21 wniosków o wyrażenie zgody na zatrudnienie u przedsiębiorcy, na rzecz którego wydawało się decyzje, wpłynęło do specjalnej komisji, która działa przy premierze, w ciągu 2,5 roku– od 2019 r. do czerwca 2021 r. Tylko osiem wniosków zaopiniowano pozytywnie, skracając roczny zakaz zatrudnienia – wynika z danych dla „Rzeczpospolitej".
Zgodnie z ustawą o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (zwanej powszechnie ustawą antykorupcyjną) osoby takie nie mogą przed upływem roku od zaprzestania zajmowania stanowiska lub pełnienia funkcji być zatrudnione lub wykonywać innych zajęć u przedsiębiorcy, jeżeli brały udział w wydaniu rozstrzygnięcia w sprawach indywidualnych dotyczących tego przedsiębiorcy. Zakaz dotyczy m.in. pracowników urzędów państwowych, w tym dyrektorów ministerialnych departamentów, przewodniczącego i zastępców przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego, radców Prokuratorii Generalnej, dyrektora generalnego Najwyższej Izby Kontroli oraz jej pracowników nadzorujących lub wykonujących czynności kontrolne, szefów państwowych banków, w tym NBP, a także samorządowców – w tym wójtów, burmistrzów i prezydentów oraz członków zarządów spółek Skarbu Państwa (co najmniej 50 proc. udziałów).
O tym, czy ten zakaz może zostać skrócony, decyduje dziewięcioosobowa Komisja Rozpatrująca Wnioski o Wyrażenie Zgody na Zatrudnianie Osób, Które Pełniły Funkcje Publiczne. Jest powoływana na pięcioletnią kadencję – członków wskazują m.in. szef KPRM i ministrowie sprawiedliwości i finansów. Obecnie jej przewodniczącym jest dr Kamil Mroczka, dyrektor generalny UKNF, zastępcą – Izabela Felczak-Poturnicka z PZU, a członkami – wiceministrowie MSWiA i sprawiedliwości Maciej Wąsik oraz Marcin Warchoł.
Nie są jasne kryteria, którymi kieruje się komisja. Ewentualne zwolnienie z zakazu ma charakter fakultatywny i następuje wyłącznie w sytuacji „uzasadnionego przypadku" i okoliczności wyjątkowych. Co to oznacza, jakie argumenty komisja bierze pod uwagę? „Wydanie zgody jest możliwe, gdy wnioskodawca wykaże interes publiczny oraz przedstawi argumenty świadczące, że wydanie pozytywnej decyzji w jego sprawie jest uzasadnione" – informuje nas Centrum Informacyjne Rządu w odpowiedzi. Dodaje, że „do wyrażenia zgody przez Komisję jest zatem konieczne zaistnienie w danej sprawie uzasadnienia o charakterze obiektywnym (interes publiczny), wykraczającego poza subiektywną potrzebę wnioskodawcy. Komisja ocenia także kwestię konfliktu interesów wynikającego ze sprawowanej przez wnioskodawcę uprzednio funkcji".
W 2019 r. do komisji wpłynęło 12 wniosków (wydano trzy zgody i pięć odmów, cztery sprawy umorzono), w 2020 r. – sześć (wydano trzy zgody, jedną odmowę, jedno umorzenie, jedno oddalenie) a w tym roku (do czerwca) wpłynęły trzy wnioski z czego dwa rozpatrzono pozytywnie i jeden negatywnie. Decyzje komisja podejmuje w ciągu 30 dni i są ostateczne.
