– Zarzuty pod moim adresem są bezpodstawne. Prowadzono już przeciwko mnie 15 śledztw i dochodzeń. Nic nie dały i tak będzie również tym razem – oświadczył premier Beniamin Netanjahu we wtorek wieczorem. Była to reakcja na wniosek policji do prokuratora generalnego o postawienie premiera w stan oskarżenia.
– Jesteśmy w posiadaniu wystarczających dowodów – twierdzi policja. Chodzi o korupcję, nadużycie władzy oraz oszustwa z udziałem szefa rządu. Dochodzenia w sprawie Netanjahu toczą się od ponad roku i obywatele dobrze wiedzą, o jakie zarzuty chodzi. Od miesięcy trwają też demonstracje – tak zwane marsze wstydu – podczas których tysiące uczestników domagają się dymisji premiera.
Nie tylko cygara
Śledztwa przeciwko Netanjahu obejmują dwie sprawy. Pierwsza dotyczy podarunków, jakie Netanjahu oraz jego żona otrzymywali od izraelskiego producenta filmowego Arnona Milchana, który inwestuje w produkcje hollywoodzkie. Zdaniem „Jerusalem Post" były to m.in. cygara, szampan oraz biżuteria o wartości 283 tys. dol.
W ramach wdzięczności Netanjahu miał promować ustawę zwalniającą przez dziesięć lat z podatku Izraelczyków wracających na stałe do kraju.
Znacznie bardziej niebezpieczne jest dla szefa rządu śledztwo dotyczące propozycji, którą miał złożyć wydawcy dziennika „Jedijot Ahronot". W zamian za stonowanie krytyki pod adresem rządu Netanjahu miał obiecać pomoc finansową oraz ograniczenie zasięgu bezpłatnego dziennika „Izrael Hajom". Jest on tubą propagandową rządu, a przedsięwzięcie jest dziełem amerykańskiego miliardera Sheldona Adelsona, przyjaciela premiera. Podobno śledczy dysponują nagraniami rozmów Netanjahu z przedstawicielem „Jedijot Ahronot".
Trwa także śledztwo w sprawie zakupu niemieckich łodzi podwodnych za 2 mld dol. Pojawiają się informacje, że przy zawieraniu kontraktu pod stołem przekazane zostały spore sumy.
Ten dobry rząd
Zdecydowana reakcja Netanjahu na oskarżenia świadczy o tym, że nie myśli o dymisji. Zresztą – jak oświadczyła minister sprawiedliwości Ajelet Szaked – nawet gdyby premier został formalnie oskarżony, nikt nie jest w stanie zmusić go do rezygnacji. – Premier nie musi być doskonały ani żyć skromnie. Powinien jednak być osobą, o której obywatele mówią: „Tak należy postępować" – stwierdził minister edukacji Naftali Bennett, który jest szefem Żydowskiego Domu, partii religijnych syjonistów i osadników na Zachodnim Brzegu, będącej jednym z dwóch głównych koalicjantów w rządzie Netanjahu. Bennett zapewnił też, że zamierza być nadal członkiem „tego dobrego rządu".
– Sytuacja jest dynamiczna i nie wiadomo, co będzie dalej. Nikt nie wie, jaką decyzję podejmie prokurator Awichai Mandelblit. Wiadomo jedynie, że ma on sporo czasu na zbadanie sprawy – tłumaczy „Rzeczpospolitej" Awi Scharf, szef wydania online krytycznego wobec premiera dziennika „Haarec". Prokurator może badać sprawę nawet rok.
Przy tym Awichai Mandelblit trafił do prokuratury generalnej ze stanowiska w rządzie, gdzie pełnił funkcję sekretarza gabinetu ministrów podobną do szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w Polsce.
Korupcja ma się dobrze
Jeżeli przyjąć, że nawet po wniesieniu aktu oskarżenia Netanjahu może kierować rządem, to ma szansę dotrwać do wyborów parlamentarnych, które muszą się odbyć najpóźniej w listopadzie przyszłego roku. Rzecz w tym, że najważniejszym koalicjantom – centrowej partii Kulanu (My Wszyscy) ani Żydowskiemu Domowi – nie zależy na przedterminowych wyborach, gdyż mogą wypaść słabo i stracić szansę udziału w rządach.
Wiele wskazuje na to, że nie zależy na tym także ortodoksyjnej religijnej partii Żydów sefardyjskich Szas. Jej szef Arieh Deri jest potężnym szefem MSW i pragnie nim nadal być. Ma zresztą w życiorysie trzyletni wyrok za korupcję.
Nie jest to odosobniony przypadek w izraelskiej polityce. Nie tak dawno były premier Ehud Olmert został przedterminowo zwolniony z więzienia. Spędził tam 16 miesięcy za łapówkarstwo. Od grudnia 15-miesięczny wyrok za przyjmowanie korzyści majątkowych odsiaduje Stas Miseżnikow, były minister transportu. Takie same zarzuty formułowane są przeciwko ministrowi pracy Haimowi Katzowi. W ostatnich miesiącach za praktyki korupcyjne skazanych zostało 11 polityków nacjonalistycznej partii rosyjskich imigrantów Nasz Dom Izrael.
W przygotowanym przez Transparency International rankingu postrzegania korupcji Izrael wyprzedza o jedno miejsce Polskę.
Izrael wyszehradzki
Beniamin Netanjahu zamierza zorganizować w Izraelu szczyt z udziałem premierów krajów Grupy Wyszehradzkiej (V4). Rozmawiał o tym, podał dziennik „Haarec", z doradcą szefa węgierskiego MSZ. O możliwości takie spotkania w swoim kraju Netanjahu wspominał już w lipcu ub.r. w Budapeszcie na szczycie premierów Węgier, Czech, Słowacji i Polski. Nie wiedząc, że słyszą go dziennikarze, poskarżył się na UE, że jej polityka wobec Izraela jest szalona. Liczy na wsparcie w Unii ze strony V4. Opozycja lewicowa krytykuje, że dogaduje się z tymi, którzy podważają wartości unijne.
