Skarby Stanisława Augusta na Zamku Królewskim

W Pokoju Marmurowym Zamku Królewskiego w Warszawie otwarto nową wystawę serii kolekcjonerskich monet NBP z replikami medali króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.

Aktualizacja: 16.06.2021 09:16 Publikacja: 16.06.2021 09:12

Skarby Stanisława Augusta na Zamku Królewskim

Foto: Fotorzepa, Monika Kuc

Stanisław August Poniatowski, mecenas sztuki i kolekcjoner numizmatów, pod koniec panowania zlecił wykonanie serii medalierskiej z wizerunkami władców Polski. Prace nad nią rozpoczęto w 1791 roku. Pierwszym projektantem i wykonawcą stempli był nadworny medalier Jan Filip Holzhaeusser, który wykonał 11 par stempli z wizerunkami monarchów - od Bolesława Chrobrego  do Aleksandra. Nad kolejnymi pracował Jan Jakub Reichel, kontynuując chronologicznie medalierską serię do Augusta III. Nie powstał jedynie medal z wizerunkiem zleceniodawcy, czyli samego Stanisława Augusta.

Nieprzypadkowo obecna wystawa jest prezentowana w Pokoju Marmurowym Zamku. Obaj wybitni projektanci medali wzorowali się na portretach polskich królów Marcella Bacciarellego, które zdobią właśnie to wnętrze. Jedynie medal przedstawiający Stanisława Leszczyńskiego powstał najprawdopodobniej na podstawie wizerunku, namalowanego przez Jana Bogumiła Plerscha. 

Kolekcję numizmatyczna po śmierci Stanisława Augusta Poniatowskiego odziedziczył jego bratanek książę Józef Poniatowski, od którego zakupił ją Tadeusz Czacki, twórca gimnazjum, potem liceum Krzemienieckiego.

Dziś niemal cała oryginalna seria medalierska wykonana w złocie znajduje się  w Kijowie, gdzie trafiła po powstaniu listopadowym. Tylko oryginalny medal z wizerunkiem Zygmunta III jest jednym z najcenniejszych zabytków numizmatycznych Zamku Królewskiego w Warszawie. Natomiast ocalałe tłoki mennicze wywiezione w 1868 roku z Warszawy do Petersburga, a potem rewindykowane z Rosji, przechowywane są w zbiorach Mennicy Polskiej SA.

Narodowy Bank Polski w 2013 roku zapoczątkował emisję monet wzorowanych na dawnej kolekcji medali ostatniego króla. Są one ich wiernymi replikami. Na rewersie znajdują się portrety władców,  a na awersie ich życiorysy po łacinie. Na odwrotnej stronie dodano jeszcze otok z  napisem Rzeczypospolita Polska, orłem i nominałem 500 lub 50 zł.

Dotychczas wydano 18 monet z serii Skarby Stanisława Augusta Narodowego Banku Polskiego. Planowane kolejne, które dopiero zostaną wyemitowane, na wystawie reprezentują odbitki oryginalnych medali.

Cała kolekcja  Stanisława Augusta liczyła 23 medale. Do serii replik dodana zostanie jeszcze 24. moneta z wizerunkiem Stanisława Augusta.

Wystawa „Skarby Stanisława Augusta”) zorganizowana została z okazji jubileuszu 50-lecia odbudowy Zamku Królewskiego w Warszawie. Jest czynna do 31 sierpnia.

Stanisław August Poniatowski, mecenas sztuki i kolekcjoner numizmatów, pod koniec panowania zlecił wykonanie serii medalierskiej z wizerunkami władców Polski. Prace nad nią rozpoczęto w 1791 roku. Pierwszym projektantem i wykonawcą stempli był nadworny medalier Jan Filip Holzhaeusser, który wykonał 11 par stempli z wizerunkami monarchów - od Bolesława Chrobrego  do Aleksandra. Nad kolejnymi pracował Jan Jakub Reichel, kontynuując chronologicznie medalierską serię do Augusta III. Nie powstał jedynie medal z wizerunkiem zleceniodawcy, czyli samego Stanisława Augusta.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Kultura
Muzeum Narodowe w Krakowie otwiera jutro wystawę „Złote runo – sztuka Gruzji”
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Kultura
Muzeum Historii Polski: Pokaz skarbów z Villa Regia - rezydencji Władysława IV
Architektura
W Krakowie rozpoczęło się 8. Międzynarodowe Biennale Architektury Wnętrz
radio
Lech Janerka zaśpiewa w odzyskanej Trójce na 62-lecie programu
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Kultura
Zmarł Leszek Długosz