Opodatkowanie dotacji unijnych

Jeżeli dofinansowanie otrzymane przez podatnika ma ścisły związek z konkretną dostawą lub konkretną usługą, to tego rodzaju dopłata powinna być doliczona do podstawy opodatkowania VAT z tytułu tej dostawy lub usługi.

Publikacja: 29.05.2018 06:20

Opodatkowanie dotacji unijnych

Foto: AdobeStock

Jeśli natomiast taki związek nie ma charakteru bezpośredniego, to nawet jeśli można zidentyfikować dostawy, na który otrzymana dotacja może mieć wpływ, nie jest to wystarczające, aby dotację uwzględniać w podstawie opodatkowania.

Wniosek o interpretację

Gmina wystąpiła o wydanie interpretacji w zakresie podatku VAT. We wniosku wskazała, że otrzymała ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego dofinansowanie na realizację projektu, którego celem jest budowa i kompleksowa promocja marki „Termy Uniejów". Projekt obejmował przeprowadzenie kampanii promującej markę Termy Uniejów jako marki regionalnej, przyczynić miał się również do poprawy atrakcyjności rekreacyjnej i turystycznej regionu.

Marka „Termy Uniejów" jest zastrzeżonym znakiem towarowym, do którego prawo ochronne przysługuje spółce, której gmina jest jedynym udziałowcem. Spółka wykorzystuje do działalności opodatkowanej VAT cztery obiekty kulturalno-turystyczno-rekreacyjne, w tym zespół basenów termalnych, a promocja marki ma na celu przede wszystkim zwiększenie sprzedaży usług realizowanych przez spółkę. Koszty realizacji projektu zostaną pokryte przez gminę częściowo ze środków własnych, a częściowo ze środków programu operacyjnego. Umowy dotyczące realizacji usług marketingowych składających się na projekt zostaną zawarte przez gminę, ona również - jako usługobiorca – będzie odbiorcą wystawianych faktur VAT. Ponieważ projekt dotyczy bezpośrednio promocji marki będącej własnością spółki oraz działalności prowadzonej przez spółkę, gmina zawarła ze spółką umowę, na podstawie której spółka zobowiązała się zapłacić gminie wynagrodzenie za realizację projektu w wysokości równowartości środków wniesionych przez gminę do projektu tytułem wkładu własnego. Gmina zapytała, czy wartość otrzymanego przez nią dofinansowania będzie stanowiła element podstawy opodatkowania usługi realizowanej przez gminę na rzecz spółki. Sama stanęła na stanowisku, że kwota dofinansowania nie będzie stanowiła elementu podstawy opodatkowania usługi, którą gmina zrealizuje na rzecz spółki.

Stanowisko organu podatkowego

Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji z 1 sierpnia 2014 r. (sygn. IPTPP2/443-340/14-4/JS) uznał stanowisko gminy za nieprawidłowe. Jego zdaniem, otrzymana przez gminę dotacja ma charakter cenotwórczy dla usługi świadczonej przez gminę na rzecz spółki. Gmina sfinansuje realizację projektu z dwóch źródeł: ze środków własnych i ze środków programu operacyjnego. Wartość dofinansowania ze środków programu operacyjnego wyniesie 69 proc. wartości całego projektu. Z kolei umowa pomiędzy spółką i gminą przewiduje, że spółka zapłaci gminie z tytułu nabycia efektów realizowanego projektu równowartość wkładu własnego przewidzianego w projekcie. Oznacza to, że przedmiotowa dotacja ma charakter kompensujący cenę z tytułu sprzedaży efektów projektu.

W ocenie organu podatkowego nie można zatem zgodzić się ze stanowiskiem, że wartość świadczenia gminy nie jest w jakikolwiek sposób uzależniona od kwoty otrzymanej dotacji. Poprzez dofinansowanie projektu dotacją spółka zapłaci gminie tylko takie wynagrodzenie jakie odpowiadać będzie tej części kosztów projektu sfinansowanych przez gminę ze środków własnych. Otrzymane dofinansowanie ma więc bezpośredni wpływ na cenę sprzedaży efektów projektu na rzecz spółki i będzie zwiększać podstawę opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT.

Wyrok NSA

Sprawa trafiła do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w wyroku z 12 kwietnia 2018 r., sygn. I FSK 2056/17, uwzględnił skargę kasacyjną gminy i uchylił niekorzystny dla niej wyrok sądu pierwszej instancji oraz samą interpretację. W ustnym uzasadnieniu, powołując się na wcześniejsze orzecznictwo stwierdził, że nie ulega wątpliwości, że otrzymane przez podatnika od innego podmiotu dofinansowanie związane z konkretną dostawą lub konkretną usługą stanowi dopłatę do ceny i jako takie powinno być uznawane za uzupełniający tę cenę element podstawy opodatkowania. Jednak aby dotacja podlegała opodatkowaniu, w każdym przypadku należy zbadać, czy ma ona bezpośredni związek z ceną konkretnej usługi lub konkretnej dostawy towarów. Istotne są zatem warunki przyznawania dotacji określające cele danego dofinansowania. Jeżeli dofinansowanie ma charakter zakupowy, to przyjmuje się, że nie można mówić o jego bezpośrednim związku z ceną. Jakiś związek na pewno istnieje, ale ma on charakter jedynie pośredni, podczas gdy aby dotację uwzględnić w podstawie opodatkowania musi ona w sposób bezpośredni wpływać na cenę konkretnej dostawy lub usługi.

Odnosząc się do stanu faktycznego sprawy NSA uznał, że mając na względzie cel otrzymanego dofinansowania oraz charakter zadań tymi środkami sfinansowanych nie można przyjąć, że dotacja otrzymana w związku z realizacją projektu polegającego na promocji marki „Termy Uniejów" ma bezpośredni wpływ na cenę usługi świadczonej przez gminę na rzecz spółki. Pośredni związek taka dotacja rzeczywiście ma, bowiem w pewien sposób wpływa na to świadczenie, trudno jednak mówić tu o związku bezpośrednim. Skoro bowiem otrzymana przez gminę dotacja wykorzystywana jest w szerszym kontekście, tj. nie tylko w celu poprawy funkcjonowania Term Uniejów czy przyciągnięcia klientów korzystających z term, ale również w celu poprawy wizerunku okolicy, tej miejscowości i całego okręgu – to nie można przyjąć, że ma ona bezpośredni i wyłączny związek z usługą świadczoną na rzecz spółki. W istocie rzeczy bowiem opisana dotacja ma charakter dopłaty do kosztów projektu, zasadnie więc gmina twierdzi, że nie powinna wchodzić do podstawy opodatkowania VAT.

sygnatura akt: I FSK 2056/17

Zdaniem autorki

Agnieszka Bieńkowska, doradca podatkowy, partner w Gekko Taxens

Kwestia dotacji otrzymywanych przez gminy na realizację projektów budzi obecnie wiele wątpliwości i jest przedmiotem szerokich dyskusji pomiędzy stroną samorządową a fiskusem. Z utrwalonego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Euroepjskiej i polskich sądów wynika jednoznacznie, że dotacja mająca charakter dopłaty do ceny danego świadczenia powinna być wliczana do podstawy opodatkowania i jako taka powinna podlegać opodatkowaniu VAT, w przeciwieństwie do dotacji mającej charakter dopłaty do kosztów projektu, która opodatkowaniu nie podlega. Spory budzi natomiast to, w jakich przypadkach otrzymana dotacja jest dopłatą do ceny, a w jakich dopłatą do kosztów. W przedstawionym wyżej wyroku NSA stwierdził, że dofinansowanie, które ma co prawda związek z ceną usługi realizowanej przez gminę na rzecz spółki, ale po pierwsze nie jest to związek jedyny oraz nie jest bezpośredni, nie wchodzi do podstawy opodatkowania i nie podlega VAT. Więcej wątpliwości budzą dotacje otrzymywane przez gminy na realizację projektów budowy instalacji solarnych oraz przydomowych oczyszczalni ścieków, gdzie w ostatnim czasie zarówno fiskus jak i sądy administracyjne stoją na stanowisku, że takie dofinansowanie stanowi konkretną dopłatę do konkretnej dostawy realizowanej przez gminę na rzecz mieszkańca i jako takie podlega opodatkowaniu VAT według stawki właściwej dla tej konkretnej dostawy.

Jeśli natomiast taki związek nie ma charakteru bezpośredniego, to nawet jeśli można zidentyfikować dostawy, na który otrzymana dotacja może mieć wpływ, nie jest to wystarczające, aby dotację uwzględniać w podstawie opodatkowania.

Wniosek o interpretację

Pozostało 96% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Prawnicy
Bodnar: polecenie w sprawie 144 prokuratorów nie zostało wykonane
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Konsumenci
Jest pierwszy wyrok ws. frankowiczów po głośnej uchwale Sądu Najwyższego
Materiał Promocyjny
20 lat Polski Wschodniej w Unii Europejskiej