W miłosnych otchłaniach Polony

W nieprzebranych zbiorach Polony, największej biblioteki cyfrowej w Polsce administrowanej przez Bibliotekę Narodową można odnaleźć nie tylko najważniejsze dzieła polskiej literatury, ale także utwory, które wprawdzie ustępują im literacko, ale stanowią barwne świadectwo swoich czasów.

Aktualizacja: 13.02.2019 20:48 Publikacja: 13.02.2019 20:42

W miłosnych otchłaniach Polony

Foto: Adobe Stock

I to właściwie z każdej dziedziny. Z okazji przypadającego 14 lutego Dnia Zakochanych ciekawą lekturą może być choćby „Listownik miłosny” z 1912 roku. Na ponad 80 stronach możemy przeczytać kilkadziesiąt listów miłosnych, na wiele z nich można nawet znaleźć odpowiedzi. Autor opracowania posługujący się pseudonimem Swat zwraca uwagę, w jaki sposób należy pisać takie listy, by być potraktowanym poważnie przez adresatkę lub adresata. Autorzy miłosnych korespondencji reprezentują niemal cały przekrój społeczeństwa. Łączy ich nieśmiałość, wielkie uczucie, ale też pewna pragmatyczność. Niepoprawni romantycy kreślą słowa z głębi serca, modląc się niemal o jedno spojrzenie,

"Droga pani Anno, gdym się dowiedział o odjeździe Pani, było mi, jakbym był usłyszał wyrok mej śmierci" – pisze imć pan Tarczyński z Zaniemyśla. Na co otrzymuje krótką odpowiedź zakończoną słowami: Dziękując za zaufanie pozostaję oddalona, choć szczerze oddana.

Są też listy, w których nadawcy od razu sugerują odpowiedź: tak, jak Nikodem Leszczyński „Mam nadzieję, że mi napiszesz szczerze i otwarcie: chce być żoną Twoją”. Ale odpowiedzi bywają różne.

Oto adresatka wzniosłych uczuć szybko sprowadza ich autora na ziemię sugerując, że w parze z niestabilnym uczuciem winny iść stabilna pozycja i stanowisko. Proponuje więc spotkanie z udziałem jej rodziców. Podczas tej „wizji lokalnej” okaże się, czy wybranek spełnia określone normy finansowe i czy jest odpowiednio notowany w tzw. towarzystwie.

List młodego kupca Kolasantego brzmi niemal jak wyznanie wiary. Wiary w miłość: "Wierzę w błogie godziny, które Ty mi zgotować umiesz, w szczęśliwe chwile, które za Twojem pozwoleniem przy boku Twym przyśnić mi się mogą. Lecz o Boże, toć wszystko to: sen tylko, z którego szorstka rzeczywistość boleśnie zbudzić mnie może!”. I pomyśleć, ze słowa takie pozostały bez odpowiedzi.

A może najlepszą jest jedna ze złotych myśli umieszczonych na końcu zbioru „Krótką ma pamięć serce kobiety” zapisana piórem Ignacego Kraszewskiego.

Tych myśli jest oczywiście znacznie więcej. Są wzniosłe, szlachetne i nieco zakręcone tak jak ta, autorstwa Jeana Paula „W kobiecie wszystko jest sercem, nawet głowa” – i takie ogólne ponadczasowe „Korzystaj z lat, rwij miłości kwiat”.

I to właściwie z każdej dziedziny. Z okazji przypadającego 14 lutego Dnia Zakochanych ciekawą lekturą może być choćby „Listownik miłosny” z 1912 roku. Na ponad 80 stronach możemy przeczytać kilkadziesiąt listów miłosnych, na wiele z nich można nawet znaleźć odpowiedzi. Autor opracowania posługujący się pseudonimem Swat zwraca uwagę, w jaki sposób należy pisać takie listy, by być potraktowanym poważnie przez adresatkę lub adresata. Autorzy miłosnych korespondencji reprezentują niemal cały przekrój społeczeństwa. Łączy ich nieśmiałość, wielkie uczucie, ale też pewna pragmatyczność. Niepoprawni romantycy kreślą słowa z głębi serca, modląc się niemal o jedno spojrzenie,

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Kultura
Decyzje Bartłomieja Sienkiewicza: dymisja i eurowybory
Kultura
Odnowiony Pałac Rzeczypospolitej zaprezentuje zbiory Biblioteki Narodowej
Kultura
60. Biennale Sztuki w Wenecji: Złoty Lew dla Australii
Kultura
Biblioteka Narodowa zakończyła modernizację Pałacu Rzeczypospolitej
Kultura
Muzeum Narodowe w Krakowie otwiera jutro wystawę „Złote runo – sztuka Gruzji”