Suchoj Superjet: Upadek marzenia

Samolot, który miał być dumą Kremla, stał się grobem 41 osób.

Aktualizacja: 07.05.2019 06:14 Publikacja: 06.05.2019 18:09

Samolot lądował na lotnisku w Moskwie z pełnymi bakami

Samolot lądował na lotnisku w Moskwie z pełnymi bakami

Foto: AFP

27 minut po starcie maszyna Suchoj Superjet lecąca w niedzielę z Moskwy do Murmańska próbowała awaryjnie wylądować na lotnisku, z którego wzleciała. Lądowanie skończyło się pożarem i śmiercią większości pasażerów.

Kapitan samolotu Denis Jakimow powiedział, że wszystko zaczęło się od uderzenia pioruna w kadłub znajdującego się w powietrzu samolotu, po którym wysiadła część urządzeń, a przede wszystkim zerwało łączność. – Udawało się ją przywracać na awaryjnej częstotliwości, ale była przerywana, można było powiedzieć tylko kilka słów i zrywało ją – wyjaśniał w poniedziałek.

– Samoloty latają w chmurach burzowych, w trakcie jednego lotu mogą zebrać nawet kilka takich uderzeń. Normalna maszyna nawet tego nie zauważy. (...) Możliwe jest wyłączenie jakichś systemów, ale to nie jest wielki problem – dziwił się jednak ekspert lotniczy Wadim Łukaszewicz.

SSJ zaczął podchodzić do lądowania z wyłączoną częścią systemów, ale z pełnymi bakami. Samolot dwa razy podskoczył, lądując. Pasażerowie, którzy ocaleli, mówią, że pożar wybuchł „po drugim podskoku". Specjaliści zaś wstępnie sądzą, że od uderzenia w pas pękły części podwozia, które uszkodziły albo silnik, albo bak z paliwem. Zginęli pasażerowie w tylnej części maszyny, wraz ze stewardem, który do końca próbował ich ratować.

„Pierwszy rosyjski samolot pasażerski skonstruowany i wyprodukowany po rozpadzie ZSRR" – jak go reklamowano w Moskwie – czyli Superjet (SSJ) z korporacji Suchoj jest powszechnie uważany za „jeden z najmniej bezpiecznych samolotów" na świecie. W założeniu miał konkurować w grupie „samolotów wąskokadłubowych" z Embraerami, większością Airbusów i niektórymi rodzajami Boeinga. Ale swoje loty zainaugurował 9 maja 2012 r., gdy w czasie reklamowego lotu wokół indonezyjskiej stolicy Dżakarty uderzył w porośniętą dżunglą górę Salak.

Projekt patriotyczny

Tamta katastrofa dla korporacji Suchoj była ciężkim ciosem finansowym (z zakupów zrezygnowali klienci z Malezji i Indonezji), a dla Rosji – również ciosem prestiżowym. SSJ miał symbolizować powrót Moskwy na światowe rynki jako producenta cywilnych samolotów pasażerskich. Do 2008 r. korporacja wydała na jego projekt ok. 2 mld dol., a potem jeszcze do 2012 r. – 5 mld dol. na jego produkcję. „Takiego projektu, z takimi wydatkami, chyba nie można uznać za zyskowny. Raczej był tworzony jako reklama Rosji, przywracający jej status państwa z przemysłem lotniczym" – napisał jeden z moskiewskich politologów.

Większość pieniędzy pochodziła z budżetu państwowego, ale też od oligarchów. – Lobbystą przemysłu lotniczego (wojskowego oraz cywilnego) jest Siergiej Czemiezow, stary przyjaciel Putina. Takim ludziom się nie odmawia, gdy proszą o wsparcie patriotycznego projektu – tłumaczy kolejny politolog kulisy finansowania SSJ. Czemiezow postawił ambitne zadanie opanowania do 2025 r. 5 proc. światowego rynku lotniczego. Samoloty te kupił więc nie tylko Aerofłot, ale też linie lotnicze Gazpromu – Gazpromavia. Mimo takiego image'u w 2007 r. prezydent Putin odmówił zakupienia samolotu tego typu dla swoich potrzeb, wybierając Tu-334.

Brakuje części zamiennych

Sama korporacja zapowiadała wyprodukowanie 1800 maszyn, ale obecnie skończyło się na 186. Spośród zagranicznych kontrahentów pozostały jej tylko meksykańskie linie Interjet. Ostatni europejski użytkownik, irlandzkie linie CityJet zrezygnowały z nich trzy miesiące temu z powodu częstych awarii. Sami Meksykanie cztery ze swoich 22 maszyn używają jako „dawców" części zamiennych. Producent bowiem nie jest w stanie zapewnić obsługi samolotów. Ciągle brakuje części zamiennych, a wyjątkowo często psują się silniki, mechanizmy skrzydeł, podwozia oraz rosyjski system nawigacyjny GLONASS.

Mimo to szef Suchoja Aleksander Rubcow zapowiedział w 2018 r.: – Już wkrótce zwiększy się liczba sprawnych maszyn u naszych klientów z 2/3 do 3/4.

Ale zrozpaczony dyrektor techniczny regionalnej linii lotniczej Jakucja – Aleksandr Zinkow podliczył, że jego superjety miały w 2018 r. aż 35 awarii z powodu błędów konstruktorskich silników.

– Superjety to najlepsze, co dzisiaj udało się wyprodukować rosyjskiemu przemysłowi lotniczemu. Ale według światowych standardów to nieudany samolot – podsumował ekonomista Andriej Kramarenko.

Mimo to rosyjski rząd zapowiedział przekazanie kolejnych 1,5 mld dol. na „modernizację Suchoj Superjet".

Kalendarium awarii suchoja superjet

- 9 maja 2012 – Dżakarta Wykonujący reklamowy lot w pochmurną pogodę wokół indonezyjskiej stolicy samolot uderzył w górę Salak. Zginęło 45 osób na pokładzie, głównie biznesmenów i przedstawicieli linii lotniczych z Azji Południowo-Wschodniej, którym Suchoj chciał sprzedać swój samolot.

- październik 2018 – Jakuck Superjet zjechał w czasie lądowania z pasa startowego z powodu uszkodzenia przedniego podwozia, którego odłamki z kolei uszkodziły poszycie kadłuba. Producent jednak stwierdził, że było odwrotnie: ponieważ samolot zjechał z pasa startowego, uszkodził podwozie, a potem kadłub.

- październik 2018 – Moskwa Lecący do Chanty-Mansyjska superjet zawrócił na lotnisko Szeremietewo z powodu awarii podwozia.

- luty 2019 – Moskwa Lecący do Salonik samolot zawrócił do rosyjskiej stolicy z powodu awarii układów hydraulicznych.

- marzec 2019 – Moskwa Tuż po starcie SSJ musiał zawrócić na stołeczne lotnisko z powodu pęknięcia szyby w kabinie pilotów.

- kwiecień 2019 – Moskwa Z lotniska Szeremietiewo nie mógł wystartować superjet z powodu awarii podwozia.

27 minut po starcie maszyna Suchoj Superjet lecąca w niedzielę z Moskwy do Murmańska próbowała awaryjnie wylądować na lotnisku, z którego wzleciała. Lądowanie skończyło się pożarem i śmiercią większości pasażerów.

Kapitan samolotu Denis Jakimow powiedział, że wszystko zaczęło się od uderzenia pioruna w kadłub znajdującego się w powietrzu samolotu, po którym wysiadła część urządzeń, a przede wszystkim zerwało łączność. – Udawało się ją przywracać na awaryjnej częstotliwości, ale była przerywana, można było powiedzieć tylko kilka słów i zrywało ją – wyjaśniał w poniedziałek.

Pozostało 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Wydarzenia
RZECZo...: powiedzieli nam
Wydarzenia
Nie mogłem uwierzyć w to, co widzę
Wydarzenia
Polscy eksporterzy podbijają kolejne rynki. Przedsiębiorco, skorzystaj ze wsparcia w ekspansji zagranicznej!
Materiał Promocyjny
Jakie możliwości rozwoju ma Twój biznes za granicą? Poznaj krajowe programy, które wspierają rodzime marki
Materiał Promocyjny
Dlaczego warto mieć AI w telewizorze
Wydarzenia
Żurek, bigos, gęś czy kaczka – w lokalach w całym kraju rusza Tydzień Kuchni Polskiej