Zmiany wprowadzono 18 kwietnia 2018 r. zarządzeniem nr 3/18 Prezesa i Dyrektora Sądu Okręgowego w Krakowie. Zgodnie z nim dziennikarze wnoszący do sądu sprzęt nagrywający mają obowiązek wypełnić zgłoszenie i podać w nim m.in. czas i dokładne miejsce przebywania w sądzie, a także wyjaśnić cel wizyty – w tym ujawnić, na potrzeby jakiego materiału prasowego zgłaszają chęć wejścia.

- Media mają nie tylko prawo, ale i obowiązek informować społeczeństwo o funkcjonowaniu wymiaru sprawiedliwości. Warunkiem przekazywania tych informacji jest swobodny dostęp dziennikarzy do sądu – mówi Konrad Siemaszko, prawnik HFPC. - Budzi wątpliwość, czy obowiązek podania tak szerokiego zakresu informacji – a zwłaszcza wyjaśnienie celu wizyty wraz z ujawnieniem, na potrzeby jakiego materiału prasowego zgłasza się chęć wejścia – jest celowy i niezbędny dla zapewnienia wewnętrznego bezpieczeństwa i porządku Sądu Okręgowego w Krakowie – dodaje.

Zarządzenie Prezesa i Dyrektora SO w Krakowie przewiduje również, że udzielanie wywiadów oraz informacji przez pracowników na terenie sądu wymaga zgody kierownictwa.

„Regulacja ta poważnie ogranicza wolność słowa – i to zarówno dziennikarzy, chcących pozyskać informacje wśród pracowników sądu, jak i swobodę wypowiedzi samych pracowników. Co więcej, rozwiązanie to jest jednoznacznie sprzeczne z gwarancjami Prawa prasowego" – czytamy w uwagach HFPC przesłanych do sądu.

Próby uniemożliwienia dziennikarzom kontaktu z pracownikami są nie tylko bezprawne, ale mogą być traktowane nawet jako próba utrudniania krytyki prasowej.

"Do kompetencji prezesa sądu i dyrektora sądu należy kierowanie działalnoś cią administracyjną sądu i w tym zakresie są też uprawnieni do określania w drodze zarządzeń organizacji pracy sądu. Zarzą dzenia te nie mogą jednak naruszać Konstytucji i przepisów rangi ustawowej. Zdaniem HFPC, Zarządzenie nr 3/18 może w sposób nieuzasadniony ograniczać swobodę wypowiedzi, a także naruszać gwarancje Prawa prasowego" - twierdzi Fundacja.

Zdaniem HFPC, analiza  przepisów Zarządzenia nr 3/18 może prowadzić do wniosku, że ich podstawowym skutkiem może być nie tyle poprawa wewnętrznego bezpieczeństwa i porządku, co ograniczenie możliwości uzyskiwania przez media informacji na temat działalności Sądu – a w konsekwencji zmniejszenie społecznej kontroli nad jego funkcjonowaniem.

Wprowadzone ograniczenia budzą szczególne wątpliwości Fundacji z uwagi na rolę, jaką w demokratycznym społeczeństwie odgrywa możliwość pozyskiwania informacji przez dziennikarzy w sądach.

"W praktyce tylko nieznaczna część społeczeństwa może uczestniczyć w rozprawach osobiście jako publiczność. Współcześnie zasada jawności postępowania sądowego realizuje się w znacznym stopniu dzięki mediom. Dlatego konsekwencją ograniczania relacji medialnych z prac sądu jest mniejsza społeczna kontrola nad funkcjonowaniem wymiaru sprawiedliwości" -  uważają autorzy opinii