfikacja układów napędowych stanie się w niedługim czasie powszechnie obowiązującym trendem w autobusowej komunikacji miejskiej.

Taki trend ma wynikać z niższych kosztów eksploatacji, ulg podatkowych, a także surowych norm emisji spalin i przepisów wymagających stosowania silników przyjaznych dla środowiska. Szacuje się, że udział autobusów hybrydowych w rynku globalnym osiągnie poziom 9,7 procent do roku 2020, zaś udział autobusów elektrycznych wyniesie wtedy 5,7 procent.

Aleksander ?Kierecki, szef firmy analitycznej JMK ?i portalu Infobus

Na rynku krajowym rok 2014 nie powinien być zły. Mimo że nie ma już kontynuacji unijnych przetargów, sprzedaż autobusów będzie jeszcze stymulowana kontyngentami z Euro 5. Jest także szansa na przesunięcie środków z UE na wejście w życie rezerwowych projektów dofinansowania zakupów nowego taboru.

Dla wyników produkcji dobrym prognostykiem jest wzrost eksportu. Większość produkowanych u nas autobusów jest bowiem eksportowana za granicę, a na rynkach międzynarodowych nie ma takich zawirowań jak na rynku krajowym, gdzie do listopada sprzedaż spadała, a w grudniu trend się odwrócił. Dobrym prognostykiem jest także fakt, że kilkuletnie spadki na europejskich rynkach wreszcie wyhamowały, co stabilizuje sytuację.

Nasze fabryki liderami innowacji

Autobusy hybrydowe, produkowane od 2006 roku przez Solarisa, to pierwsze w Europie seryjnie produkowane pojazdy tego typu.  Zużywają do 30 proc. paliwa mniej w porównaniu z tradycyjnymi autobusami. Trafiły już do odbiorców w Belgii, Finlandii, Francji, Litwie, Niemczech, Norwegii, Polsce oraz Szwajcarii. Solaris jest jedynym europejskim producentem mogącym zaoferować aż 5 różnych modeli pojazdów spalinowo-elektrycznych. Najnowszy produkt to autobusy elektryczne. Firma już sprzedała jeden taki pojazd do Klagenfurtu. W tym roku dwie sztuki jadą do Duesseldorfu, pięć sztuk zamówił Brunszwik.