9 lutego wejdzie w życie nowelizacja ustawy z 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. W pracach nad nowelizacją uczestniczył Rzecznik Praw Pacjenta, który od lat zwracał uwagę na konieczność  wprowadzenia zmian w zasadach udostępniania dokumentacji medycznej po śmieci pacjenta.

Czytaj też: Dla kogo dostęp do dokumentacji medycznej zmarłego

Prawo dostępu do dokumentacji medycznej ma każdy pełnoletni pacjent. W przypadku pacjentów małoletnich uprawnienie to przysługuje przedstawicielom ustawowym np. rodzicom czy opiekunom prawnym. Pacjent może także upoważnić inną dorosłą, niespokrewnioną osobę, aby ta mogła uzyskać dostęp do jego dokumentacji medycznej. Problem pojawia się wtedy, gdy pacjent za życia nikogo nie upoważni do takiego dostępu, bo np.trafił nieprzytomny do szpitala i zmarł nie odzyskawszy przytomności.

Po wejściu w życie zmian dostęp do dokumentacji medycznej będzie mogła uzyskać także osoba bliska zmarłego pacjenta, chyba że udostępnieniu sprzeciwi się inna osoba bliska lub sprzeciwił się temu pacjent za życia. Za osobę bliską uznawany będzie: małżonek, krewny do drugiego stopnia lub powinowaty do drugiego stopnia w linii prostej (dziecko, rodzice, dziadkowie, wnukowie, teściowie), przedstawiciel ustawowy, ale także osoba pozostająca we wspólnym pożyciu lub osoba wskazana przez pacjenta. Spór pomiędzy osobami bliskimi będzie rozstrzygał sąd w postępowaniu nieprocesowym. Takie postępowanie będzie mogła zainicjować  zainteresowana osoba bliska, a także osoba wykonująca zawód medyczny, np. lekarz, pielęgniarka, farmaceuta, ratownik medyczny. Osoba wykonująca zawód medyczny będzie mogła wystąpić z wnioskiem do sądu również w przypadku uzasadnionych wątpliwości czy osoba występująca o udostępnienie dokumentacji lub sprzeciwiająca się jej udostępnieniu jest osobą bliską.

Jak informuje Rzecznik Praw Pacjenta, sprzeciw pacjenta co do udostępniania dokumentacji medycznej po jego śmierci nie będzie bezwzględny. Będzie mógł on być przełamany w dwóch sytuacjach:

1. jeżeli jest to niezbędne w celu dochodzenia odszkodowania lub zadośćuczynienia, z tytułu śmierci pacjenta;

2. gdy będzie to konieczne dla ochrony życia lub zdrowia osoby bliskiej.

Decyzja w tej sprawie należeć będzie do sądu, który  rozpatrzy sprawę w postępowaniu nieprocesowym na wniosek osoby bliskiej. Sąd będzie mógł wyrazić zgodę na udostępnienie dokumentacji medycznej i określić zakres tego udostępnienia.