Przez Warszawę przejdzie Marsz Pamięci

22 lipca Żydowski Instytut Historyczny organizuje marsz pamięci. Odbędzie się w 78. rocznicę rozpoczęcia przez Niemców wielkiej akcji likwidacyjnej getta warszawskiego.

Publikacja: 21.07.2020 14:37

Przymusowa deportacja do getta warszawskiego

Przymusowa deportacja do getta warszawskiego

Foto: Wikipedia

Tegoroczny Marsz Pamięci w odróżnieniu od poprzednich rocznic nie będzie trwał jeden dzień, a prawie dwa miesiące. Począwszy od 22 lipca do 21 września, czyli w okresie nawiązującym do wielkiej akcji likwidacyjnej getta warszawskiego latem 1942 roku, będzie można indywidualnie przejść symboliczną trasę "od śmierci do życia" rozpoczynającą się pod pomnikiem Umschlagplatz, a kończącą się obok kamienicy przy ul. Chłodnej 20 w Warszawie, gdzie do śmierci mieszkał Adam Czerniaków.

Czerniaków był pedagogiem, działaczem społecznym i publicystą, radnym miejskim Warszawy, senatorem RP, który w warszawskim getcie Warszawy pełnił funkcję prezesa Judenratu. „Żądają ode mnie, bym własnymi rękami zabijał dzieci mego narodu. Nie pozostaje mi nic innego, jak umrzeć" - napisał on w liście pożegnalnym do żony. W drugim dniu akcji likwidacji getta Czerniaków popełnił samobójstwo. Jak przypominają organizatorzy Marszu „był to wyraz jego protestu i bezsilności wobec wywożenia w nieznane na śmierć mieszkańców getta, w tym szczególnie małych sierot".

- Mimo różnych ocen jego osoby spełnił swój obowiązek. Gestem samobójstwa wykrzyczał światu tragedię jaka działa się na terenie Polski – podkreśla, prof. Paweł Śpiewak dyrektor ŻIH.

Na zakończenie Marszu będzie można przywiązać Wstążki Pamięci z imionami zamordowanych warszawskich Żydów do specjalnie stworzonej instalacji, która zostanie udostępniona w siedzibie Fundacji Archeologia Fotografii znajdującej się w kamienicy przy ul. Chłodnej 20.

- Jak co roku na wstążkach notujemy imiona tych, którzy zginęli. Ja wybrałem dla siebie imię Szaul związane z pierwszym królem Izraela, ale najważniejsi są ci niemi, bezsilni bohaterowie getta, którzy zginęli bezimiennie, zgięli w dołach zapomnienia zagazowani przez Niemców w obozie Treblinka – przypomina prof. Śpiewak.

Trasa indywidualnego Marszu wiedzie od Umschlagplatz (ul. Stawki róg ul. Dzikiej), ul. Stawki, ul. Karmelicka, ul. Mordechaja Anielewicza, Al. Jana Pawła II, ul. Dzielna, ul. Smocza, ul. Nowolipie, ul. Żelazna, ul. Chłodna.

Na uczestników wydarzenia od południa 22 lipca pod pomnikiem przy ul. Stawki, w recepcji Żydowskiego Instytutu Historycznego, przy ul. Tłomackie, a później również w siedzibie Gminy Żydowskiej w Warszawie oraz w JCC Warszawa będą czekały mapy z trasą Marszu i Wstążki Pamięci.

22 lipca 1942 roku w getcie warszawskim rozpoczęła się? tzw. akcja likwidacyjna. Według niemieckich obwieszczeń Żydzi mieli być „przesiedleni na Wschód". Codziennie z warszawskiego Umschlagplatzu do obozu zagłady w Treblince wywożono od 3 do 8 tysięcy osób. W ciągu 46 dni trwania „akcji" drogę tę przebyło ponad 300 tysięcy Żydów. Kilka miesięcy później, 19 kwietnia 1943 roku, w obliczu nieuchronnej zagłady Żydzi postanowili z bronią w ręku walczyć o honor i godną śmierć. Po prawie miesiącu walk, powstanie zostało stłumione przez Niemców, a Warszawa została uznana miastem „judenfrei". Marsz Pamięci 22 lipca organizowany przez Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma od 2012 roku w rocznicę tych tragicznych wydarzeń.

Tegoroczny Marsz Pamięci w odróżnieniu od poprzednich rocznic nie będzie trwał jeden dzień, a prawie dwa miesiące. Począwszy od 22 lipca do 21 września, czyli w okresie nawiązującym do wielkiej akcji likwidacyjnej getta warszawskiego latem 1942 roku, będzie można indywidualnie przejść symboliczną trasę "od śmierci do życia" rozpoczynającą się pod pomnikiem Umschlagplatz, a kończącą się obok kamienicy przy ul. Chłodnej 20 w Warszawie, gdzie do śmierci mieszkał Adam Czerniaków.

Pozostało 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Historia
Pomogliśmy im odejść z honorem. Powstanie w getcie warszawskim
Historia
Jan Karski: nietypowy polski bohater
Historia
Yasukuni: świątynia sprawców i ofiar
Historia
„Paszporty życia”. Dyplomatyczna szansa na przetrwanie Holokaustu
Historia
Przemyt i handel, czyli jak Polacy radzili sobie z niedoborami w PRL