Sąd: rozkłady jazdy PKP obowiązujące po dwa miesiące niezgodne z prawem

Tak wynika z precedensowego orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego dotyczącego praw pasażerów linii kolejowych.

Spór w sprawie dotyczył dwóch kwestii. Konkretnie tego, czy PKP Polskie Linie Kolejowe wywiązały się ze swoich obowiązków względem pasażerów przy publikacji rocznego rozkładu jazdy na 2012/2013 i sieciowego rocznego rozkładu w formie tabel dla poszczególnych linii z wyszczególnieniem kursujących tam pociągów.

Z akt sprawy wynikało, że co prawda przewoźnik opracował roczny rozkład jazdy pociągów, ale wyłącznie do celów wewnętrznych. Do publicznej wiadomości w internecie i na peronach firma podała rozkład jazdy podzielony na sześć organizacyjnych faz, tj. obowiązujących tylko ok. dwóch miesięcy.

Prezes Urzędu Transportu Kolejowego (UTK) stwierdził, że spółka dopuściła się bezprawnych praktyk naruszających zbiorowe interesy pasażerów. Jego zdaniem roczny rozkład jazdy powinien być opublikowany w całości. A ponadto zarządca infrastruktury jest obarczony obowiązkiem publikacji sieciowego rocznego rozkładu jazdy dla przewozu osób w formie tabel dla poszczególnych linii z wyszczególnieniem kursujących tam pociągów. Tymczasem informacje o tym były dostępne tylko w internecie.

Rozkłady jazdy obowiązujące po dwa miesiące są niezgodne z prawem

Firma nie zgadzała się z zarzutami i zaskarżyła rozstrzygnięcie prezesa UTK. Tłumaczyła, że wybrana forma publikacji rocznego rozkładu jazdy w odcinkach ma związek z najszerszą w historii kolei w Polsce modernizacją linii kolejowych. Przekonywała, że właśnie taki sposób informowania pasażerów leży w ich interesie i pozwala uniknąć chaosu informacyjnego wśród podróżnych.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie częściowo uwzględnił jej skargę. Podzielił stanowisko PKP, że nie ma przepisu, który dotyczyłby formy, w jakiej ma być przedstawiona wizualizacja rocznego rozkładu jazdy. Dlatego organ nie miał podstaw prawnych do nałożenia na zarządcę infrastruktury kolejowej obowiązku publikacji rocznego rozkładu jazdy w formie tabel. Inne nowoczesne techniki informacyjne mogą czytelnie przekazywać pasażerom niezbędne informacje o trasie podróży. Zgodził się za to, że publikując roczny rozkład jazdy w dwumiesięcznych odcinkach, firma naruszyła zbiorowe interesy pasażerów.

Od tego wyroku skargi kasacyjne wniosły obie strony postępowania. Jednak NSA nie uwzględnił żadnej z nich, w pełni podzielając stanowisko sądu pierwszej instancji. Jak tłumaczyła sędzia sprawozdawca Urszula Wilk, z przepisów wynika ustawowy obowiązek opublikowania rocznego rozkładu jazdy pociągów. Podatnie do publicznej wiadomości rozkładu de facto na dwa miesiące tego wymogu nie spełnia.

Sąd kasacyjny podkreślił, że przepisy są jasne, a ewentualne trudności z ułożeniem rozkładu jazdy na cały rok związane z modernizacją kolei nie mogą tego zmienić. Zwłaszcza że przewidziano też tryb umożliwiający modyfikacje w rocznym rozkładzie jazdy, wynikające z dynamiki prac. Co do tabel, NSA zgodził się, że PKP nie miały takiego wymogu w przepisach.

Wyrok jest prawomocny.

sygnatura: II GSK 455/15